مرۆڤ

مرۆڤ،^[١] مرۆ،^[٢] مرۆڤی مۆدێرن یان ھۆمۆسێپانس باوترین و بەربڵاوترین جۆری سەرەتاییە، و دوا جۆری ماوەیە لە جۆری ھۆمۆ. بێ موو و دوو پێ و زیرەکن و باڵایان بە بەرزی تایبەتمەندە. مرۆڤ مێشکێکی گەورەی ھەیە، بەمەش توانای زانینی پێشکەوتووتری ھەیە کە توانای گەشەسەندن و گونجاندنیان پێدەدات لە ژینگە جۆراوجۆرەکاندا، ئامرازی زۆر ئاڵۆز پەرەپێبدات و پێکھاتە و شارستانییەتی کۆمەڵایەتی ئاڵۆز پێکبھێنێت. مرۆڤەکان زۆر کۆمەڵایەتین، تاکەکانی مرۆڤ ئارەزوویان ھەیە سەر بە تۆڕێکی فرە چین بن لە گرووپە کۆمەڵایەتییە ھاوبەشەکان، و جیاوازەکان، لە خێزان و گرووپە ھاوتاکانەوە تا کۆمپانیا و دەوڵەتە سیاسییەکان.^[٣] تا مانگی ئایاری ٢٠٢٤ ژمارەی مرۆڤەکان زیاتر لە ٨ ملیار کەس بووە.^[٤][٥][٦]

وێنەی مرۆڤ: لە ڕاستەوە ژنێک (مێ) و پیاوێک (نێر)

مرۆڤ چەندین جار لە ئەفریقاوە بەرەو شوێنەکانی تری جیھان کۆچی کردوە. یەکێک لە ھۆکارەکانی ئەو کۆچانە، نەبوونی کەش و ھەوایەکی سەقامگیرانە بووە. سارد و گەرم بوونی کتوپڕی کەش و ھەوا مرۆڤی ناچار کردوە کە بەردەوام جێگای ژیانی بگۆڕێت. بەڵگەکانی ئەم کۆچە لە ئاسیا، ئۆقیانووسیا و ئەمریکاش دۆزراوەتەوە.

سەرچاوەکان

1. https://lex.vejin.net/en/def/henbaneborine/%D9%85%D8%B1%DB%86%DA%A4
2. https://lex.vejin.net/en/def/henbaneborine/%D9%85%D8%B1%DB%86
3. «Human - an overview | ScienceDirect Topics». www.sciencedirect.com. لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
4. «More than half of world's population live in countries coloured red on RSF's press freedom map | RSF». rsf.org (بە ئینگلیزی). ٤ی ئایاری ٢٠٢٤. لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
5. Bureau، US Census. «Global Population Estimates Vary but Trends Are Clear: Population Growth Is Slowing». Census.gov. لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ ھێنراوە. {{cite web}}: |دوایین= has generic name (یارمەتی)
6. «Hominin Taxonomy and Phylogeny: What's In A Name? | Learn Science at Scitable». www.nature.com (بە ئینگلیزی). لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مرۆڤ تێدایە.

• دەروازەی ژیاننامە
• دەروازەی زمان
• دەروازەی ژینناسی
• دەروازەی گیانلەبەران
• دەروازەی زانست