بەرگەھەوا
چینێکی گازی دەوروبەری تەنێکی ئاسمانی کە بەھۆی ھێزی کێشکردنەوە ڕاگیراوە / From Wikipedia, the free encyclopedia
بەرگەھەوا (لە یۆنانی ἀτμός "ھەڵم" و σφαῖρα "مەودا") چینێکە لە گاز کە ڕەنگە تەنێکی فیزیکی بە بارستەیەک کە بەسە بگرێتەوە، بە ھێزی کێشکردنی تەن. بۆ ماوەیەکی درێژتر دەپارێزرێن ئەگەر ھێزی کێشکردن بەرز بێت و پلەی گەرمی بەرگەھەوا کەم بێت. ھەندێک لە ھەسارەکان بە شێوەیەکی سەرەکی لە گازی جیاواز پێکھاتوون، بەڵام تەنھا چینە دەرەکییەکانیان بە بەرگەھەوا و پارێزەریان دادەنرێت.[1]
بەرگەھەوای ئەستێرەیی زاراوەیەکە کە باس لە ناوچەیەکی دەرەکی دەکات بۆ ئەستێرە، بەزۆری ئەو بەشە دەگرێتەوە کە لە فۆتۆسفێرەوە دەست پێدەکات بەرەو دەرەوە، ئەستێرەکانی پلەی گەرمی تاڕادەیەک نزم لەوانەیە گەردیلەی پێکھاتوو لە بەرگەھەوای دەرەوەی خۆیاندا دروست بکەن.
بەرگەھەوای زەوی کە ئۆکسجینی تێدایە کە زۆربەی زیندەوەرە زیندووەکان بۆ ھەناسەدان بەکاریدەھێنن، ھەروەھا دووەم ئۆکسیدی کاربۆن کە ڕووەک و قەوزە و بەکتریا شینەکان بۆ فۆتۆسێنتێز بەکاریدەھێنن، ھەروەھا زیندەوەرە زیندووەکان لە زیانەکانی بۆماوەیی دەپارێزێت کە ڕەنگە لە ئەنجامی تیشکی سەروو وەنەوشەیی خۆرەوە بێت. پێکھاتەی ئێستای بەرھەمی بیلیۆنان ساڵ لە گۆڕانکارییە بایۆکیمیاییەکانی بەرگەھەوای کۆن لەلایەن زیندەوەرە زیندووەکانەوە.