From Wikipedia, the free encyclopedia
Mae'r dwrgi neu ddyfrgi yn anifail cigysol â chanddo gôt o flew llwydfrown tywyll, traed gweog i'w alluogi i nofio, a chynffon lydan i'w lywio mewn dŵr. Mae'n perthyn yn agos i'r wenci ac mae'n byw yn rhannol mewn dŵr - dŵr ffres neu ddŵr hallt. Maen' nhw'n bwyta pysgod yn bennaf. Bu bron i'r dyfrgi ddiflannu o wledydd Prydain yn y 1960au.
Casglwyd y ffeithiau canlynol am y dyfrgi gan blant Ysgolion Llangoed a Biwmares[1]
Yn ôl y Gyfraith Gymreig (Cyfraith Hywel Dda) yn yr Oesoedd Canol roedd y dwrgi yn un o dri anifail yr oedd gan bawb yr hawl i'w hela. "Tri hela ryd yssyd y bop dyn ar tir dyn arall: hela iwrch, a chatno, a dyfyrgi" (Llyfr Blegywryd, t.119, ll.7); "Tryded hele ryd, heyt wenyn ar wrysgen a llvynauc a dyuyrgy, canyt oes adlam udunt vrth ev bot ar kerdet en wastat" (Llyfr Iorwerth, adran 135). Roedd ei groen yn werth wyth geiniog, wyth gwaith mwy na chroen dafad (ibid., adran 137).
Aled Rhys Wiliam (gol.), Llyfr Iorwerth (Caerdydd, 1960). ISBN 0708301142 Stephen J. Williams a J. Enoch Powell (gol.), Cyfreithiau Hywel Dda yn ôl Llyfr Blegywryd (Caerdydd, ail arg., 1961).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.