Međunarodni aerodrom Tuzla

Međunarodni aerodrom Tuzla^[1] (IATA: TZL, ICAO: LQTZ)^[2] jest aerodrom u naseljenom mjestu Dubrave Gornje, Grad Živinice,^[1] 15 km^[3] udaljenom od Tuzle, Bosna i Hercegovina. Aerodrom je civilni, ali služi i kao vojna baza. Jedan je od četiri međunarodna aerodroma u Bosni i Hercegovini.

Međunarodni aerodrom Tuzla
IATA: TZL – ICAO: LQTZ
Općenito
Vrsta	Civilni/Vojni
Vlasnik/Operator	Direkcija za civilnu avijaciju Bosne i Hercegovine
Lokacija	Dubrave Gornje, Živinice, Bosna i Hercegovina
Visina	239 m
Koordinate	44°27′31.16″N 18°43′29.22″E
Veb-sajt	tuzla-airport.ba
Pista
Broj Dužina (m) Površina 09/27 2.485 Asfalt

Posljednjih godina, aerodrom je doživio ekspanziju po broja putnika te se trenutno svrstava kao drugi najprometniji aerodrom u Bosni i Hercegovini, iza Međunarodnog aerodroma Sarajevo. Aerodrom je poznat i kao centar za niskobudžetne (low cost) avio kompanije, kojeg koriste putnici iz BiH kao i iz susjednih država, Hrvatske i Srbije.

Historija

Međunarodni aerodrom Tuzla je do rata u Bosni i Hercegovini bio najveći vojni aerodrom Ratnog vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrana SFRJ. Stavljen je pod kontrolu snaga Ujedinjenih nacija 1992. Od 1996. pa nadalje, postao je glavno čvorište za Snage stabilnosti. Tuzlanski kanton pretvorio je Aerodrom Tuzla u civilni aerodrom 1998. Međunarodni aerodrom Tuzla je zvanično otvoren za civilni saobraćaj 10. oktobra 1998. Od 2011. na Međunarodni aerodrom Tuzla slijeću avioni niskobudžetne mađarske aviokompanije Wizz Air. U junu 2015. niskobudžetni operater Wizz Air je otvorio svoju bazu na Međunarodnom aerodromu Tuzla i stacionirao jedan Airbus A320.^[4] Time je broj destinacija Wizz Air-a iz Tuzle porastao na devet, a broj sedmičnih polijetanja na 22 u toku ljetnog reda letenja.Wizz Air je 12.09.2023 zatvorio bazu ali je nastavio da leti na tri destinacije.

Zgrada terminala

Prostor za kontrolu pasoša

Zgrada putničkog terminala, izgrađena 1998, pruža kapacitet od 350 putnika po satu. Vlada Tuzlanskog kantona je u decembru 2015. budžetom za 2016. namjenila oko 2 miliona KM za rekonstrukciju i proširenje postojećeg putničkog terminala i izgradnju manjeg teretnog terminala sa skladištima i hladnjačama.^[5] Pored toga, Vlada je namjenila blizu 500 hiljada KM za izgradnju sistema prilazne rasvjete (ALS).^[6]

Pista

Taksi aviona Wizz Air nakon slijetanja u Međunarodnu zračnu luku Tuzla

Međunarodni aerodrom Tuzla posjeduje jednu asfaltiranu pistu (broj: 09/27) dužine 2485 metara i širine 45 metara. Aerodrom posjeduje 6 rulnica (A,B,C,D,E i F), od kojih se rulnica F proteže paralelno sa glavnom pistom.^[7] Postoje tri parking pozicije za avione, od kojih su dvije u funkciji. Parking pozicije su dimenzija 116 m x 106 m, za putničke i teretne avione. Aerodrom je sposoban prihvatiti avione svih vrsta, namjena i veličina, pa je tako moguć prihvat dva Airbus 320 ili Boeing 737 aviona istovremeno. Također je moguć prihvat dva aviona Airbus 330 na dvije spojene parking pozicije, ili prihvat jednog Antonov AN-124 Ruslan ili Boeing 747 cargo aviona. U blizini samog putničkog terminala je i prostor za prihvat 31 helikoptera tipa Bell UH-1 ili sličnih helikoptera.^[7]

Destinacije

Putnički saobraćaj

Kompanija	Destinacije
Freebird Airlines	Antalya
Corendon Airlines	Antalya
Pegasus Airlines	Istanbul
A jet	Istanbul
Wizz Air	Basel Dortmund Memmingen Bec15.06.2025

Teretni saobraćaj

Kompanija	Destinacija
Turkish Airlines	Istanbul[8]

Statistika tereta

Godina	Utovar (u t)	Istovar (u t)	Ukupno(ut)
2017	249.6	3,80	249.6
2016[9]	6.065,92	3.83	6.062,09'
2015	219.557	16.689	236.246
2014	55.559	53.793

Statistika

Statistika za putnički saobraćaj (putnici)

