Стронци' (лат. Strontium) Элементсен периодикăллă системин 38-мĕш элеменчĕ, сĕлтĕ çĕр металлĕсен ушкăнне кĕрет.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Стронций / Strontium (Sr) | |
---|---|
Атом номерĕ |
38 |
Ансат япалалăхăн курăмĕ | туптанакан шурă-кĕмĕл тĕслĕ металл |
Атом палăрăмĕсем | |
Атом масси (моль масси) | |
Атом радиусĕ |
215 пм |
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) | |
Электронсен конфигурацийĕ |
[Kr] 5s2 |
Химилле палăрăмсем | |
Ковалентла радиус |
191 пм |
Ион радиусĕ |
(+2e) 112 пм |
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) |
0,95 |
Электрод потенциалĕ |
0 |
Оксидлав капашĕсем |
2 |
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
Тачăлăх | |
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | |
Ăшăяраслăх | |
Шăрану температури |
1 042 K |
Шăраннин пайлавла ăшши | |
Вĕрев температури |
1657 K |
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | |
Моль калăпăшĕ | |
Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
Решетке тытăмĕ |
кубла гранцентрăрланă |
Решетке периочĕ |
6,080 Å |
c/a танлашăнни | — |
Дебай температури |
Sr | 38 |
87,62 | |
[Kr]5s2 | |
Стронци |
Çут çанталăкра тĕл пулни
Çутçанталăкра метал евĕр тĕл пулмасть. 40 минерала кĕрет, вĕсенчен чи пĕлтерĕшли - целестин SrSO4 (51,2% Sr). Унсăр пуçне стронцианит SrCO3 (64,4% Sr) тупăçлаççĕ. Стронци кальци минералĕсенче хутăш пек тĕл пулать.
Тата ытти стронци минералĕсем:
- SrAl3(AsO4)SO4(OH)6 — кеммлицит;
- Sr2Al(CO3)F5 — стенонит;
- SrAl2(CO3)2(OH)4•Н2О — стронциодрессерит;
- SrAl3(PO4)2(OH)5•Н2О — гойясит;
- Sr2Al(PO4)2OH — гудкенит;
- SrAl3(PO4)SO4(OH)6 — сванбергит;
- Sr(AlSiO4)2 — слосонит;
- Sr(AlSi3O8)2•5Н2О — брюстерит;
- Sr5(AsO4)3F — ферморит;
- Sr2(B14O23)•8Н2О — стронциоджинорит;
- Sr2(B5O9)Cl•Н2О — стронциохильгардит;
- SrFe3(PO4)2(OH)5•Н2О — люсуньит;
- SrMn2(VO4)2•4Н2О — сантафеит;
- Sr5(PO4)3OH — беловит;
- SrV(Si2O7) — харадаит.
Çĕр хуппинче сарăлнă тăрăх стронци 23-мĕш вырăнта, ун массăллă пайĕ 0,014% ( литосферăра — 0,045%). Çĕр хуппинчи моль пайĕ - 0,0029%. Стронци тинĕс шывĕнче (8 мг/л)[3] шайра сарăлнă.
Çĕруправĕсем
АПШри Калифорнипе Аризонăра, Раççейре тата ытти çĕршывсенче çĕруправĕсем пур [4] [5].
Изотопĕсем
Стронций-90
90Sr 28.9 çул çурма аркану тапхăрĕллĕ изотоп. Вăл β-арканупа аркансан 90Y (çурма аркану тапхăрĕ 64 сехет) изотоп пулать.
90Sr ядерлда сирпçнусенче тата ядерла реактор ĕçленĕ вăхăтра пулать. Аварисем вăхăтĕнче Çутçанталăка лекет. Ку изотопппа çыхăннă чи пысăк авари Челепи облаçĕнчи "Маяк" ПО 1957-мĕш çулта пулнă.Стронци çутçанталăка варлатнă вырăнта Хĕвелтухăç Урал заповедникне туса хунă.
РИТЭГсене тунă чухне усă кураççĕ. Хăватлăхĕ 0,9 Вт/г яхăн [6].
Асăрхатурусем
Каçăсем
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.