Frank Brangwyn

Arlunydd Cymreig-Seisnig oedd Syr Frank William Brangwyn (13 Mai 1867 – 11 Mehefin 1956), y cyfeirir ato gan amlaf fel Frank Brangwyn.

Frank Brangwyn
Frank Brangwyn yn 1920
Ffugenw	Brangwyn, Frank William
Ganwyd	12 Mai 1867, 13 Mai 1867  Brugge
Bu farw	11 Mehefin 1956  Ditchling
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Galwedigaeth	arlunydd, darlunydd, ffotograffydd, cynllunydd, gwneuthurwr printiau, crefftwr
Cyflogwr	Morris & Co.
Adnabyddus am	Masnach ar y Traeth
Mudiad	y Mudiad Celf a Chrefft
Tad	William Curtis Brangwyn
Gwobr/au	Grand Officer of the Order of Leopold II, Medal Albert, Urdd y Seintiau Maurice a Lasarus, Marchog Faglor

Bywgraffiad

Cafodd ei eni yn Brugge, Gwlad Belg, lle symudodd ei dad wedi iddo ennill cystadleuaeth a drefnwyd gan y "Belgian Guild of St Thomas and St Luke" i ddylunio eglwys plwyf. Cofrestrwyd ei enedigaeth dan yr enw Guillaume François Brangwyn, ond adnabuwyd ef fel Frank. Ym 1874 dychwelodd y teulu i Loegr. Priododd Lucy Ray ym 1896, ond bu farw hi'n ddi-blant ym 1924. Bu i Brangwyn brydlesu Temple Lodge, 51 Queen Street, Hammersmith o 1900 hyd 1937/38 a prynodd The Jointure, Ditchling, Sussex ym 1918. Cafodd ei wneud yn Farchog ym 1941. Bu farw ar 11 Mehefin 1956 yn ei gartref yn Sussex.^[1]

Ym 1925, cafodd Brangwyn gomisiwn ar gyfer yr Oriel Frenhinol, Tŷ'r Arglwyddi. Rhoddwyd y paneli yr Ymerodraeth Brydeinig i Neuadd y Ddinas Abertawe (Neuadd Brangwyn) ym 1934.

Yn 1936 cyflwynodd Brangwyn dros 400 o weithiau i Bruges, sydd wedi eu cartrefu yn Amgueddfa Tŷ Arents heddiw. Diolchodd Brenin Gwlad Belg gan wneud Brangwyn yn Swyddog Mawreddog yn Urdd Leopold II, a gwnaeth Bruges ef yn Citoyen d'Honneur de Bruges (dim ond y trydydd tro y gwobrwywyd yr anrhydedd hon).^[2]

• 
  Mosäig gan Frank Brangwyn yn Eglwys Sant Aidan, Leeds, gan ddangos Sant Aidan gyda'i ddisgyblion

Cyfeiriadau

1. Oxford Dictionary of National Biography
2. Libby Horner, Frank Brangwyn: A Mission to Decorate Life (The Fine Art Society & Liss Fine Art, 2006), t. 238

Comin Wikimedia

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Frank Brangwyn

Eginyn erthygl sydd uchod am Gymro neu Gymraes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.