Godina/Mjesec	Januar	Februar	Mart	April	Maj	Juni	Juli	August	Septembar	Oktobar	Novembar	Decembar	Ukupno	Promjena
2025	20.742	17.839	22.724	21.827									83.135	+20,0%
2024	19.171	17.162	14.737	13.158	13.023	13.691	18.317	22.538	19.764	19.192	16.700	19.426	207.557	71,3%
2023	58.304	48.326	53.076	67.152	68.442	64.795	72.079	70.088	28.118	18.825	15.341	17.899	582.336	+105.6%
2022.	23.368	14.630	22.793	40.360	41.322	40.207	50.027	51.426	42.688	44.713	50.481	52.151	474.166	+47,44%
2021.	12.394	8.427	11.650	13.969	19.880	23.006	45.983	48.630	32.960	35.027	21.600	25.486	299.012	+26,6%
2020.	35.188	36.438	17.665	0	100	19.456	32.008	28.813	19,509	17,120	9.505	12.473	228.425	61,4%
2019.	36.341	30.658	35.679	56.276	52.425	59.581	67.794	66.732	56.412	54.018	35.484	41.617	551.466	+1,16%
2018.	40.563	35.976	43.112	52.638	49.371	53.709	67.438	65.364	56.062	50.122	30.763	39.471	584.589	+9,0%
2017.	26.554	23.105	29.116	50.763	47.701	49.662	63.173	63.788	52.816	51.556	37.432	40.178	535.834	+72,1%
2016.	19.234	19.939	23.598	25.261	27.324	26.673	32.229	31.046	27.793	27.621	23.619	27.061	311.398	+20,2%
2015.	12.960	12.005	14.474	17.311	18.082	21.563	33.666	33.007	28.900	27.167	22.462	17.427	259.074	+71,2%
2014.	8.276	6.455	7.289	9.495	9.343	12.195	19.887	19.253	16.967	16.299	12.363	13.531	151.353	+146,0%
2013.	1	0	0	0	455	6.251	11.868	11.000	9.071	8.673	7.359	6.835	61.513	+1.367,7%
2012.	8	0	51	13	2	854	1.762	1.243	195	59	4	0	4.191	-7,4%
2011.	0	0	12	54	8	1.143	1.506	965	10	426	403	0	4.527	N/A

Statistika destinacija Wizzaira

Najfrekventnije destinacije sa Međunarodnog aerodroma Tuzla (2015)

Poredak	Destinacija	Broj putnika (dolasci i odlasci)
1	Dortmund	43.502
2	Goteborg	42.875
3	Malmo	37.341
4	Basel	36.978

Statistika za teretni saobraćaj (tone)

Godina/Mjesec[10]	Januar	Februar	Mart	April	Maj	Juni	Juli	August	Septembar	Oktobar	Novembar	Decembar	Ukupno	Promjena
2016.	1.738	0	0	0	0	1.170	-	-	-	-	-	-	2.909	-98,77%
2015.	1.519	0	0	0	0	0	122.075	97.482	0	0	0	15.170	236.246	+4.278,17%
2014.	3.996	0	0	0	49	1.296	0	0	55	0	0	0	5.396	N/A

Statistika putnika

Aerodrom Tuzla broj putnika po destinacijama (2019)^[11]

Rang	Aerodrom	Broj putnika	% promjena 2018/2019
1	01 ! Basel	66.762	4,21
2	02 ! Dortmund	65.606	8,22
3	03 ! Malmö	55.489	5,26
4	04 ! Göteborg	52.095	2,64
5	05 ! Berlin	-
6	06 ! Frankfurt	41.872	5,17
7	07 ! Memmingen	40.605	4,57
8	08 ! Köln
9	09 ! Friedrichshafen	33.134	40,10
10	10 ! Stockholm	-

Aerodrom Tuzla broj putnika po destinacijama (2018)^[12]

Rang	Aerodrom	Broj putnika	% promjena 2017/2018
1	01 ! Basel	64.060	29,40
2	02 ! Dortmund	60.621	21,77
3	03 !Malmö	58.570	3,73
4	04 !Göteborg	50.751	40,35
5	05 ! Berlin	41.184	30,16
6	06 ! Frankfurt	39.812	4,60
7	07 ! Memmingen	38.830	17,60
8	08 ! Köln	36.930	20,69
9	09 ! Friedrichshafen	33.168	25,13
10	10 ! Stockholm	25.322	0,73

Aerodrom Tuzla broj putnika po destinacijama (2017)^[13]

Rang	Aerodrom	Broj putnika	% promjena 2016/2017
1	01 !Malmö	56.461	26,72
2	02 !Göteborg	50.930	18,46
3	03 ! Dortmund	49.781	0,93
4	04 ! Basel	49.503	28,95
5	05 ! Frankfurt	38.058	22,76
6	06 !Memmingen	33.016	4,30
7	07 ! Friedrichshafen	26.506	0.0
8	08 !Stockholm	25.510	13,16
9	09 ! London Luton	20.708	30,0
10	10 ! Växjö	20.269	20,0

Također pogledajte

• Spisak aviokompanija u Bosni i Hercegovini
• Međunarodni aerodrom Banja Luka
• Međunarodni aerodrom Mostar
• Međunarodni aerodrom Sarajevo
• Spisak aerodroma u Bosni i Hercegovini