![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Rubik%2527s_cube.svg/langckb-640px-Rubik%2527s_cube.svg.png&w=640&q=50)
گرووپ (ماتماتیک)
From Wikipedia, the free encyclopedia
لە بیرکاریدا گرووپ بریتییە لە پێکھاتەیەکی جەبری، کە پێکدێت لە کۆمەڵەیەک لەگەڵ کردارێکی دوانی، دەشێت ئەو کردارە کۆکردنەوە یان لێدەرکردن بێت و بەم شێوە ھێما دەکرێت.
پێکھاتەیەکی جەبری گرووپ دەنوێنێت ئەگەر ئەم تایبەتمەندییانەی ھەبێت:
- داخراوە بێت.
- مەرجی یەکتربەستن جێبەجێ بکات، واتە:
- ئەندامێکی بێ لایەنی ھەبێت، واتە:
- بۆ ھەر ئەندامێک لە گرووپ وەکوو
ئەندامێکی تر وەکوو
(دژی
) ھەبێت (ھێما دەکرێ بەa−1 یان −a) کە ئەم ھاوکێشە پاسادان بکات:
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Rubik%27s_cube.svg/320px-Rubik%27s_cube.svg.png)
لێرەدا ئەندامێکی بێ لایەنە.
ئەگەر کرداری دوانی پێناسەکراو لەسەر گرووپ سەرەڕای ئەم تایبەتمەندییانە، پاسادانی خاسیەتی ئاڵوگۆڕ بکات، بەم جۆرە گرووپە دەوترێت گرووپی ئاڵوگۆڕی.[1] بیردۆزی گرووپەکان ئەو بەشەی بیرکارییە کە خاسیەتی گرووپەکان تاوتوێدەکات و ژێرلقێکی جەبری پەتی دێتە ئەژمار. گرووپەکان پۆلێن دەکرێن بە دوو جۆر، بەکۆتایی و بێ کۆتایی. چەمکگەلێکی وەک گرووپی ئاڵوگۆڕ، گرووپی دەوری، ژێرگرووپ (ھاوشێوەی ژێرکۆمەڵ) و ...سەر بەم بابەتەن.