Corff cyhoeddus anadrannol

Yn y Deyrnas Unedig, sefydliad yn y sector cyhoeddus sydd â rôl ym mhroses llywodraeth genedlaethol ond nad yw'n rhan o adran o'r llywodraeth yw corff cyhoeddus anadrannol (Saesneg: non-departmental public body, NDPB).^[1] Mae'r cyrff cyhoeddus anadrannol yn gweithio'n annibynnol ar weinidogion y llywodraeth i raddau helaeth er eu bod yn atebol i'r cyhoedd drwy Senedd y Deyrnas Unedig. Fodd bynnag, mae gweinidogion yn gyfrifol am annibyniaeth, effeithiolrwydd ac effeithlonrwydd cyrff cyhoeddus anadrannol yn eu portffolio.

Corff cyhoeddus anadrannol

Math	sefydliad anllywodraethol lled-ymreolaethol
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig

Mae'r term yn cynnwys y pedwar math o gorff (byrddau gweithredol, cynghori, tribiwnlysoedd a monitro annibynnol) ond nid yw'n cynnwys corfforaethau cyhoeddus a darlledwyr cyhoeddus (BBC, Channel 4, ac S4C).^[2][3]

Enghreifftiau

Ceir niferoedd mawr o enghreifftiau o Gyrff Cyhoeddus Anadrannol. Yn eu mysg mae:

• Cyfoeth Naturiol Cymru - sefydlwyd yn 2013^[4] ac yn atebol i Lywodraeth Cymru
• Y Comisiwn Ffiniau i Gymru - sefydlwyd yn 1987^[5]
• Comisiwn y Gyfraith, Diwygio'r Gyfraith Cymru a Lloegr - sefydlwyd yn 1965^[6]

Cyfeiriadau

1. "2". Public Bodies a guide for departments: Policy and characteristics (PDF) (yn Saesneg). UK Government. 2006. t. 2.
2. Cabinet Office (2007) Public Bodies 2007 (from the UK Government Web Archive), p. 6
3. Bradley, A. W.; Ewing, K. D. (2003). Constitutional and Administrative Law (arg. 13th). London: Longman. ISBN 0-582-43807-1., pp. 291–292.
4. "MANYLEB CYNNAL A CHADW'R TIR YM MAES Y FFYNNON" (PDF). Cyfoeth Naturiol Cymru. 2017. Cyrchwyd 14 Mehefin 2024.
5. "Comisiwn Ffiniau i Gymru Adroddiad Blynyddol 2016/17" (PDF). Comisiwn Ffiniau i Gymru. 1987.
6. "Comisiwn y Gyfraith, Diwygio'r Gyfraith". Law Commission. Cyrchwyd 14 Mehefin 2024.