Xixón

Dinas ddiwydiannol arfordirol yw Xixón (Sbaeneg: Gijón) sydd wedi'i lleoli yng Nghymuned Ymreolaethol Astwrias yng ngogledd Sbaen. Mae hefyd yn israniad gweinyddol a elwir yn Cotarros (Sbaeneg: comarca). Yn ôl testunau hynafol a ddarganfuwyd, cyfeirid at y ddinas fel "Gijia" yn wreiddiol. Roedd hi'n ddinas bwysig yn yr oes Rufeinig, fel y tystia'r gweddillion y daethpwyd o hyd iddynt ger y prom modern. Yn wreiddiol, cyfeiria'r enw "Gijia" at y penrhyn bach a elwir yn Cimadevilla y dyddiau hyn; wrth i'r ddinas ddatblygu a thyfu, datblygodd o gwmpas y traethau sy'n amgylchu'r penrhyn a'r porthladd. Prif borthladd y ddinas yw "El Musel", un o borthladdoedd pwysicaf Sbaen. Mae poblogaeth Xixón yn dal i gynyddu. Ar hyn o bryd, mae tua 275,000 (2005).

Lleoliad Xixón yn Astwrias

Xixón

Math	council of Asturies
Prifddinas	Gijón City
Poblogaeth	268,313
Pennaeth llywodraeth	Carmen Moriyón
Cylchfa amser	UTC+01:00
Gefeilldref/i	Albuquerque, Tindouf, La Habana, Niort, Novorossiysk, Puerto Vallarta, Smara, Santa Tecla
Nawddsant	Sant Pedr
Daearyddiaeth
Sir	Province of Asturias
Gwlad	Sbaen
Arwynebedd	184.31 km²
Uwch y môr	10 metr
Gerllaw	Môr Cantabria
Yn ffinio gyda	Corvera, Llanera, Carreño, Siero, Sariegu, Villaviciosa
Cyfesurynnau	43.52931°N 5.67732°W
Cod post	33201–33213, 33200
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	mayor of Gijón
Pennaeth y Llywodraeth	Carmen Moriyón
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Baner dinas Xixón

Golygfeydd yn Xixón

Daearyddiaeth

Lleolir y ddinas yng nghanol Astwrias ar yr arfordir.

Mae'r penrhyn Cimadevilla'n rhannu'r ddinas yn sawl rhan: traeth San Lorenzo a'r cymdogaethau i'r dwyrain a thraethau Poniente ac Arbeyal, y safleoedd ble gwneir cychod a'r porthladd hamdden a phorthladd masnachol El Musel. Mae hefyd yn agos i Oviedo ac Avilés.

Cyrraedd

Y prif ffyrdd i mewn i'r ddinas yw'r A-66 (Ruta de La Plata), A-8 (Autopista del Cantábrico) a'r AS-1 (Autovía Minera). Ar y trên, mae gwasanaethau dyddiol i Madrid, A Coruña, Santander, a Barcelona. Mae mordeithiau'n galw ym mhorthladd El Musel, a dydy maes awyr Astwrias ddim yn rhy bell i ffwrdd chwaith, ger dinas Avilés.

Hinsawdd

Mae'r haf yn nodweddiadol o leoedd ger yr Iwerydd a cheir dyddiau heulog a chymylog. Yn y gaeaf, mae'r tywydd yn weddol gymhedrol, mae'n bwrw glaw'n aml (yn wir Astwrias yw ardal wlypaf Sbaen) ac mae'n wyntog hefyd. Mae'n bwrw eira ambell waith er bod hyn yn weddol eithriadol oherwydd lleoliad Xixón ar lefel y môr.

Chwaraeon

Mae tîm pêl-droed Sporting de Xixón yn cystadlu yng Nghyngrair Sbaen ac mae'r tîm yn yr ail adran ar hyn o bryd. Math arall o chwaraeon sy'n boblogaidd yw pêl-fasged. Mae Xixón Baloncesto yn ail adran pêl-fasged broffesiynol Sbaen.

Cotarros

Mae Xixón hefyd yn un o 8 Comarques d'Asturies (prif raniad; Sbaeneg: Comarca) yn Asturias.

Ceir tair ardal weinyddol o fewn Xixón a elwir yn Astwrieg yn Conceyu (Comarcas yn Sbaeneg): Villaviciosa, Xixón ei hun (y ddinas) a Carreño.

Gweler hefyd

• Ardaloedd Gweinyddol Asturias

Cyfeiriadau

1. "Asturias: población por municipios y sexo". Cyrchwyd 6 Ionawr 2018.