چەرداوڕۆ

چەرداوڕۆ ئێلێکی کوردن، بە کوردی دەدوێن. بەلەھجەی کەڵھوڕی، نیشتەجێن لە پارێزگای ھەمەدان و پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا و پارێزگای ئیلام.^[1]

زمان

چەرداوڕۆ بەزمانی کەڵھوڕی دەدوێن کە بەشێکە لە زمانی کوردی، چەرداوڕۆکان لە پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا بە زمانەکانی ئازەری و فارسی و سۆرانی و لەکیش دەدوێن.

ئیل چەرداوڕۆ سە لام وە ناوت

من بومە قوربان دو دانە چاوت

بە یرە قی دیری ناوی گاوە سە ر

دلت وە ک دە ریا، ناوت قە شە نگە ھە ر

تای چاردولی ھە س، بیگانە چە کارە س؟

تای دلاور ھە س، بی غیرە ت چە کارە س؟

تایبەتمەندی ڕێزمانی

فارسی	ملایری	خرم‌آبادی	کلھری	لکی	سورانی
آب خوردم	اِو خوردِم	او ھەردم	ئاو خواردم	ئاوم ھوارد	ئاوم خوارد
چی گفتی؟	شی گفتی؟	چی گوتی؟	چە وتی؟	چەت وت؟	چیت گوت؟

فارسی	ملایری	خرم‌آبادی	کلھری	لکی	سورانی
آب می‌خورم	اِو مُخورِم	او مۆھۆرم	ئاو خوەم	ئاوە مەرم	ئاو دەخۆم
کتاب می‌خواندم	کتاو مُخُنِّم	کتاو مێھەنم	کتاو خوەنیام	کتاومە مەخوەن	کتاوم دەخۆێند

زمانەوانی

فارسی	ملایری	خرم‌آبادی	کلھری	لکی	سورانی	کورمانجی	ھورامی
آب	اِو	آو، اُوْ	ئاو	ئاو	ئاو	av	-
باران	بارو	بارو، رفت، شوف	واران	واران، وە شت	باران، وە رشت	baran	واران
چشم	چِش	چَش، تیئە	چاو	چە م	چاو	chav	چە م
اینجا	اینجِە، اینجُ	ایچە	ئێرە	ئێرە	ئێرە	li vê derê	-
زیاد	زیاد	زیاد	فرە	فرە	زۆر	zor,pir,gelek,zaf	فرە
داماد	داماد	دوما	زاوا	زوما	زاوا	zava, zaba	-
رھگذر	رھگذر	رھگوذر	ڒێویار	ڒێویار	ڒێبوار	rêwî	-
اتاق	اتاق	اتاق	دێ	دێ	دێ، ژوور	jûr, oda, olî	-
خانە	خونە	ھونە	ماڵ	ماڵ	ماڵ، خانوو	mal, xanî	-
با	وا، واردِ	وا	گ رد	گە رد	گە ڵ	gel	-
بچە	بَچَە	بچە	مناڵ	ئایل	منداڵ	zarok	-
کلیە	کلیە، گُردالَە	گورداڵە	گورداڵە	گورداڵە	گورداڵە	gurchik	-
سھم، بخش	سھم	بر	بە ش	بە ش	بە ش	besh	-
نمک	نمک	نمک	نمە ک	خووا	خووا	xo	-
چیز	شی، چی	چی	چێشت	چێ	شتێ	tisht	-
روز	روز، رو	رو	ڒۆژ	ڒووژ	ڒۆژ	roj	ڒوژ
شب	شِو	شِو، شوگار	شو	شو	شو	shev	-
خوش	خوش	خُؤش	خۆش	خوە ش	خۆش	xwosh	وە ش
شما	شما	شوما	ئیوە	ھومە	ئێوە	hûn	شمە
زن	زن	زن، زێنە	ژن	ژە ن	ژن	jin	-
مرد	مرد	پیا	پێا	پێا	پێا، مێرد	mêr	-
پدر، بابا	بابا، بوئَە	بُووَە	باوگ	باوە	باب	bav	-
مادر	نِنَە، مامان	دا، دایَە	داێک	دأ	داێک، داێە	dayîk	-
پسر	پسر	کُر	کُر	کور	کُر	kur	-
دختر	دُختَر	دُختِر	دوت	دت، ئافرە ت	کچ، کنیشک	kech, dot	-
نفس	نفس	نفس، ھناسە	ھناسێگ	ھناسێ	ھناسێ	bêhn, henase	-
غروب	ایوارە	ایوارە	ئیووارە	ئیووارە	ئێووارە	êvar	-

فەرمان و چاوگ

فارسی	ملایری (لری ثلاثی)	لری شمالی	کلھری	لکی	سورانی	کورمانجی	ھورامی
آب خوردم	اِو خوردِم	او ەَە ردم	ئاو خوواردم	ئاوم ھووارد	ئاوم خووارد	min avê veduxard	-
خودم	خویِم	خوم	خوە م	وژم	خۆم	ez bi xwe	وێم
رفتم	رفتِم	رە تم	چی م	چم	چووم، ڒۆیشتم	ez chûm	-
آمدم	آمایِم	اۆمام	ھاتم	ھە تم	ھاتم	ez hatim	-
برو	بَرو	رو	بچو	بچو	بچو/ بروو	bichû?	-
خواستن	خواسَن	ھاستن	خوازین	گِستِن	ویستن	xwestin	-
می‌کنم	مُکُنِم	مێ کم	کە م	مە کە م	دە کە م	ez dikirim	مە کە رو
انداختن	اِناختن	ونن	خستن	ئاشتن	ھاۆێشتن	avêtin	-
لازم بودن	لازم بین	لازم بین	لازم بین	ئە گرە ک بین	لە گرە ک بوون	le lazmatî (îhtiyac) bûn	-
آمدە بودم	آمیە بی یِم	اۆمایە بیم	ھاتویم	ھە تویم	ھا تە بووم	ez hatibûm	-
آمدەام	آمی یَم	اۆمامە	ھاتومە	ھە تمە	ھا توومە	ez hatim	-
افتادن	اِفتی یَن	اۆفتاێن، گلیس	کَ فتن	کە تن	کە وتن	ketin	-

پەراوێزەکان

سەرچاوەکان

1. «وەشانی ئەرشیڤکراو». لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی حوزەیرانی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.