Γιαναλίφ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Γιαναλίφ (ταταρικά: jaꞑa əlifba/yaña älifba, jaꞑalif/yañalif, προφέρεται jʌŋɑˈlif, Κυριλλικά: Яңалиф, "νέο αλφάβητο") ήταν το πρώτο λατινικό αλφάβητο που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής εποχής για την ταταρική γλώσσα στη δεκαετία του 1930. Αντικατέστησε την αραβική γραφή Γιάνα ιμλά που βασίζεται στο αραβικό αλφάβητο το 1928 και αντικαταστάθηκε από το Κυριλλικό αλφάβητο το 1939.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Υπήρχαν 33 γράμματα σε Jaꞑalif, ενώ τα φωνήεντα ήταν εννιά. Η απόστροφος χρησιμοποιήθηκε για τον λαρυγγικό φθόγγο (həmzə/hämzä), και ταξινομείται ως γράμμα. Άλλοι χαρακτήρες ήταν επίσης σε χρήση για τα ξένα ονόματα. Η πεζή μορφή του γράμματος Β είναι το ʙ (για την αποφυγή σύγχυσης με το Ь ь), και το κεφαλαίο γράμμα Y μοιάζει με το У. Το γράμμα Ꞑ ꞑ ( ) μοιάζει το N n/ŋ με κατιούσα όπως στα Κυριλλικά γράμματα Щ, Җ, Ң. Το 33ο γράμμα (παρόμοιο με το Ƅ της γλώσσας Ζουάνγκ) δεν εκπροσωπείται στο Unicode, αλλά το σχήμα του είναι ολόιδιο με το κυριλλικό μαλακό σημείο (Ь). Το κεφαλαίο Ə επίσης μοιάζει με το ρωσικό Э σε ορισμένες γραμματοσειρές. Ακολουθεί ένας κατάλογος των γραμμάτων:
Αριθμός | χαρακτήρας | Έκδοση Γιάνα ιμλά των αραβικών | μια έκδοση του σύγχρονου Λατινικού Ταταρικού αλφάβητου | μια έκδοση του σύγχρονου Κυριλλικού Ταταρικού αλφάβητου |
---|---|---|---|---|
1 | A a | ىا | A a | А а |
2 | B ʙ | ﺏ | B b | Б б |
3 | C c | ﺝ | Ç ç | Ч ч |
4 | Ç ç | ﭺ | C c | Җ җ |
5 | D d | ﺩ | D d | Д д |
6 | E e | ئە | E e | Е е (э) |
7 | Ə ə | ئا | Ä ä | Ә ә |
8 | F f | ﻑ | F f | Ф ф |
9 | G g | ﮒ | G g | Г г (гь) |
10 | Ƣ ƣ | ﻉ | Ğ ğ | Г г (гъ) |
11 | H h | ﻩ | H h | Һ һ |
12 | I i | ﺋﻴ | İ i | И и |
13 | J j | ي | Y y | Й й |
14 | K k | ﮎ | K k | К к (кь) |
15 | L l | ﻝ | L l | Л л |
16 | M m | ﻡ | M m | М м |
17 | N n | ﻥ | N n | Н н |
18 | Ꞑ ꞑ | ﯓ | Ñ ñ | Ң ң |
19 | O o | ىو | O o | О о |
20 | Ɵ ɵ | ئو | Ö ö | Ө ө |
21 | P p | ﭖ | P p | П п |
22 | Q q | ﻕ | Q q | К к (къ) |
23 | R r | ﺭ | R r | Р р |
24 | S s | ﺱ | S s | С с |
25 | Ş ş | ﺵ | Ş ş | Ш ш |
26 | T t | ﺕ | T t | Т т |
27 | U u | ىۇ | U u | У у |
28 | V v | ۋ | W w | В в (в, у) |
29 | X x | ﺡ | X x | Х х |
30 | У y | ئۇ | Ü ü | Ү ү |
31 | Z z | ﺯ | Z z | З з |
32 | Ƶ ƶ | ﮊ | J j | Ж ж |
33 | Ь ь | ى | I ı | Ы ы |
(34.1) | ' | ء | ' | ъ, ь, э |
(34.2) | Ьj | ىي | (Í í) | ый |