Cap llaeth saffrwm
From Wikipedia, the free encyclopedia
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Russulaceae yw'r Cap llaeth saffrwm (Lladin: Lactarius deliciosus; Saesneg: Saffron Milkcap).[1] 'Y Capiau Llaeth' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r gair 'llaeth; (neu lefrith) yma'n cyfeirio at ddiferion o latecs, neu sudd gwyn a welir yn crynhoi oddi tan degyll y fadarchen. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Cap llaeth melyngoch. Mae'r teulu Russulaceae yn gorwedd o fewn urdd y Russulales.
Cap llaeth saffrwm Lactarius deliciosus | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Fungi |
Dosbarth: | Basidiomycota |
Urdd: | Russulales |
Teulu: | Russulaceae |
Genws: | Lactarius[*] |
Rhywogaeth: | Lactarius deliciosus |
Enw deuenwol | |
Lactarius deliciosus (L.) Gray | |
Defnyddir y ffwng hwn wedi'i goginio mewn bwydydd a gellir ei fwyta'n amrwd.Disgrifiwyd ac enwyd y tason yma'n wreiddiol gan y naturiaethwr enwog o Sweden, Carolus Linnaeus.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop ac Awstralia.
Lliw sborau'r fadarchen hon yw lliw croen. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un wedi'i wasgu. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: tegyll. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel mycorhisa.