Το Γιακόν (Yacón, Smallanthus sonchifolius, συν.: Polymnia edulis, P. sonchifolia) είναι ένα είδος αιωνόβιας μαργαρίτας που παραδοσιακά καλλιεργείται στις βόρειες και κεντρικές Άνδεις από την Κολομβία στη βόρεια Αργεντινή για την τραγανή, γλυκιά γεύση της ρίζας της.
Το γιακόν μπορεί εύκολα να καλλιεργηθεί σε κήπους σε κλίματα με ήπιους μόνο παγετούς. Αναπτύσσεται καλά στο Κατμαντού στο Νεπάλ και τη νότια Αυστραλία (συμπεριλαμβανομένης της Τασμανίας) και τη Νέα Ζηλανδία, όπου το κλίμα είναι ήπιο κατά την καλλιεργητική περίοδο. Το φυτό εισήχθη στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1980 και από εκεί, η καλλιέργεια εξαπλώθηκε και σε άλλες ασιατικές χώρες, κυρίως στη Νότια Κορέα, την Κίνα και τις Φιλιππίνες, και είναι πλέον ευρέως διαθέσιμη στις αγορές αυτών των χωρών. Το γιακόν έχει επίσης πρόσφατα εισαχθεί στις λαϊκές αγορές και τα φυσικά καταστήματα τροφίμων στις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι διαθέσιμο από τα εξειδικευμένα σε απευθείας σύνδεση καταστήματα υγιεινής διατροφής στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2007.
Τα φύλλα του γιακόν περιέχουν ποσότητες πρωτοκατεχουϊκών, χλωρογενικών, καφεϊκών και φερουλικών οξέων, τα οποία δίνουν στα αφεψήματα που παρασκευάζονται από τα φύλλα προβιοτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.[1]
Στην εποχή της αποικιοκρατίας, η κατανάλωση του γιακόν ταυτίστηκε με μια καθολική θρησκευτική γιορτή που πραγματοποιήθηκε κατά το χρόνο της προγενέστερης γιορτή των Ίνκας. Στην εποχή Μότσε, μπορεί να ήταν τροφή για μια ειδική περίσταση. Τα ομοιώματα των βρώσιμων τροφίμων μπορεί να έχουν τοποθετηθεί σε ταφές των Μότσε για τη διατροφή των νεκρών, ως προσφορές στους άρχοντες τους στον άλλο κόσμο, ή σε ανάμνηση μιας ορισμένης περίστασης. Οι Μότσε απεικόνιζαν γιακόν στα κεραμικά τους.[2]
K. Valentova K;L Cvak;A Muck;J lrichova;V Simanek(January 2003).«Antioxidant activity of extracts from the leaves of Smallanthus sonchifolius».Eur J Nutr.42(1): 61–62.doi:10.1007/s00394-003-0402-x.PMID12594543.
Berrin, Katherine (1997). The Spirit of Ancient Peru:Treasures from the Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera. Larco Museum New York: Thames and Hudson.
A. Grau· J. Rea (1997). M. Hermann· J. Heller, επιμ. Yacon. Smallanthus sonchifolius(PDF). 21. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy. σελίδες199–242. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο(PDF) στις 23 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017.
I. Manrique· M. Hermann· T. Bernet (2004). Yacon - Fact Sheet. International Potato Center. ISBN92-9060-244-9. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο(PDF) στις 20 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. (Also available in Spanish.)
I. Manrique, A. Párraga;M. Hermann(2005).«Yacon syrup: Principles and processing».Series: Conservación y uso de la biodiversidad de raíces y tubérculos andinos: Una década de investigación para el desarrollo (1993-2003)(International Potato Center, Universidad Nacional Daniel Alcides Carrión, Erbacher Foundation, Swiss Agency for Development and Cooperation)8B.http://www.cipotato.org/artc/cip_crops/1919-Yacon_Syrup.pdf. 31 pages. Available in Spanish .