Καρυές Αγίου Όρους

Οι Καρυές είναι ο μεγαλύτερος μοναστικός οικισμός και επομένως η πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, τουλάχιστον από τον 10ο αιώνα. Ο πληθυσμός της ανέρχεται μόλις στους 163 κατοίκους από τους οποίους η συντριπτική πλειοψηφία είναι μοναχοί ασκητές.

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Καρυές.

Καρυές Αγίου Όρους
Καρυές Αγίου Όρους
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία Αγἰου Όρους
Υψόμετρο	370 μέτρα
Πληθυσμός	135 (2021)
Ταχ. κωδ.	63086
Τηλ. κωδ.	23
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Γεωγραφία

Στο μέσο περίπου της Αθωνικής Χερσονήσου και στη βόρεια πλευρά της βρίσκονται οι Καρυές, το αμφικτυονικό κέντρο της μοναστικής πολιτείας. Ο οικισμός αυτός βρίσκεται κτισμένος μέσα σε περιβάλλον έντονης βλάστησης.

Το κλίμα είναι εύκρατο. Η μέση θερμοκρασία είναι 14 °C. Θερμότερος μήνας είναι ο Ιούλιος, στους 26 °C και πιο κρύος ο Ιανουάριος, στους 4 °C. Η μέση βροχόπτωση είναι 925 χιλιοστά ετησίως. Ο πιο υγρός μήνας είναι ο Δεκέμβριος με 136 χιλιοστά βροχής και ο πιο ξηρός ο Αύγουστος με 29 χιλιοστά.

Ιστορία

Πριν ήταν τοποθεσία κοντά στη διώρυγα του Ξέρξη. Αυτό επιβεβαιώνεται από σιγίλλιο του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού, όπου ονόμαζε εκείνη τη θέση Παλαιά. Η παλαιά της ονομασία ήταν Μέση, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται στη μέση της χερσονήσου.

Ο Σέρβος επίσκοπος Άγιος Σάββας έκτισε μια εκκλησία και ένα κελί στις Καρυές, όπου και έμεινε για μερικά χρόνια, γίνοντας Ιερομόναχος και στη συνέχεια Αρχιμανδρίτης το 1201. Έγραψε το Τυπικό των Καρυών κατά την παραμονή του εκεί και υπάρχει μαρμάρινη επιγραφή του έργου του.^[1] Το 1219 ο Σάββας κατέστη ο πρώτος Αρχιεπίσκοπος της Σερβίας.^[1]

Εν έτει 1283, Λατίνοι Σταυροφόροι επί Βυζαντινού Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγου, επιτέθηκαν στο Άγιο Όρος. Βασάνισαν και κρέμασαν τους Πρώτους, και λεηλάτησαν το Πρωτάτο, δολοφονώντας πολλούς από τους μοναχούς. Αυτοί οι μοναχοί τιμούνται ως μάρτυρες από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 5 Δεκεμβρίου (για τις εκκλησίες που ακολουθούν το παραδοσιακό Ιουλιανό ημερολόγιο, η 5η Δεκεμβρίου πέφτει στις 18 Δεκεμβρίου του Γρηγοριανού ημερολογίου).

Κτίρια

Στις Καρυές είναι η έδρα του Πρώτου. Στις Καρυές διαμένουν και οι αντιπρόσωποι των 19 εκ των 20 μονών στα κτήρια, που ονομάζονται Κονάκια. Σε απόσταση 5 λεπτών από τις Καρυές βρίσκεται η Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου, η οποία δε διαθέτει κονάκι επειδή είναι πολύ κοντά. Επίσης σε απόσταση 5 λεπτών βρίσκεται και η Σκήτη του Αγίου Ανδρέα.

Κεντρικός ναός των Καρυών είναι το Πρωτάτο, στο οποίο βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας το Άξιον Εστί. Αξιόλογος ναός είναι επίσης η λεγόμενη «Μολυβοκκλησία» , η οποία είναι παρεκκλήσιο της Κοιμήσεως Θεοτόκου του χιλιανδαρινού κελίου. Ως κτήτορες αναφέρονται βάσει της κτητορικής επιγραφής οι Μακάριος και Δημήτριος από το Γιάνιεβο του Κοσόβου στα 1536/7 και η αγιογράφηση αργότερα από ανώνυμους Κρήτες ζωγράφους στα 1541^[2].

Τέλος υπάρχουν τα κτίρια του Διοικητηρίου, της Αστυνομίας, του ιατρείου, του ταχυδρομείου, φούρνος, μαγαζιά με εκκλησιαστικά είδη και κελιά μοναχών. Στις Καρυές λειτουργούν Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο και Εκκλησιαστικό Λύκειο της Αθωνιάδος Σχολής.

Πληθυσμός

Έτος	Κάτοικοι
1991	223[3]
2001	241[3]
2011	163[4]

Εικόνες

• 
  Κεντρικό σημείο του οικισμού
• 
  Το διοικητήριο
• 
  Το Πρωτάτο
• 
  Άποψη των Καρυών
• 
  Κάτοψη του οικισμού

Παραπομπές

1. Đuro Šurmin, Povjest književnosti hrvatske i srpske, 1808, p. 229
2. Για τις τοιχογραφίες και την επιγραφή του παρεκκλησίου αναφέρθηκαν οι Gojko Subotic στο RECUEIL DES TRAVAUX de L' institut d'etudes byzantines 32, Beograd 1993, σ. 178,203 και ο Σάββας Παντζαρίδης στο «Οι τοιχογραφίες του παρεκκλησίου Κοιμήσεως Θεοτόκου (Μολυβοκκλησιά) Καρυές Άγιον Όρος», εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2006.
3. «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Σύνολο Ελλάδος, νομοί, δήμοι/κοινότητες, δημοτικα/κοινοτικά διαμερίσμα και οικισμοί. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». Ελληνική Στατιστική Αρχή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2017.
4. «Πίνακας αποτελεσμάτων Μόνιμου Πληθυσμού-Απογραφής 2011». Ελληνική Στατιστική Αρχή. 20 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2017.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Καρυές Αγίου Όρους

• Πληροφορίες για τις Καρυές Αρχειοθετήθηκε 2008-01-04 στο Wayback Machine.