Мартин Лютер Кинг
From Wikipedia, the free encyclopedia
Мартин Лютер Кинг (1929 оной 1 һарын 15, Атланта, Джорджи можо улас, АНУ — 1968 оной 4 һарын 4, Мемфис, Теннесси можо улас, АНУ) — Америкын хара үнгэтэнэй элитэ мэдээжэ ударидагша, ниигэмэй эдэбхитэн, эрхэтэнэй эрхын түлөө тэмсэгшэ юм.
Мартин Лютер Кинг | |
Martin Luther King Jr | |
Ажал үйлэ: |
баптис поп, ниигэмэй эдэбхитэн |
---|---|
Түрэһэн үдэр: |
1929 оной 1 һарын 15(1929-01-15)[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16] |
Түрэһэн газар: |
Атланта, Джорджи можо улас, АНУ |
Эрхэтэнэй харьяалал: | |
Наһа бараһан үдэр: |
1968 оной 4 һарын 4(1968-04-04)[1][2][3][4][5][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16] (39 наһатай) |
Наһа бараһан газар: |
Мемфис, Теннесси можо улас, АНУ |
Шагнал: | |
Гарай үзэг: |
Баптис үүргэ гүйсэдхэгшэ Кинг үйлэ хэрэгээ эрхэтэнэй эрхын түлөөхи эдэбхитэн болоһоноор эхилһэн[17]. Тэрэ 1955 ондо Монтгомериин автобусай хоригые ударидан, 1957 ондо Урдын христосой шажанай хүтэлбэрилгын шуулганиие (SCLC) байгуулхада туһалан, түрүүшын юрэнхылэгшээр ажаллажа байһан. Кингэй ударидалгаар 1963 оной һарада Вашингтоной марш боложо, тэрэ үеэр алдарта «Намда хүсэл бии» гэһэн элидхэлээ табяа. Иигээд тэрэ Америкын түүхэдэ агуу уран элидхэгшэдэй нэгэ гэгдэжэ болоһон юм. Тэрэниие тулгуури үзэлтэн гэжэ тодорхойлһон Холбооной мүрдэхэ тобшооной COINTELPRO-гойхид үлэһэн амидаралынь туршада мүшхэһэн бэлэй.
1964 оной 10 һарын 14-дэ, Кинг арһа үнгын хоорондын тэгшэ буса байдалда эсэргүү хүсэрхылэлэй буса аргаар тэмсэһэнэй түлөө Нобелиин энхэ тайбайнай шагнал хүртэбэ. Һүүлшын жэлнүүдтэнь тэрэ үйлэ ажаллалгаяа ядуурал ба Вьетнамай дайнда эсэргүү асуудалаар үргэжүүлжэ, 1967 ондо «Вьетнамһаа сааша» гэһэн элидхэл табиһаниинь либералис үзэлтэй хуущанай хамтарагшаһаань тэрэниие хүндырүүлжэ орхиһон гансал бэшэ тэрэниие үхэл рүү түлхиһэн бэлэй. Кинг ядуу арадуудай кампани гэхэ һуултые Вашингтон хотоноо зохёохоор түлэвлөөд байгаа.
Кинг 1968 оной 4 һарын 4-дэ Теннесси можо уласай Мемфис хотодо алуулһан байгаа. Тэрэндэ 1977 ондо Юрэнхылэгшын эрхэ сүлөөгэй медаль, 2004 ондо Конгрессэй алтан медаль нэхэн олгоһон болоод 1986 онһоо Мартин Лютер Кингэй үдэрые АНУ даяар холбооной амралтын үдэр болгон тэмдэглэжэ болобо. Мүн тус уласта тэрэнэй нэрээр нэрлэгдэһэн хэдэн зуун гудамжа бии.