američki diplomat From Wikipedia, the free encyclopedia
Henry Alfred Kissinger (rođen kao Heinz Alfred Kissinger; 27. maj 1923 – 29. novembar 2023) bio je američki diplomat jevrejskog porijekla, utjecajan u američkoj politici od 1969. do 1977. Od 1973. do 1977. obavljao je dužnost 56. državnog sekretara SAD-a i bio je savjetnik za nacionalnu sigurnost u predsjedničkim administracijama Richarda Nixona i Geralda Forda.[2]
Henry Kissinger | |
---|---|
56. Državni sekretar SAD | |
Vrijeme na dužnosti 22. septembar 1973 – 20. januar 1977. | |
Prethodnik | William Rogers |
Nasljednik | Cyrus Vance |
Lični podaci | |
Rođenje | Fürth, Bavarska, Vajmarska Republika | 27. maj 1923.
Smrt | 29. novembar 2023 godina) Kent, Connecticut, SAD | (100
Nacionalnost | Amerikanac |
Etnicitet | Jevrejin[1] |
Politička stranka | Republikanska stranka |
Rođen je kao Heinz Alfred Kissinger u Fürthu (Bavarska). Otac mu je bio školski učitelj. Potječe iz jevrejske porodice.[1] Pobjegao je iz Njemačke pred nacističkim progonom 1938. Godine 1943. postao je naturalizirani Amerikanac. Ženio se dva puta. Ima dvoje djece. U poslijeratnoj Njemačkoj pokazao je legendarnu sposobnost hapšenja Gestapovih agenata. Briljirao je akademski i diplomirao je s pohvalom na Harvardu 1950. godine, gdje je i magistrirao i doktorirao filozofiju 1951. i 1954.
Kissinger je igrao istaknutu ulogu u vanjskoj politici Sjedinjenih Država između 1969. i 1977. godine, pionir politike detanta sa Sovjetskim Savezom tokom Hladnog rata, orkestrirajući otvaranje odnosa sa Kinom, angažirajući se u onome što je postalo poznato kao šatl diplomatija na Bliskom istoku koji je okončao Jomkipurski rat i pregovarao o Pariskom mirovnom sporazumu, koji je okončao američko učešće u Vijetnamskom ratu. Kissinger je također bio povezivan s takvim kontroverznim politikama kao što su američko bombardiranje Kambodže tokom Vijetnamskog rata, umiješanost SAD u čileanski državni udar 1973, dao je "zeleno svjetlo" argentinskoj vojnoj hunti za njihov Prljavi rat i američka podrška Pakistanu tokom Bangladeša rata za nezavisnost uprkos genocidu koji je počinio Pakistan.[3] Nakon što je napustio vladu, osnovao je Kissinger Associates, međunarodnu geopolitičku konsultantsku firmu. Kissinger je napisao više knjiga o diplomatskoj historiji i međunarodnim odnosima.
Kissingerovo nasljeđe je polarizirajuća tema u američkoj politici. Naučnici ga naširoko smatraju efikasnim državnim sekretarom[4] i osuđuju ga zato što je zatvarao oči pred ratnim zločinima koje su počinili američki saveznici zbog njegove podrške pragmatičnom pristupu politici zvanom Realpolitik.[5][6][7][8] Za svoje akcije u pregovorima o prekidu vatre u Vijetnamu, Kissinger je 1973. dobio Nobelovu nagradu za mir pod kontroverznim okolnostima.[9] Nasuprot tome, Kissinger je izuzetno omiljena ličnost u Kini, a China News Service ga je u svojoj čitulji opisala kao nekoga "ko je imao oštru viziju i temeljno razumijevanje svjetskih poslova".[10][11]
Umro je 29. novembra 2023. u 100. godini života.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.