![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/PibyddTorchog.jpg/640px-PibyddTorchog.jpg&w=640&q=50)
Pibydd torchog
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mae'r Pibydd torchog (Philomachus pugnax) yn aelod canolig o ran maint o deulu'r rhydyddion.
Pibydd torchog | |
---|---|
![]() | |
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | Aves |
Urdd: | Charadriiformes |
Teulu: | Scolopacidae |
Genws: | Philomachus Merrem, 1804 |
Rhywogaeth: | P. pugnax |
Enw deuenwol | |
Philomachus pugnax (Linnaeus, 1758) | |
Mae'r Pibydd torchog yn nythu mewn corsydd a gwlypdiroedd eraill yng ngogledd Ewrop a Rwsia. Mae'n aderyn mudol, yn gaeafu yn ne Ewrop, Affrica ac India. Gallant fod yn niferus iawn mewn rhai gwledydd yn y gaeaf, er enghriafft adroddwyd am haid o dros filiwn o adar yn Senegal.
Maent yn nythu ar lawr, gan ddodwy 3-4 o wyau. Cyn nythu mae'r ceiliogod yn arddangos eu hunain, gan ddangos eu torchau, ac weithiau'n neidio i'r awyr. Eu prif fwyd yw pryfed ac ymlusgiaid y maent yn eu pigo o dir gwlyb. Mae'r ceiliogod gryn dipyn yn fwy na'r ieir, 29–32 cm o hyd a 54–60 cm ar draws yr adenydd, tra mae'r ieir yn 22–26 cm o hyd a 46–49 cm ar draws yr adenydd.
Yn y gaeaf mae'r ddau ryw yn liw llwyd, a'r ffordd orau i'w hadnabod ymysg rhydyddion eraill yw siâp anarferol yr aderyn - mae'r pen yn edrych fel petae'n rhy fach i'r corff. Yn y tymor nythu mae'r ceiliogod yn llawer mwy lliwgar, a gall y dorch fod yn ddu, yn frowngoch neu'n wyn.
Nid yw'r Pibydd torchog yn nythu yng Nghymru. Gellir gweld niferoedd bychan yn y gaeaf a'r gwanwyn, ac yn enwedig yn yr hydref.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Kampfl%C3%A4ufer_2007-06-08_118.jpg/640px-Kampfl%C3%A4ufer_2007-06-08_118.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Calidris_pugnax_pugnax_MHNT.ZOO.2010.11.117.6.jpg/640px-Calidris_pugnax_pugnax_MHNT.ZOO.2010.11.117.6.jpg)