Ivor Allchurch

Pêl-droediwr Cymreig oedd Ivor John Allchurch (16 Hydref 1929 – 10 Gorffennaf 1997). Fe'i magwyd yn Abertawe. Roedd yn frawd i Len Allchurch a oedd hefyd yn nhîm Cymru.

Ivor Allchurch
Ffugenw	Golden Boy
Ganwyd	16 Hydref 1929  Abertawe
Bu farw	10 Gorffennaf 1997  Abertawe
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Ysgol Gynradd Plasmarl
Galwedigaeth	pêl-droediwr
Taldra	1.78 metr
Gwobr/au	MBE
Chwaraeon
Tîm/au	C.P.D. Dinas Caerdydd, Newcastle United F.C., C.P.D. Dinas Abertawe, Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru, C.P.D. Dinas Abertawe, Shrewsbury Town F.C., Worcester City F.C.
Safle	blaenwr, mewnwr
Gwlad chwaraeon	Cymru

Ivor Allchurch

Gyrfa Lawn*
Blwyddyn	Tîm	Ymdd†	(Gôl)†
1947–1958	Tref Abertawe	327	(124)
1958–1962	Newcastle United	143	(46)
1962–1965	Dinas Caerdydd	103	(39)
1965–1968	Tref Abertawe	118	(40)
Cyfanswm		691	(249)
Tîm Cenedlaethol
1950–1966	Cymru	68	(23)
* Cyfrifir yn unig: ymddangosiadau i Glybiau fel oedolyn a goliau domestg a sgoriwyd.. † Ymddangosiadau (Goliau).

Chwaraeodd rôl bwysig fel ymosodwr i sicrhau bod Cymru'n cyrraedd yr wyth olaf yng nghystadlaeaeth Cwpan y Byd Pêl-droed 1958, a dyma hefyd pan y daeth i amlygrwydd yn gyntaf. Cafodd 68 cap dros ei wlad, record hyd at 1986, pan gafodd ei dorri gan Joey Jones.^[1] Ef hefyd oedd sgoriwr y nifer mwyaf o goliau dros Gymru: 28 gôl, a thorrwyd y record yma'n ddiweddarach gan Ian Rush.

Cychwyn arni

Yn 1947, cychwynodd ei yrfa bêl-droed yn nhref ei eni - Abertawe, ond byr iawn y parhaodd yno oherwydd y cafodd ei alw i'r fyddin. Ei dymor cyntaf, mewn gwirionedd, oedd 1950–51. Chwaraeodd 445 gwaith i Abertawe gan sgorio 164 o goliau.

Ymunodd â Newcastle United yn 1958 am £28,000.^[2] Yn Awst 1962 symudodd i Gaerdydd gan sgorio yn ei gêm gyntaf - yn erbyn Newcastle United!^[1] Y tymor hwnnw (1963–64), ef oedd sgoriwr ucha'r Clwb ac felly hefyd y tymor dilynol (1964–65). Ar ddiwedd tymor 1967–68 ymunodd gyda Worcester City. Ac yna, am ysbaid, bu'n rheolwr-chwaraewr gyda Hwlffordd gan orffen ei yrfa'n chwarae i Bontardawe - yn 0 oed. Dros ei yrfa roedd wedi chwarae 691 o gemau'r Gynghrair ac wedi sgorio 249 o goliau.