Β΄ Ιταλο-Λιβυκός Πόλεμος

Ο Β΄ Ιταλο-Λιβυκός Πόλεμος, ήταν μια ένοπλη σύγκρουση που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του ιταλικού αποικισμού της Λιβύης μεταξύ ιταλικών στρατιωτικών δυνάμεων (που αποτελούνταν κυρίως από αποικιακά στρατεύματα από τη Λιβύη, την Ερυθραία και τη Σομαλία)^[1] και ιθαγενών ανταρτών που συνδέονταν με το Τάγμα Ζενούσι. Ο πόλεμος διήρκεσε από το 1923 έως το 1932,^[2][3][4] όταν ο κύριος ηγέτης των Ζενούσι, Ομάρ αλ-Μουχτάρ, συνελήφθη και εκτελέστηκε.^[5]

Β΄ Ιταλο-Λιβυκός Πόλεμος
Ο Ομάρ Μοκτάρ κατά τη σύλληψή του από ιταλούς αξιωματούχους
Τόπος	Λιβύη
Έκβαση	Αποφασιστική νίκη της Ιταλίας
Αντιμαχόμενοι
Kingdom of Italy ! Βασίλειο της Ιταλίας Τάγμα των Ζενούσι
Ηγετικά πρόσωπα
Kingdom of Italy ! Kingdom of Italy Πιέτρο Μπαντόλιο Ομάρ Μουκτάρ
56.000 νεκροί

Οι μάχες έλαβαν χώρα και στις τρεις επαρχίες της Λιβύης (Τριπολιτανία, Φεζάν και Κυρηναϊκή), αλλά ήταν πιο έντονες και παρατεταμένες στην ορεινή περιοχή Τζεμπέλ Αχντάρ της Κυρηναϊκής.^[6] Ο πόλεμος οδήγησε στους μαζικούς θανάτους των αυτόχθονων πληθυσμών της Κυρηναϊκής, που ανέρχονται συνολικά στο ένα τέταρτο του πληθυσμού της περιοχής των 225.000 κατοίκων. Τα εγκλήματα πολέμου περιελάμβαναν τη χρήση χημικών όπλων, την εκτέλεση παραδομένων μαχητών και τη μαζική δολοφονία αμάχων, ενώ οι Ζενούσι κατηγορήθηκαν για βασανιστήρια και ακρωτηριασμούς αιχμαλώτων Ιταλών^[7][8] Οι ιταλικές αρχές προχώρησαν σε βίαιες διώξεις 100.000 Βεδουίνων, πολλοί από τους οποίους παραδόθηκαν στη συνέχεια σε Ιταλούς αποίκους.^[9]

Η Ιταλία είχε καταλάβει τον στρατιωτικό έλεγχο της Λιβύης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια του Ιταλοτουρκικού πολέμου το 1912,^[10] αλλά η νέα αποικία εξεγέρθηκε γρήγορα, καταλαμβάνοντας μεγάλες εκτάσεις εδάφους οι τοπικές φυλές.^[11] Η σύγκρουση μεταξύ της Ιταλίας και των Ζενούσι–ένα φονταμενταλιστικό τάγμα– ξέσπασε σε μεγάλη βία κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Ζενούσι στη Λιβύη ξεκίνησαν τη συνεργασία τους με τους Οθωμανούς εναντίον των ιταλικών στρατευμάτων. Κλιμάκωσαν τη σύγκρουση επιτιθέμενοι στις βρετανικές δυνάμεις στην Αίγυπτο.^[12]

Το 1917, η Ιταλία υπέγραψε τη Συνθήκη του Ακρόμα, η οποία αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Λιβύης από τον ιταλικό έλεγχο.^[13] Το 1918, Τριπολιτάνοι αντάρτες ίδρυσαν την Τριπολιτανική Δημοκρατία, αν και η υπόλοιπη χώρα παρέμεινε υπό την ονομαστική ιταλική κυριαρχία. Η αντίσταση κατά της Ιταλίας συνεχίστηκε, έτσι ώστε το 1920, η ιταλική κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναγνωρίσει τον ηγέτη των Senussi Sayid Idris ως Εμίρη της Κυρηναϊκής και να του παραχωρήσει αυτονομία.

Ο πόλεμος ξεκίνησε με τις ιταλικές δυνάμεις να καταλαμβάνουν γρήγορα την έρημο της Σύρτης που χωρίζει την Τριπολιτανία από την Κυρηναϊκή. Χρησιμοποιώντας αεροσκάφη, μηχανοκίνητα μέσα μεταφοράς και καλή υλικοτεχνική οργάνωση, οι Ιταλοί μπόρεσαν να καταλάβουν 150.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους σε πέντε μήνες,^[14] διακόπτοντας τη φυσική σύνδεση που είχαν στο παρελθόν οι αντάρτες μεταξύ Κυρηναϊκής και Τριπολιτανίας.

Παραπομπές

1. Nir Arielli (2015). «Colonial Soldiers in Italian Counter-Insurgency Operations in Libya, 1922-32». British Journal for Military History 1 (2): 47–66. https://bjmh.gold.ac.uk/article/view/612.
2. Cooper, Tom· Grandolini, Albert (19 Ιανουαρίου 2015). Libyan Air Wars: Part 1: 1973-1985. Helion and Company. σελ. 5. ISBN 9781910777510.
3. Nina Consuelo Epton, Oasis Kingdom: The Libyan Story (New York: Roy Publishers, 1953), p. 126.
4. Stewart, C. C. (1986). «Islam». The Cambridge History of Africa, Volume 7: c. 1905 – c. 1940 (PDF). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. σελ. 196. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Αυγούστου 2017.
5. Detailed description of some fights (in Italian)
6. The Second Italo-Senussi War http://countrystudies.us/libya/21.htm retrvd 2-1-20
7. John Gooch (19 Ιουνίου 2014). The Italian Army and the First World War. Cambridge University Press. σελίδες 44–. ISBN 978-0-521-19307-8.
8. Robert Gerwarth, Erez Manela (3 Ιουλίου 2014). Empires at War: 1911-1923. σελ. 17. ISBN 978-0-19-100694-4.
9. Bloxham, Donald· Moses, A. Dirk (2010). The Oxford Handbook of Genocide Studies. Oxford, England: Oxford University Press. σελ. 358.
10. Antonio De Martino.Tripoli italiana Societa Libraria italiana (Library of Congress). New York, 1911
11. Wright, John (1983). Libya: A Modern History. Kent, England: Croom Helm. σελ. 30.
12. Ian F. W. Beckett. The Great War: 1914-1918. Routledge, 2013. P188.
13. Melvin E. Page. Colonialism. Santa Barbara, California, USA: ABC-CLIO, 2003. P749.
14. Wright 1983, σελ. 34