![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Tomb_of_Abdul_Qadir_Jilani%252C_Baghdad.jpg/640px-Tomb_of_Abdul_Qadir_Jilani%252C_Baghdad.jpg&w=640&q=50)
Swffïaeth
From Wikipedia, the free encyclopedia
Agwedd gyfriniol o Islam yw Swffïaeth neu taṣawwuf (Arabeg: تصوّف) sy'n canolbwyntio ar ysbrydolrwydd Islamaidd, defodaeth, asgetigiaeth ac esoterigiaeth.[1][2][3][4][5] Gelwir dilynwr y traddodiad hwn yn ṣūfī (صُوفِيّ). Gelwir Swffïaeth yn aml yn enwad Islamaidd, ond mae'n gywirach i'w disgrifio fel dimensiwn neu agwedd o'r crefydd.[6]
![]() Beddrod Abdul Qadir Gilani, Baghdad, Irac | |
Enghraifft o'r canlynol | mudiad crefyddol, way of life, ffordd o fyw ![]() |
---|---|
Math | obedience in Islam, Islamic activity ![]() |
Crëwr | God in Islam ![]() |
Deunydd | Noor ![]() |
Rhan o | worship in Islam ![]() |
Iaith | Dwyieithrwydd, ieithoedd lluosog ![]() |
Cysylltir gyda | rahma, love for God in Islam ![]() |
Genre | Istiqama ![]() |
Cyfres | Suluk ![]() |
Rhagflaenwyd gan | Taklif ![]() |
Olynwyd gan | wasil ![]() |
Lleoliad | Y Byd Mwslemaidd, ledled y byd, world ![]() |
Prif bwnc | dhikr, Dua, Sabr ![]() |
Yn cynnwys | Wird, Warid, ḥāl, maqam, Lataif-e-sitta ![]() |
Pennaeth y sefydliad | Shaykh, murshid, Muqaddam ![]() |
Gweithredwr | Ḥizb Allāh, Sufi ![]() |
Sylfaenydd | Muhammad ![]() |
Enw brodorol | التَّصَوُّفُ ![]() |
![]() |
Fe'i diffiniwyd fel "cyfriniaeth Islamaidd",[7][8] "mynegiant cyfriniol o'r ffydd Islamaidd", "dimensiwn mewnol Islam",[9][10] "ffenomen o gyfriniaeth o fewn Islam",[11] y "prif amlygiad a'r crisialu pwysicaf a mwyaf canolog" o arferion cyfriniol yn Islam,[12] a "mewnoli a dwysáu ffydd ac arferion Islamaidd".[13]
Cyfeirir at Ymarferwyr Swffïaeth fel "Swffisiaid" (o صُوفِيّ , ṣūfīy), ac yn hanesyddol roedd yn perthyn i "urdd" a elwir yn tariqa (lluosog: ṭuruq) - cynulleidfaoedd wedi'u ffurfio o amgylch wali meistr mawr a fyddai'r olaf mewn cadwyn o athrawon olynol a allant olrhain eu llinach hyd at Muhammad.
Mae athrawiaethau a sefydliadau Swffïaeth yn ategu fframwaith sylfaenol arferion Islam. Er bod Swffïaeth yn cadw at y gyfraith Islamaidd yn llym ac yn perthyn i wahanol ysgolion cyfreitheg a diwinyddiaeth Islamaidd, maent wedi'u huno gan eu gwrthwynebiad i gyfreithlondeb sych. Mae ffocws pwysig addoliad y Swffiaid yn cynnwys dhikr, yr arfer o gofio Duw.[14]
Daeth Swffïaeth i'r amlwg yn gynnar yn hanes Islam, yn rhannol fel adwaith yn erbyn bydolrwydd Califfiaeth Umayyad cynnar (661–750),[15] a chwaraeodd Swffïaeth ran bwysig yn hanes Islam trwy eu gweithgareddau cenhadol ac addysgol.
Er gwaethaf dirywiad cymharol Swffïaeth yn y cyfnod modern, mae wedi parhau i chwarae rhan bwysig yn y byd Islamaidd, ac mae hefyd wedi dylanwadu ar wahanol fathau o ysbrydolrwydd yn y Gorllewin.[16][17]