From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Μαργαρίτα της Προβηγκίας (γαλλικά: Marguerite de Provence, Φορκαλκιέ[8] 1221 - 20 Δεκεμβρίου 1295), βασίλισσα της Γαλλίας, ήταν η μεγαλύτερη θυγατέρα του Ραϋμόνδου Βερεγγάριου Δ΄ κόμη της Προβηγκίας και της Βεατρίκης της Σαβοΐας. Οι αδελφές της ήταν:
| Μαργαρίτα της Προβηγκίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1221[1][2][3] Φορκαλκιέ ή Μπρινιόλ |
| Θάνατος | 20 Δεκεμβρίου 1295[4] Παρίσι |
| Τόπος ταφής | Βασιλική Σαιν-Ντενί |
| Θρησκεία | Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Λουδοβίκος Θ΄ της Γαλλίας (1234–1270)[5][6] |
| Τέκνα | Λευκή της Γαλλίας[7] Ισαβέλλα της Γαλλίας Λουδοβίκος της Γαλλίας Φίλιππος Γ΄ της Γαλλίας[5] Ιωάννης της Γαλλίας[7] Ιωάννης Τριστάνος της Γαλλίας[5] Πέτρος Α΄ του Αλανσόν Λευκή της Γαλλίας, ινφάντα της Καστίλης Μαργαρίτα της Γαλλίας, δούκισσα της Βραβάντης[5] Ροβέρτος του Κλερμόν Αγνή της Γαλλίας[5] |
| Γονείς | Ραϋμόνδος Βερεγγάριος Δ΄ της Προβηγκίας[5] και Βεατρίκη της Σαβοΐας[5] |
| Αδέλφια | Σάντσια της Προβηγκίας[5] Ελεονώρα της Προβηγκίας[5] Βεατρίκη της Προβηγκίας[5] |
| Οικογένεια | Οίκος της Βαρκελώνης |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Μαργαρίτα ήταν περισσότερο συνδεδεμένη στενά με την Ελεονώρα με την οποία μεγάλωσε μαζί και είχαν την μικρότερη διαφορά ηλικίας.[9]
To 1233 η βασιλομήτωρ Λευκή της Καστίλης έστειλε έναν ιππότη στην Προβηγκία να γνωρίσει την νεαρή Μαργαρίτα που ήταν γνωστή για την εξυπνάδα και την ομορφιά της. Η Λευκή ζήτησε από τον Ραϋμόνδο Βερεγγάριο Δ΄ την κόρη του Μαργαρίτα ως σύζυγο για τον γιο της Λουδοβίκο. Η Μαργαρίτα συνοδεύτηκε από τους γονείς της στην Λυών για να υπογράψει τον γάμο της, στην συνέχεια συνοδεύτηκε στο Σενς από τους θείους της Γουλιέλμο της Σαβοΐας και Θωμά της Σαβοΐας.
Ο γάμος της Μαργαρίτας με τον βασιλιά Λουδοβίκο Θ΄ της Γαλλίας έγινε στις 27 Μαΐου 1234.[10] Η Μαργαρίτα στέφθηκε βασίλισσα της Γαλλίας την επόμενη μέρα,[8] η στέψη και ο γάμος της εορτάστηκαν με μεγαλοπρεπείς τελετές στον Καθεδρικό ναό του Σένς.[10]
Ο γάμος συνάντησε δυσκολίες επειδή η πεθερά της Λευκή της Καστίλης που είχε απόλυτη εξουσία στον γιο της έδιωξε τους θείους της από την αυλή κάτι που εξόργισε την Μαργαρίτα.[10] Η Μαργαρίτα περιγράφεται όπως η αδελφή της πανέμορφη, μελαχρινή με μαύρα μαλλιά και έντονα μάτια,[11] είχε τα πρώτα χρόνια μια πολύ θερμή σχέση με τον Λουδοβίκο. Η σχέση της με τον σύζυγο της περιγράφεται με ωραία ανέκδοτα που αφορούσαν περιστατικά γύρω από την ζωή τους. Ο Γουλιέλμος του Αγίου Πάθου περιγράφει ότι σκέπαζε με μια ρόμπα τους ώμους του Λουδοβίκου τις κρύες νύχτες όταν αυτός προσευχόταν, ο ίδιος χρονικογράφος λέει ότι η Μαργαρίτα είχε κάνει συστάσεις στον βασιλιά να ντύνεται με μεγαλύτερη πολυτέλεια όπως αρμόζει σε βασιλιά αλλά το αρνήθηκε. Διάβαζαν μαζί βιβλία, έκαναν ιππασία και άκουγαν μουσική παρά την σκληρή αντίδραση της πεθεράς της Λευκής που ήθελε να την κρατήσει μακριά από τον Λουδοβίκο για να τον εξουσιάζει σαν μητέρα.
