Llansawel, Castell-nedd Port Talbot

Tref fechan a chymuned ym mwrdeistref sirol Castell-nedd Port Talbot, Cymru, yw Llansawel^[1] (Saesneg: Briton Ferry).^[2] Saif i'r de o dref Castell-nedd.

Llansawel

Math	tref, cymuned
Poblogaeth	5,878
Gefeilldref/i	Ouagadougou
Daearyddiaeth
Sir	Castell-nedd Port Talbot
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.64°N 3.83°W
Cod SYG	W04001022
Cod OS	SS735945
Cod post	SA11
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	David Rees (Llafur)
AS/au y DU	Carolyn Harris (Llafur)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Am y pentref a chymuned o'r un enw yn Sir Gaerfyrddin, gweler Llansawel, Sir Gaerfyrddin.

Enwau ysgolion Llansawel yw Ynysmaerdy, Brynhyfryd a Llansawel ger Eglwys y Santes Mair. Yng ngorllewin Llansawel mae pentre Bedd y Cawr sydd wedi adeiladu ar farian terfynol Cwm Nedd ac yn y dwyrain mae ardal Ynysmaerdy. Yr enw Saesneg ar y dref yw Briton Ferry. Mae rhai pobl yn meddwl bod rhan gyntaf yr enw yn gytras â'r elfen 'Bryddan' yn yr enw Brynbryddan, sydd dros y bryn ym mhentref Cwmafan (felly: 'Rhyd Bryddan' efallai).

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan David Rees (Llafur)^[3] ac yn Senedd y DU gan Carolyn Harris (Llafur).^[4]

Am ddegawadau Llansawel oedd cartref Ysbyty Gyffredinol Castell Nedd a oedd yn gwasanaethu yr ardaloedd o amgylch Port Talbot a Chastell-nedd ond nawr mae ysbyty newydd Gwaun Baglan wedi cymryd ei lle.

Eglwys y Santes Fair, Llansawel

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[5][6][7][8]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llansawel (pob oed) (5,911)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llansawel) (517)			9%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llansawel) (5199)			88%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed (Llansawel) (1,189)			45.1%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Cyfeiriadau

1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
2. British Place Names; adalwyd 23 Rhagfyr 2021
3. "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-23.
4. Gwefan Senedd y DU
5. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
6. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
7. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
8. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013^{[dolen farw]}

gw • sg • go

Trefi a phentrefi Castell-nedd Port Talbot

Trefi
Aberafan  · Castell-nedd  · Glyn-nedd  · Llansawel  · Pontardawe  · Port Talbot
Pentrefi
Aberdulais  · Abergwynfi  · Alltwen  · Baglan  · Banwen  · Bedd y Cawr  · Blaendulais  · Blaen-gwrach  · Blaengwynfi  · Bryn  · Cil-ffriw  · Cilmaengwyn  · Cilybebyll  · Y Clun  · Y Creunant  · Cwmafan  · Cymer  · Cwm-gors  · Cwmllynfell  · Dyffryn Cellwen  · Efail-fach  · Glyncorrwg  · Godre'r-graig  · Gwauncaegurwen  · Llandarcy  · Llangatwg  · Llan-giwg  · Margam  · Melin-cwrt  · Morfa Glas  · Onllwyn  · Pentreclwydau  · Pontrhydyfen  · Pwll-y-glaw  · Resolfen  · Rheola  · Rhos  · Rhyd-y-fro  · Sgiwen  · Tai-bach  · Ton-mawr  · Tonna  · Trebannws  · Ynysmeudwy  · Ystalyfera