From Wikipedia, the free encyclopedia
تەلەسکۆپ، چاوگێڕ یان زیراڤدۆز (بە ئینگلیزی: Telescope) ئامێرێکە بەکار دێت بۆ بینین و شیکارکردنی تەنەکان بە کۆکردنەوەی ڕەنگەکانی. بۆ نموونە، ڕەنگە بینراوەکان تەلەسکۆپ لە سەرەتاکاندا سەیرکردن و بینینی ئەستێرەکان و دیمەنە گەردوونییەکان تەنھا بە چاوی ئاسایی بوو. پاشان مرۆڤ توانیی تەلەسکۆپی سادە بەکار بھێنێت. دواتر ئەم تەلەسکۆپانە پەرەیان سەند و دوای پێشکەوتن، تەلەسکۆپی زۆر مەزن دروست کران. دەتوانین بۆ چوار جۆر پۆلێنیان بکەین:
پشت دەبەستێت بە تەماشاکردن بە چاو؛ و لە ناودارترینیان:
مرۆڤ بەھۆی ئەم دوو یەکێتیی سۆڤیەت مەزنە دەتوانێ بازنەیەک سەیر بکات لە گەردوون کە نیوەتیرەکەی یەک ملیار و نیو ساڵی ڕووناکییە.
تەماشاکردن بەھۆی تەلەسکۆپی چاوی، زۆر ئەستەمە بۆ تەماشاکردنی ئەو تەنە ئاسمانییانەی کە زۆر دوورن و ڕووناکییەکانیان تا دەگاتە زەوی، زۆر بێھێز دەبێت، چونکە لەڕادەبەدەر دوورن. بۆیە تەلەسکۆپی چاوی ناتوانێت بەوردی چاودێرییان بکات. لەبەر ئەم ھۆیە چاودێرێک داھێنرا کە بەھۆیەوە دەتوانێت وێنەی فۆتۆگرافیی دوور و درێژ بگرێت، دەتوانێت ڕووناکی تۆمار بکات ھەرچەندە بێھێز بێت؛ و بەھۆی ئەم جۆرە تەلەسکۆپە مرۆڤ توانیی سەیری بازنەیەک بکات لە گەردوون کە نیوەتیرەکەی ٧ ملیار ساڵی ڕووناکییە.
لە ھەندێک لە مانگە دەستکردەکان و کەشتییە ئاسمانییەکان کەشتیوانی ئاسمانی ھەیە و لە ھەندێکیشیاندا نییە؛ و تەلەسکۆپە بارکراوەکانی سەر مانگە دەستکردەکان و کەشتییە ئاسمانییەکان زانیارییەکی ئێجگار زۆر و گرنگیان پێشکەش کردووە لەم گەردوونە سەرسووڕھێنەرە. ئاشکرایە ئەم تەلەسکۆپە لە دەرەوەی بەرگەھەوای زەویدا کار دەکەن. لە ناودارترینی ئەم تەلەسکۆپە:
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە Telescope تێدایە. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.