Η Μαργαρίτα συμμετείχε με τον σύζυγο της στην Ζ΄ Σταυροφορία, μετά από κάποιες επιτυχές αρχικά με την κατάληψη της Δαμιέτης η εκστρατεία κατέληξε σε καταστροφή. Ο κουνιάδος της Ροβέρτος Α΄ του Αρτουά έπεσε στην μάχη και ο ίδιος ο σύζυγος της συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Μαμελούκους (1249). Η Μαργαρίτα μετά την σύλληψη του Λουδοβίκου διηύθυνε τους Σταυροφόρους και είχε τον πρώτο ρόλο στις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση του (1250).[10] Την ίδια εποχή η Μαργαρίτα γέννησε τον Ιωάννη Τριστάν.[12][13]
Ο χρονικογράφος Ιωάννης του Τζοινβίλλ φίλος και σύμβουλος του βασιλικού ζεύγους που είχε γράψει ιστορίες σχετικά με τις ικανότητες, τον ηγετικό χαρακτήρα και την μαχητικότητα της Μαργαρίτας έπεισε τον βασιλιά μετά την απελευθέρωση του να παραμείνει στους Αγίους Τόπους. Σύμφωνα με τον Ιωάννη του Τζοινβίλλ η Μαργαρίτα έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες για να εξασφαλίσει την τροφή και την διαβίωση των Σταυροφόρων όσο ήταν φυλακισμένος ο σύζυγος της με προσωπικές θυσίες. Ζήτησε από τον φρουρό της να σκοτώσει και την ίδια και τον νεογέννητο γιο της αν έπεφτε η πόλη ξανά στα χέρια των Αράβων. Σε άλλα ανέκδοτα ο χρονικογράφος περιγράφει το χιούμορ της Μαργαρίτας, ενώ αναφέρει ότι ο ίδιος ο Λουδοβίκος ζητούσε μόνο την γνώμη της συζύγου και των παιδιών του αδιαφορώντας για την γνώμη των άλλων. Όταν η βασιλική οικογένεια επέστρεφε στο Παρίσι μετά από τετράχρονη παραμονή στους Αγίους Τόπους ξέσπασε τρικυμία, η βασίλισσα σε κατάσταση πανικού παρακάλεσε τον Ιωάννη να κάνει κάτι για να τους βοηθήσει. Ο Ιωάννης του Τζοινβίλλ την συμβούλευσε να προσευχηθεί στον θεό και να κάνει τάμα ότι όταν επιστρέψει στο Παρίσι θα προσφέρει ένα χρυσό πλοίο με εικόνες της βασιλικής οικογένειας για να ευχαριστήσει τον θεό που τους έσωσε. Η βασίλισσα απάντησε ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο κρυφά από τον Λουδοβίκο, ο Ιωάννης τότε την βεβαίωσε ότι θα το κάνει ο ίδιος αντί γι' αυτή κάτι, όταν επέστρεψαν πραγματικά το έκανε.[14][15]
Ο ηγετικός ρόλος που είχε στην Ζ΄ Σταυροφορία είχε αποτέλεσμα να γίνει αλαζονική απαιτώντας να έχει ηγετικό ρόλο στην κυβέρνηση του βασιλείου μετά την επιστροφή, αυτό που την έφερε σε σύγκρουση με τον σύζυγο της. Προσπάθησε να μιμηθεί την πεθερά της Λευκή της Καστίλης απέναντι στα δικά της παιδιά επηρεάζοντας έντονα τις πράξεις τους, ένας Άγγλος απεσταλμένος στο Παρίσι έγραψε ότι είχε γίνει αρκετά κουραστική στα λόγια και στις πράξεις. Ο μεγαλύτερος γιος της Λουδοβίκος πέθανε πολύ πρόωρα (1250), τότε η Μαργαρίτα ζήτησε από τον δεύτερο γιο της και διάδοχο Φίλιππο να της δεσμευτεί με όρκο ότι αυτή θα έχει την εξουσία όταν γίνει βασιλιάς μέχρι να γίνει 30 χρονών. Ο Λουδοβίκος Θ΄ όταν έμαθε τον όρκο που έβαλε η Μαργαρίτα να κάνει ο γιος τους χωρίς την θέληση του ζήτησε από τον πάπα να τον λύσει, ο πάπας το έκανε με αυτό τον τρόπο η προσπάθεια της Μαργαρίτας να επιβληθεί στα παιδιά της όπως η πεθερά της απέτυχε. Η Μαργαρίτα προσπάθησε να επιβληθεί και στον ανιψιό της Εδουάρδο Α΄ της Αγγλίας αλλά και εκεί συνάντησε αποτυχία.
Δεν συνόδευσε τον σύζυγο της στην Η΄ Σταυροφορία (1270) λόγω των τεταμένων σχέσεων που είχαν δημιουργηθεί μεταξύ τους τα τελευταία χρόνια, μετά τον θάνατο του επέστρεψε στην Προβηγκία.[10] Οι φιλοδοξίες της και οι απαιτήσεις της για την εξουσία έγιναν περισσότερο έντονες. Έφτασε σε σημείο να απαιτήσει από τον κουνιάδο της Κάρολο τον Ανδεγαυό τα δικαιώματα της στην Προβηγκία μετά τον θάνατο της συζύγου του Βεατρίκης (1267) μικρότερης αδελφής της Μαργαρίτας παρά την διαθήκη του προηγούμενου δούκα (1245).[10] Εξακολουθούσε να είναι στενά συνδεδεμένη με την αδελφή της Ελεονώρα της Προβηγκίας σύζυγο του Ερρίκου Γ΄ της Αγγλίας μέχρι τον θάνατο της (1291).
Τα τελευταία χρόνια της αφοσιώθηκε σε φιλανθρωπικά έργα όπως η ίδρυση της γυναικείας μονής των Λουρσίν (1289).[10] Πέθανε στις 20 Δεκεμβρίου 1295 σε ηλικία 72 ετών στο Παρίσι στο μοναστήρι των Πούρ Κλάρες το οποίο κατείχε η ίδια.[16] Τάφηκε μαζί με τον σύζυγο της στην Βασιλική Σαιν-Ντενί αλλά όχι δίπλα, ο τάφος της δεν έγινε αναγνωρίσιμο μνημείο γι' αυτό έμεινε ανέπαφος κατά την διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης.
Με τον σύζυγο της Λουδοβίκο Θ΄ της Γαλλίας απέκτησε:[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
