Хара тэнгис

Хара тэнгис — зүүн урда Европодо, Анатолиин хахад арал (Турк) дээрэ байрлаха, эхэ газар дундын тэнгис юм. Уг тэнгисиинь Газарай дундада тэнгис, Эгейн тэнгисээр Атлантик далайтай холбогдоно. Босфор хоолойнь Хара тэнгисиие Мрамор тэнгистэй, уламаар Дарданелл хоолойнь Эгейн тэнгистэй холбоно. Эгейн тэнгисиинь Газарай дундада тэнгисэй нэгэ хэһэг гэжэ тоосогдодог байна. Эдэгээр тэнгисүүд (уһанууд) Ази болон Европо тибиин хилэ юм. Хара тэнгисиинь баруун хойто таладаа Керчиин хоолойгоор Азов тэнгистэй холбогдоно.

Хара тэнгис
Хара тэнгисэй газарай зураг
Крым хахад арал дахи Хара тэнгисэй эрэг
Координатууд	44°N 35°E
Маяг	Тэнгис
Шудхан юумэн	Дунай, Днепр, Риони, Урда Буг, Кызылырмак, Днестр
Урдан гаралга	Босфор хоолой
Һабын оронууд	Болгари, Румын, Украина, ОХУ, Гүрж, Турк
Эгээн утань	1175 км
Гадаргуугай дэбисхэр	436402 км²
Дунда гүнзэгэнь	1253 м
Эгээн гүнзэгэнь	2212 м
Уһанай багтаса	547000 км³
Аралууд	10+

Эгсэ доошо бүтэнээрээ харагдаха Хара тэнгис

Хара тэнгисэй ниитэ талбайнь 436400 км²,^[1], хамагай ехэ гүниинь 2200 метр ^[2] хүрэнэ. Газарай дундада тэнгистэй адли Хара тэнгис рүү жэлдэ 200 км³ Атлантын далайн уһан урдажа ерэхэ болоод ууршалтын уламһаа уһаниинь харисангуй үндэр дабһажалтатай болодог байна. Эхэ газарһаа жэлдэ 320 км³ сэнгэг уһан шудхаха болоод уг тэнгист шудхадаг хамагай томо мүрэн боло Дунай мүрэн юм^[3].

Турк, Болгар, Румын, Украина, Ород, Гүрж уласууд Хара тэнгистэй хилэлнэ^[4]. Крым хахад арал— Украинын автономито эрхтэй можо юм.

Зүүлтэ

1. 436,400 km² Black Sea Geography. University of Delaware College of Marine Studies (2003). the original on 2007-04-29 үдэрһөө архивлагдаһан. 2006 оной December 2 үдэртэ хандаһан.
2. Unexpected changes in the oxic/anoxic interface in the Black Sea. Nature Publishing Group (30 March 1989). 2006 оной December 2 үдэртэ хандаһан.
3. The Danube Spills into the Black Sea Архивировалһан 22 гурба һара 2007 оной. NASA Visible Earth. Retrieved 2 December 2006.
4. Sosio-economic indicators for the countries of the Black Sea basin. (2001). In UNEP/GRID-Arendal Maps and Graphics Library. Retrieved 2 December 2006 from http://maps.grida.no/go/graphic/sosio_economic_indicators_for_the_countries_of_the_black_sea_basin_giwa.

Холбооһон

• Энэ хуудаһан Хара тэнгис гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.
• Black Sea Environment and Marine Life - Learning Pages Архивировалһан 15 дүрбэ һара 2009 оной.
• The Center for Black Sea Archaeology Архивировалһан 26 дүрбэ һара 2012 оной.
• The Black Sea Trade Project Архивировалһан 15 арбан хоёр һара 2005 оной.
• Earth from Space: Black Sea
• National Geographic Society
• Black Sea Environmental Internet Node
• Black Sea-Mediterranean Corridor during the last 30 ky: UNESCO IGCP 521 WG12 Архивировалһан 6 арба һара 2014 оной.