οικισμός της Ελλάδας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Βούρμπιανη είναι χωριό της Ηπείρου που βρίσκεται στον δήμο Κόνιτσας του νομό Ιωαννίνων. Ανήκει στα Μαστοροχώρια[1] και έφτασε στην ακμή του τον 18ο και το 19ο αιώνα.
| Βούρμπιανη | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ιωαννίνων |
| Δήμος | Κόνιτσας |
| Δημοτική Ενότητα | Μαστροχωρίων |
| Γεωγραφία | |
| Υψόμετρο | 900 |
| Έκταση | 26,227 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 81 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 44015 |
| Τηλ. κωδικός | 265 50 |
Η Βούρμπιανη απέχει 26 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα. Διοικητικά, υπαγόταν μέχρι το 1997 στην επαρχία Κονίτσης. Έπειτα αποτέλεσε τμήμα του δήμου Μαστοροχωρίων[2], ενώ από το 2011 υπάγεται στο δήμο Κόνιτσας. Εκκλησιαστικά υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης, ενώ διαθέτει τον ιερό ναό της Παναγίας που χρονολογείται κατά τον 16ο αιώνα.[3] Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 68 κατοίκους.
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η Βούρμπιανη ήταν γνωστή για τους ντόπιους κτίστες της[2] καθώς και για τους τεχνίτες ξυλογλυπτικής.[4] Υποστηρίζεται πως μετά το ξέσπασμα της επανάστασης του 1821, υπό τον φόβο των ληστών και των λεηλασιών, πολλοί κάτοικοι των χωριών του Σαραντάπορου βρήκαν καταφύγιο στη Βούρμπιανη.[5] Κατά το β΄ μισό του 19ου η Βούρμπιανη ήταν πληθυσμιακά το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό της ευρύτερης περιοχής, μετά την Κόνιτσα, με 384 οικογένειες[3] κατά το 1854 και αντίστοιχα πάνω από 350 οικογένειες[6] γύρω στο 1870. Τη δεκαετία του 1870 εντάθηκε το μεταναστευτικό ρεύμα προς αναζήτηση εργασίας, με επακόλουθο αρκετοί κάτοικοι να εγκατασταθούν σε περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, της Ελλάδας και της Ρουμανίας.[6][7]
Το 1878, σύμφωνα με αναφορά του γενικού πρόξενου Ιωαννίνων προς τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, Θεόδωρο Δηλιγιάννη, η Βούρμπιανη παρουσιάζεται ως μια από τις βορειότερες περιοχές της Ηπείρου όπου γλωσσικά κυριαρχούσαν τα ελληνικά.[8] Το 1883 ιδρύθηκε η Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα που μερίμνησε για την ίδρυση του πρώτου σχολαρχείου της περιοχής[9], το οποίο στεγαζόταν σε διώροφο πέτρινο κτίριο και λειτούργησε μέχρι το 1986 ως δημοτικό Σχολείο, γυμνάσιο και οικοτροφείο[3], ενώ κατά τα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα ιδρύθηκε Παρθεναγωγείο.[10]
Κατά την ύστερη Τουρκοκρατία, υπαγόταν στον καζά Λεσκοβικίου[11], ενώ παράλληλα υπέφερε, όπως και άλλοι οικισμοί της ευρύτερης περιοχής, από εκτεταμένα κρούσματα ληστειών, δολοφονιών και απαγωγών.[12] Μετά την προσάρτηση στο ελληνικό κράτος, ο οικισμός αποτέλεσε έδρα στρατιωτικής εποπτείας της μεθορίου.[13]
Κατά τις πρώτες ημέρες του Ελληνοϊταλικού πολέμου, η Βούρμπιανη κατελήφθη από τις ιταλικές δυνάμεις αλλά στις 7 Νοεμβρίου του 1940 απελευθερώθηκε από αποσπάσματα της Α΄ Μεραρχίας Πεζικού.[14] Την περίοδο 1941 - 1944 σκοτώθηκαν, επί αλβανικού εδάφους, από τις δυνάμεις Κατοχής τέσσερις κάτοικοι του οικισμού.[15] Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, η Βούρμπιανη απετέλεσε επανειλημμένως πεδίο συγκρούσεων μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών.[16][17][18][19]
Από τη Βούρμπιανη κατάγονταν ο αξιωματούχος της αυλής του Αλή πασά, Κώστας Γραμματικός[20], ο ποιητής Τέλλος Άγρας,[21] ο οφθαλμίατρος και ευεργέτης Αλέξιος Τράντας[22][23] και ο στρατιωτικός και πολιτικός Σωκράτης Δημάρατος.[24]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
