Luj XVIII, kralj Francuske

Luj XVIII (Louis Stanislas Xavier; 17. novembar 1755. - 16. septembar 1824.), poznat kao "Željeni" (le Désiré), je bio monarh iz dinastije Bourbon koji je vladao kao kralj Francuske od 1814. do 1824. godine, osim perioda poznatog kao Stotinu dana. Luj XVIII je proveo dvadeset i tri godine u egzilu, od 1791. do 1814. godine, za vrijeme Francuske revolucije i Prvog Francuskog carstva, i ponovo u periodu od stotinu dana 1815. godine, po povratku Napoleona sa Elbe.

Luj XVIII
Luj XVIII, kralj Francuske
kralj Francuske i Navare
Vladavina	De jure 8. juni 1795 – 16. septembar 1824 De facto 11. april 1814 – 20. mart 1815; zatim 8. juli 1815 – 16. septembar 1824
Prethodnik	de facto Napoleon I de iure Luj XVII
Nasljednik	Karlo X
Supružnik	Princeza Marie Josephine Louise Savojska
Dinastija	Dinastija Burbon
Otac	Luj, delfin od Francuske
Majka	Maria Josepha Saksonska
Rođenje	17. novembar 1755 Palata Versailles
Smrt	16. septembar 1824(1824-09-16) (68 godina) Pariz, Francuska
Mjesto sahrane	Bazilika Saint-Denis

Prije dolaska na francusko prijestolje, Luj je imao titulu grofa Provanse, kao brat kralja Luja XVI. Dana 21. septembra 1792. godine Nacionalni konvent je ukinuo monarhiju i svrgnuo kralja Luja XVI, koji je kasnije pogubljen na giljotini. Kada je mladi Luj XVII, sin Luja XVI, umro u zatvoru u junu 1795. godine Luj XVIII je naslijedio svog nećaka kao titularni kralj.

Tokom Francuske revolucije i Napoleonove ere, Luj XVIII je živio u egzilu u Pruskoj, Ujedinjenom kraljevstvu i Rusiji. Kada je Šesta koalicija konačno porazila Napoleona 1814. godine, Luj je postavljen kao francuski rojalista na svoj zakoniti položaj. Kada je Napoleon pobjegao sa Elbe i obnovio svoje Francusko carstvo, Luj XVIII je pobjegao a Sedma koalicija je objavila rat Napoleonu. Nakon Napoleonovog konačnog poraza, Luj XVIII se vratio na francusko prijestolje.

Luj XVIII je vladao kao kralj nešto manje od deset godina. Stvorena je ustavna monarhija (za razliku od starog režima, koji je bio apsolutna monarhija). Kada je nastupila ustavna monarhija, kraljevske povlastice Luja XVIII su znatno smanjene Poveljom iz 1814. godine novog Francuskog ustava. Luj nije imao djece i nakon njegove smrti naslijedio ga je brat Karlo, grof Artoisa. Luj XVIII je bio posljednji francuski monarh koji je umro na toj poziciji; njegov nasljednik Karlo X (1824. - 1830.) je abdicirao a Luj Filip (1830. - 1848.) i Napoleon III (1852-1870) su svrgnuti.

Vladavina

Ovaj kralj pravog imena Luj-Stanislav-Ksavier je bio unuk Luja XV i brat giljotiniranog Luja XVI. Na čelo dinastije Bourbon dolazi 1795. godine nakon smrti bratovog sina takozvanog Luja XVII.

U prvom razdoblju Francuske revolucije Luj XVIII se nalazio u Francuskoj koju napušta bježeći 1791. godine u dogovoru s Lujom XVI. Za razliku od kraljevskog brata, uspješno je pobjegao, dok je ovaj bio uhvaćen i kasnije giljotiniran.

Tokom više od dvadeset sljedećih godina samoproglašeni kralj Luj XVIII živi od kraljevskih milostinja na dvorovima u Rusiju i Engleskoj s izgubljenom nadom u osvajanje krune. Sudbina mu se ipak neočekivano nasmješila katastrofalnom invazijom Rusije od strane Napoleona. Poslije tamošnjeg njegovog poraza slijede još dvije slične poražavajuće godine koje završavaju ulaskom protufrancuske koalicije u Pariz.

Uvjet za ponudu krune Luju XVIII nakon Napoléonovog poraza 1814. godine je bilo je prihvaćanje ustavne i parlamentarne monarhije. Iako on to prvobitno potpisuje tokom svoje prve godine na vlasti dolazi do reformi koje potkopavaju njegova obećanja. Rezultat toga je da u trenutku iskrcavanja Napoléona s Elbe 1815. godine niko nije htio boriti za novog kraljevskog diktatora.

Kada je nakon samo 100 dana carski uzurpator bio pobijeđen od nove evropske koalicije Luj XVIII se opet vratio na vlast. Sadašnja njegova vladavina je bila puno pažljivija, opreznija prema željama vlastitih podanika. Koliko god je ovaj kralj mrzio nametnuti Ustav nije imao hrabrosti ukinuti ga.

Francuska pod vladavinom Luja XVIII opet postaje evropska velesila što uspješno dokazuje vojna intervencija u Španiji tokom posljednje dvije godine života ovog kralja. Francuski vojnici u tom svom pohodu osvajaju cijelu Španiju oslobađajući tamošnjeg kralja Ferdinanda VII od revolucionara koji su osvojili vlast u zemlji.

Brojčana oznaka ovog kralja uz ime dolazi po tome što on neprihvata odluku parlamenta o proglašenju republike što znači da je u skladu s tim nasljednik Luja XVI je njegov sin Luj XVII. Stvarni razlog prihvaćanja ove brojčane oznake možemo naći u tome da je on osamnaesti istoimeni vođa dinastije Bourbon.

Definitivna pohvala ovom kralju je kako nakon njegove smrti 16. septembra 1824. dolazi do jedine regularne primopredaje vlasti u Francuskoj tokom cijelog XIX. vijeka.

Prethodi:	Kralj Francuske	Slijedi:
Napoleon II Bonaparte		Karlo X