Mozilla Firefox (ili samo Firefox) jest besplatni veb-preglednik otvorenog kôda[5] koji razvijaju Zadužbina Mozilla i njena podružnica Mozilla Corporation. Firefox je dostupan na operativnim sistemima Windows, macOS i raznim distribucijama Linuxa, dok je Firefox for Android dostupan na Androidu (ranije se zvao Firefox for mobile i bilo ga je moguće pokrenuti na sada obustavljenom sistemu Firefox OS); sve ove verzije koriste raspoređivačku mašinu Gecko da bi iscrtali veb-stranice.[6] Još jedna verzija, Firefox for iOS, objavljena je krajem 2015. za Appleov operativni sistem iOS, ali ova verzija ne koristi Gecko zato što Apple primorava druge preglednike da koriste ugrađeni WebKit.
| Firefox | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
 Snimak ekrana Firefoxa 110 na sistemu Windows 11 | |||||
| Programer(i) |
| ||||
| Prvo izdanje | 23. 9. 2002. | ||||
| Stabilna/-e verzija/-e [±] | |||||
| |||||
| Probna/-e verzija/-e [±] | |||||
| |||||
| Centralna arhiva | https://hg.mozilla.org/mozilla-central/, https://searchfox.org/mozilla-central/source/ | ||||
| Razvojno stanje | Aktivno | ||||
| Programski jezik | C++, JavaScript, HTML, C, Rust | ||||
| Operativni sistem | Windows, macOS, Linux, Android, iOS | ||||
| Veličina | |||||
| Standard(i) | HTML5, CSS3, RSS, Atom | ||||
| Dostupno na | 91 jeziku | ||||
| Vrsta |
| ||||
| Licenca | MPL 2.0 | ||||
| Veb-sajt | mozilla | ||||
Firefox su napravili članovi Mozilline zajednice 2002, a prvobitno se zvao "Phoenix". Želja im je bila da naprave zaseban veb-preglednik, odnosno da ne bude dio internetskog paketa Mozilla Application Suite. Čak i tokom faze beta-testiranja, pokazao se popularnim među testerima i dobio je pohvale na račun brzine, sigurnosti i mogućnosti instaliranja raznih dodataka u uporedbi s Internet Explorerom 6 koji je tada bio najkorišteniji preglednik. Firefox je objavljen u novembru 2004.[7] Preuzet je 60 miliona puta u prvih devet mjeseci, što je bio prvi put da neki preglednik ozbiljno zaprijeti monopolu Internet Explorera.[8] Firefox se smatra duhovnim nasljednikom Netscape Navigatora, budući da je Mozillinu zajednicu stvorio Netscape 1998. prije nego što ih je preuzeo AOL.[9]
Najveći tržišni udio Firefoxa bio je 32% krajem 2009,[10] što je verziju 3.5 privremeno učinilo najpopularnijim preglednikom na svijetu.[11][12] Tržišni udio kasnije je opao kako je sve više ljudi počelo koristiti konkurentni preglednik Google Chrome.[10] Prema podacima iz januara 2016, Firefoxov tržišni udio širom svijeta iznosi od 9% do 16% kao "računarski" preglednik, što ga čini drugim veb-preglednikom po popularnosti.[13][14][15][16] Firefox je i dalje najpopularniji preglednik na Kubi, u Eritreji, Njemačkoj, odnosno udio mu je 85,93%,[17] 79,39%[18][19] i 37,01% u tim zemljama.[20] Također je najpopularniji računarni preglednik u mnogim afričkim zemljama.[21] Prema Mozilli i podacima iz decembra 2014, preglednik ima pola milijardi korisnika širom svijeta.[22]
Verzija 3.0
Verzija 3.0 planira da uđe u Ginisovu knjigu rekorda kao najviše preuzet software u roku 24 sata sa interneta.[23] U roku prvih 24 sata Firefox je preuzet preko 8 miliona puta. Trenutno se čeka potvrda iz Ginisove knjige rekorda.[23]
Tržišna prihvaćenost
![[ikona]](#/media/Datoteka:Preferences-system.svg){kind=small} | Ovaj odlomak potrebno je preurediti. |
Korisnici Interneta su jako brzo prihvatili Firefox uprkos dominaciji Internet Explorera. Popularnost Internet Explorera naglo pada lansiranjem Firefoxa na tržište. Istraživanja pokazuju da Firefox zauzima 25% tržišta web preglednika. U Evropi je taj postotak još i veći i kreće se oko 50%.
Broj preuzimanja sa Interneta
Broj preuzimanja ovog preglednika je od njegovog izdavanja u novembru 2004. naglo rasla.
| Datum | Broj dana | Download (u mil.) |
|---|---|---|
| 10. novembar 2004. | 1 | 1 |
| 16. februar 2005. | 99 | 25 |
| 29. april 2005. | 171 | 50 |
| 26. juni 2005. | 259 | 75 |
| 19. oktobar 2005. | 344 | 100 |
| 3. mart 2006. | 479 | 150 |
| 31. juli 2006. | 629 | 200 |
| 11. novembar 2006. | 732 | 250 |
| 12. februar 2007. | 825 | 300 |
| 7. septembar 2007. | 1032 | 400 |
| 21. februar 2008. | 1199 | 500 |
| 3. novembar 2008. | 1455 | 700 |
| 31. juli 2009. | 1725 | 1000 |
Također pogledajte
Reference
Vanjski linkovi
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
