From Wikipedia, the free encyclopedia
Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw glöyn Apolo, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gloynnod Apolo; yr enw Saesneg yw Apollo, a'r enw gwyddonol yw Parnassius apollo.[1][2]
| Parnassius apollo | |
|---|---|
 | |
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Arthropoda |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Lepidoptera |
| Teulu: | Papilionidae |
| Genws: | Parnassius |
| Rhywogaeth: | P. apollo |
| Enw deuenwol | |
| Parnassius apollo (Linnaeus, 1758) | |
Gellir ei chanfod fel arfer ar fynyddoedd yn Ewrop sydd rhwng 1,000 m (3,300 tr) a 2,000 m (6,600 tr). Mae'r glöyn hwn o ddiddordeb mawr i'r gyddonydd yn bennaf oherwydd yr amrywiaeth enfawr o isrywogaethau; ceir rhai isrywogaeth mewn un cwm yn unig yn yr Alpau, er enghraifft. Mae gan y glôyn byw hwn isrywiogaethau ledled y byd. Mae'r Apolo Bach, i'w ganfod hefyd ar fynyddoedd uchel a'r Parnassius mnemosyne yn byw mewn dyffrynoedd.
Oherwydd ei brydferthwch mae wedi cael ei gasglu'n ddiddiwedd gan naturiaethwyr, gan brinhau'n enbyd yn Sbaen a'r Eidal; aeth yn brin hefyd oherwydd fod ei gynefin yn cael ei newid a'i ddwyn oddi wrtho. credir fod cerbydau'n gyfrifol am ddifa rhai isrywiogaethau cyfan yn ne Tyrol, yr Eidal.
Ceir "llygaid mawr", ymylon du ar ei adenydd blaen gwyn a llygad coch ar yr adenydd ôl.[3] Gall maint y llygaid cochion hyn wahaniaethu yn ddibynol ar leoliad; maen nhw hefyd yn newid eu lliw yn yr haul: po mwyaf heulog ydyw, mwya golau yw cochni'r llygaid.
Yng nghanol yr haf mae'r oedolyn i'w weld, a neithdar planhigion yw ei fwyd.[4] Mae'r siani flewog yn hoff iawn o fwyta rhywogaethau o Sedum (briweg) a Sempervivum (llysiau pen tai).[3]
Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.
Wedi deor o'i ŵy mae'r glöyn apolo yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
