Mae peiriannydd, yn un sy'n ymarfer peirianneg.
Ffeithiau sydyn Enghraifft o'r canlynol, Math ...
Cau
Gan amlaf bydd peiriannydd yn weithwyr proffesiynol sy'n dyfeisio, dylunio, dadansoddi, adeiladu a phrofi peiriannau, systemau, strwythurau, teclynnau a deunyddiau cymhleth i gyflawni amcanion a gofynion swyddogaethol wrth ystyried y cyfyngiadau a osodir gan ymarferoldeb, rheoleiddio, diogelwch a chost.[1] Mae'r gair Cymraeg yn cael ei ddefnyddio ar gyfer unrhyw un sy'n dyfeisio, adeiladu, trwsio, defnyddio neu'n arolygu offeryn peirianyddol.[2] Gellir dod yn beiriannydd trwy dderbyn gradd mewn maes peirianyddol o brifysgol, hyfforddiant technolegol, prentisiaeth, hyfforddiant mewn man gwaith neu hunan hyfforddiant.
Mewn rhai gwledydd, megis yr Unol Daleithiau, mae peirianneg yn broffesiwn rheoledig y mae ei ymarfer a'i ymarferwyr wedi'u trwyddedu a'u llywodraethu gan y gyfraith. Yng ngwledydd Prydain does dim rheoleiddio dros y term cyffredinol peiriannydd (nac Engineer, yn Saesneg) ond i ymarfer fel peiriannydd arbenigol, megis peiriannydd sifil neu beiriannydd siartredig mae'n rhaid derbyn addysg briodol a/neu gael trwydded a/neu fod yn aelod o gymdeithas broffesiynol briodol.
- Mae peirianwyr amgylcheddol yn dylunio ac yn gweithredu atebion i wella ac adfer yr amgylchedd.[3]
- Mae peirianwyr awyrofod yn dylunio cerbydau gofod neu awyrennau.[4]
- Mae peirianwyr biofeddygol yn dylunio ac yn gweithio gydag offer meddygol.[5]
- Mae peirianneg cefnfor a Phensaernïaeth y Llynges yn gweithio ar adeiladu llongau, llongau tanfor a chyrff alltraeth.
- Mae peirianwyr cemegol yn defnyddio cemegolion i wneud cynhyrchion fel cyffuriau a meddyginiaethau neu wrteithiau ar gyfer cnydau.[6]
- Mae peirianwyr cyfrifiaduron yn dylunio ac yn adeiladu cyfrifiaduron a'r rhannau y mae cyfrifiaduron wedi'u gwneud ohonynt.[7]
- Mae peirianwyr electronig yn gweithio gydag electroneg, a ddefnyddir i adeiladu rhannau cyfrifiadurol ac offer trydanol.[8]
- Mae peirianwyr gweithgynhyrchu yn dylunio ac yn gwella'r peiriannau a'r llinellau cydosod sy'n gwneud pethau. Maent yn gweithio gyda robotiaid, hydroleg a dyfeisiau a weithredir gan aer i helpu cwmnïau i weithio'n gyflymach ac yn well gyda llai o gamgymeriadau.
- Mae peirianwyr mecanyddol yn dylunio peiriannau neu bethau sy'n symud, fel ceir a threnau. Gallai peiriannydd mecanyddol hefyd helpu i ddylunio gorsafoedd cynhyrchu trydan, purfeydd olew a ffatrïoedd.
- Mae peirianwyr mecatroneg yn adeiladu robotiaid a phethau sydd fel robotiaid, ond nid yn union. Maen nhw'n gwneud pethau sy'n debyg i roboteg.
- Mae peirianwyr meddalwedd yn dylunio ac yn ysgrifennu rhaglenni ar gyfer cyfrifiaduron.
- Mae peirianwyr mwngloddiol yn arbenigwr mewn peiriannau sy'n cael eu defnyddio mewn mwyngloddiau
- Mae peirianwyr nanotechnoleg yn astudio pethau bach iawn, fel tannau o atomau a sut maen nhw'n cael eu rhoi at ei gilydd.
- Mae peirianwyr niwclear yn dylunio ac yn adeiladu gorsafoedd niwclear. Maent hefyd yn astudio ymddygiadau nodweddiadol rhai elfennau ymbelydrol neu ansefydlog.
- Mae peirianwyr sain yn gweithredu offer recordio, cymysgu ac atgynhyrchu sain
- Mae peirianwyr sifil yn gweithio ar ffyrdd, pontydd, adeiladau a strwythurau cyhoeddus eraill.
- Mae peirianwyr strwythurol yn delio â dylunio a dadansoddi adeiladau a strwythurau mawr nad ydynt yn adeiladau i wrthsefyll y disgyrchiant a'r llwythi gwynt yn ogystal â thrychinebau naturiol.
- Mae peirianwyr systemau yn edrych ar ba mor gymhleth y mae pethau'n gweithio ac yn ceisio eu gwneud yn gyflymach ac yn ddoethach. Maen nhw'n edrych ar y darlun mawr.
- Mae peirianwyr trydanol yn gweithio gyda thrydan ac yn dylunio offer trydanol, o bethau bach fel radios a chyfrifiaduron i bethau mawr fel y gwifrau sy'n cludo trydan ledled y wlad.[9]
From Petroleum to Penicillin. The First Hundred Years of Modern Chemical Engineering: 1859–1959. – Burnett, J. N.