From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Μάνιος Κούριος Δεντάτος (Λατινικά: Manius Curius Dentatus, απεβ. το 270 π.Χ.), γιος του Μάνιου, ήταν ύπατος της Ρώμης για τρεις θητείες και πληβείος ήρωας της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, γνωστός για τον τερματισμό των Σαμνιτικών Πολέμων. Σύμφωνα με τον Πλίνιο, γεννήθηκε έχοντας δόντια, αποκτώντας έτσι το παρωνύμιο Dentatus, δηλαδή «δοντιάρης»[6].
Μάνιος Κούριος Δεντάτος | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Θάνατος | 270 π.Χ.[1] |
Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | Ρωμαίος πολιτικός Ρωμαίος στρατιωτικός |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Κήνσορας (272 π.Χ.) Δήμαρχος των πληβείων Πραίτορας Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[2] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (290 π.Χ.)[2][3][4] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (284 π.Χ.) Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (275 π.Χ.)[3][4][5] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (274 π.Χ.)[3][4][5] |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Δεντάτος ήταν τριβούνος κάποτε μεταξύ των ετών 298 και 291 π.Χ. Ως τριβούνος αναχαίτισε τις προσπάθειες του interrex Άππιου Κλαύδιου Καίκου να αποκλείσει τους πληβείους υποψηφίους από τις υπατικές εκλογές. Αν η υπατία του χρονολογηθεί το 291, οι ενέργειές προώθησαν την δική του υποψηφιότητα[7], αλλά αφού ο Άππιος υπηρέτησε τρεις φορές ως interrex, η προγενέστερη ημερομηνία συμφωνεί περισσότερο με το χρονοδιάγραμμα της σταδιοδρομίας του Δεντάτου.
Ο Δεντάτος υπηρέτησε την πρώτη θητεία του ως ύπατος το 290 π.Χ. και κατά την διάρκειά της νίκησε τόσο τους Σαμνίτες όσο και τους Σαβίνους, πραγματοποιώντας δύο θριάμβους[8]. Επιστρέφοντας στην πατρίδα ανέλαβε ένα τεράστιο πρόγραμμα δημοσίων έργων, συμπεριλαμβανομένης της μερικής αποξήρανσης της λίμνης Velinus.
Το 283, ο Δεντάτος διαδέχθηκε στην θέση του πραίτορα (ή ενδεχομένως του υπάτου) τον Λούκιο Καικίλιο Μέτελλο Δέντερο (L. Caecilius Metellus Denter) όταν αυτός σκοτώθηκε στη μάχη του Arretium. Ο Πολύβιος αναφέρει ότι ο Δεντάτος εξώθησε τους Γαλάτες από την επικράτειά τους, ανοίγοντας το δρόμο για τη δημιουργία μιας αποικίας στην Sena.
Ως ύπατος εκ νέου το 275 π.Χ., ο Δεντάτος πολέμησε τον Πύρρο στην μάχη του Μπενεβέντο που, αν και με ασαφές αποτέλεσμα, απώθησε τον Πύρρο από την Ιταλία. Ως εκ τούτου, εξασφάλισε μία νέα, συναπτή υπατία, νικώντας τους Λουκανούς κατά το επόμενο έτος και κερδίζοντας μια πανηγυρική υποδοχή. Ήταν τιμητής το 272, ενώ το 270 εξελέγη ως ένας από τους δύο επιτρόπους[9] για την επίβλεψη της κατασκευής του Anio Vetus, του δευτέρου υδραγωγείου της Ρώμης, για το οποίο χρησιμοποίησε το προσωπικό του μερίδιο της λείας από τις πρόσφατες νίκες του. Πέθανε κατά τη διάρκεια του έργου, το οποίο ολοκληρώθηκε υπό τον συνεπίτροπό του Μάρκο Φούλβιο Φλάκο (M. Fulvius Flaccus)[10].
Ο Δεντάτος θεωρείται ότι ήταν αδιάφθορος και λιτός. Παραδίδεται η ιστορία ότι, όταν οι Σαμνίτες έστειλαν πρέσβεις με ακριβά δώρα, σε μια προσπάθεια να τον επηρεάσουν προς όφελός τους, τον βρήκαν να κάθεται δίπλα στη φωτιά σ’ ένα σκαμνί και να ψήνει γογγύλια. Αρνήθηκε τα δώρα, λέγοντας ότι προτιμούσε να εξουσιάζει τους κατόχους χρυσού παρά να διαθέτει ο ίδιος[11]. Αν και η αλήθεια αυτής της ιστορίας είναι ασαφής – ίσως να ήταν μια επινόηση του Κάτωνα – ήταν η έμπνευση για μια σειρά από πίνακες ζωγραφικής του Jacopo Amigoni, του Χόφερτ Φλινκ και άλλων. Μια απλουστευμένη εκδοχή αυτής της ιστορίας, προεεχόμενη απ' τον Σενέκα, αποτελεί το ανάγνωσμα του 35ου κεφαλαίου του βιβλίου λατινικών των ελληνικών Λυκείων[12].
Το praenomen, δηλαδή το πρώτο από τα τρία μέρη του πλήρους ονόματός του, αναφέρεται μερικές φορές λανθασμένα ως Μάρκος, διότι η τυπική σύντμηση του Manius (Μ’.) συγχέεται με το Μ. που είναι η συντόμευση για το όνομα Μάρκος.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.