Kristijan IX, kralj Danske

Kristijan IX (8. april 1818 - 29. januar 1906) je bio kralj Danske u razdoblju od 1863. do 1906. Bio je prvi danski monarh iz dinastije Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg koja i danas vlada Danskom.

Kristijan IX
Kralj Danske
Vladavina	15. novembar 1863 - 29. januar 1906
Prethodnik	Fridrik VII
Nasljednik	Fridrik VIII
Supružnik	Ludovika od Hesse-Kassela
Djeca	Fridrik VIII, kralj Danske Aleksandra od Danske Georgije I, kralj Grčke Marija Fjodorovna Thyra od Danske Valdemar od Danske
Dinastija	Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg
Otac	Fridrik Vilim, vojvoda Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburga
Majka	Ludovika Karolina od Hesse-Kassela
Rođenje	8. april 1818. Gottorp
Smrt	29. januar 1906. Palača Amalienborg, Kopenhagen

Porijeklo i brak

Rođen je u Gottorpu kao četvrti sin i šesto dijete Fridrika Vilima, vojvode Schleswig-Holstein-Sonderburg-Gliksburga (1785-1831), i Ludovike Karoline od Hesse-Kasela (1789-1867).

Po majčinoj strani bio je praunuk danskog kralja Fridrika V (1746-1766, rođen 1723). Pripadao je dinastiji Oldenburga, odnosno ogranku Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg. Također, po očevoj liniji je bio potomak i Hedvige od Schauenburga, majke danskog kralja Kristijana I, čiji je brat bio posljednji vojvoda Schleswiga i grof Holsteina iz dinastije Schauenburg. Kristijan je tako bio mogući nasljednik i dvojnog vojvodstva Schleswig-Holstein, ali ne i prvi u nizu nasljednika.

Odrastao je u Danskoj i obrazovanje stekao u Vojnoj akademiji u Kopenhagen u. U mladosti je bezuspješno pokušavao da dobije ruku britanske kraljice Viktorije. Dana 26. maj 1842. oženio je Ludoviku od Hesse-Kassela (1817-1898), sestričnu danskog kralja Kristijana VIII (1839-1848, rođen 1786).

Godine 1847. Kristijan je, uz "blagoslov" velikih sila Evrope, izabran za eventualnog nasljednika danskog prijestolja od strane kralja Kristijana VIII, jer je izgledalo da budući kralj Fridrik VII (1848-1863, rođen 1808) ne može imati djece. Za Kristijanov izbor za nasljednika je, u stvari, bila zaslužna njegova supruga Ludovika, koja je bila u bližem srodstvu s vladajućom danskom dinastijom.

Kralj

Kristijan IX je naslijedio Fridrika VII na prijestoju 15. novembra 1863. godine. Kristijan je odmah potom upao u krizu zbog statusa i prisvajanja Schleswiga i Holsteina, dvije pokrajine na jugu Danske, kada je pod pritiskom potpisao Novembarski ustav, dokument koji je Schleswig učinio dijelom Danske. Ovo je izazvalo kraći rat između Danske i Prusko-austrijskog vojnog saveza 1864. Ovaj Drugi rat za Schleswig Danska je izgubila i tako je Schleswig postao dio Pruske 1865. Slično je i Holstein postao dio Pruske 1865. godine.

Vladao je kao kralj Danske sve do svoje smrti u Kopenhagenu 29. januara 1906. s punih 87 godina. Sahranjen je u katedrali u Roskildeu, Danska. Današnja danska kraljica Margareta II (na vlasti od 1972, rođena 1940) je prapraunuka kralja Kristijana IX.

Potomci, "punac Evrope"

Kristijan i Ludovika imali su šestoro djece od kojih imaju veliki broj potomaka.

• Fridrik VIII (1843-1912), danski kralj 1906-1912, oženjen švedsko-norveškom princezom Ludovikom; među njegovom djecom su Kristijan X, kralj Danske, i Haakon VII, kralj Norveške.
• Aleksandra od Danske (1844-1925), britanska kraljica i indijska carica, udata za britanskog kralja Eduarda VII.
• Georgije I (1845-1913), grčki kralj 1863-1913, oženjen Olgom Konstantinovnom Romanov (1851-1926).
• Dagmar od Danske (1847-1928), ruska carica, udata za ruskog cara Aleksandra III (1881-1894, * 1845) i poznata kao carica Marija Fjodorovna.
• Thyra od Danske (1853-1933), udata za Ernesta Avgusta Hanoverskog.
• Valdemar od Danske (1858-1939), vjenčan s Marie d'Orléans (1865-1909).

Unuci Kristijana IX sjedili su na prijestoljima Danske, Norveške, Grčke, Ujedinjenog Kraljevstva i Rusije. Danas skoro sve vladarske kuće Evrope potječu od Kristijana IX. Također, veliki broj bivših vladarskih porodica i nasljednika prijestolja su njegovi potomci. Također, njegov potomak u muškoj liniji je princ Philip, vojvoda od Edinburgha, muž britanske kraljice Elizabete II, što znači da će Kristijanova dinastija jednoga dana preuzeti i britansku krunu, iako će smrću (ili abdikacijom) kraljice Margarete II izgubiti dansku.

Vanjski linkovi

• Genealogija Kristijana IX^{[mrtav link]}
• Genealogija Kristijana IX
• Potomci Kristijana IX Arhivirano 14. 4. 2008. na Wayback Machine

Prethodi:	Kralj Danske	Slijedi:
Fridrik VII		Fridrik VIII