Dubravko Lovrenović

Dubravko Lovrenović (Jajce, 30. august 1956 – Sarajevo, 17. januar 2017) bio je bosanskohercegovački medievalista. Na Odsjeku za historiju Filozofskog fakulteta u Sarajevu diplomirao je 1979. godine. Na istom je fakultetu odbranio doktorat Ugarska i Bosna (1387-1463) 18. decembra 1999. godine. Na Odsjeku za historiju Filozofskog fakulteta u Sarajevu prošao je sva univerzitetska zvanja. Redovni je profesor na oblasti Historija srednjeg vijeka. Zimski semestar 2001/2002. godine proveo je kao gostujući profesor na američkom Univerzitetu Yale. Godine 2005. boravio je i kao stipendist na Centralno-evropskom univerzitetu u Budimpešti. Bio je predsjednik odsjeka za historiju i prodekan za nastavu Filozofskog fakulteta u Sarajevu.

Objavio je veći broj knjiga i radova o srednjem vijeku u domaćim i stranim stručnim časopisima, kao i više desetina tekstova publicističkog tipa. Sudjelovao je na većem broju naučnih skupova. Urednik je brojnih izdanja knjiga, organizator naučnih skupova, voditelj i učesnik u radu u više naučnih projekata, recenzent brojnih izdanja, promotor brojnih publikacija i član više redakcija.

Bio je član ANU BiH, sekretar Odbora za historijske nauke pri ANU BiH. Dalje, bio je u sastavu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine i Komisije za saradnju sa UNESCO-m. Od 2012. Bio je član Društva za proučavanje srednjovjekovne bosanske historije. Bio je i član je većeg broja udruženja i organizator pomaganja ugroženom stanovništvu na području BiH.

Bio je povremeno politički aktivan. Od 2001. do 2003. godine bio je zamjenik ministra obrazovanja, nauke, kulture i sporta u Vladi Federacije BiH.

Preminuo je u Sarajevu 17. 1. 2017.^[1]

Predmeti interesovanja

Srednjovjekovna bosanska i evropska historija, s posebnim osvrtom na regiju Centralno-Istočne Evrope, Ugarsko-bosanski odnosi u srednjem vijeku, recepcija i tumačenje bosanskog srednjovjekovlja u novom vijeku i savremenom dobu, historijski mitovi i njihova upotreba, materijalna kultura (stećci prije svega).

Posebna izdanja

1. Na klizištu povijesti (sveta kruna ugarska i sveta kruna bosanska) 1387-1463, Synopsis, Zagreb-Sarajevo, 2006.
2. Povijest est magistra vitae, Rabic, Sarajevo 2008, 385.
3. Sirat ćuprija fra Ante Kneževića, Dobra knjiga,Sarajevo 2008.
4. Stećci : bosansko i humsko mramorje srednjeg vijeka, Rabic, 1.izdanje, Sarajevo 2009, 332.
5. Stećci : bosansko i humsko mramorje srednjeg vijeka, Rabic, 2. izdanje, Sarajevo 2010, 426.
6. Medieval tombstones : and graveyards of Bosnia and Hum, Rabic, 3.izdanje (na engleskom jeziku), Sarajevo 2010, 426.
7. Bosanska kvadratura kruga, Dobra knjiga - Synopsis, Sarajevo - Zagreb, 2012, 495.
8. Stećci : bosansko i humsko mramorje srednjeg vijeka, Ljevak, 4. izdanje, Zagreb 2013, 452.

Članci, rasprave, prikazi i osvrti

1. Cetinski knez Ivaniš Nelipčić u političkim previranjima u Dalmaciji krajem 14. i tokom prvih decenija 15. stoljeća, Prilozi Instituta za istoriju XXI/22, Sarajevo, 1986, 199-220.
2. Ostrovica i Skradin u mletačko-ugarskim ratovima za Dalmaciju (1409.-1420.), Historijski zbornik 39, Zagreb, 1986, 163-172.
3. Kako je bosanski vojvoda Sandalj Hranic došao u posjed Ostrovice i Skradina, Radovi 19, Zagreb, 1986, 231-236.
4. Da li je Jelena Nelipčić bila majka Balše Hercegovica, Istorijski zbornik 7, Banja Luka, 1986, 193-198.
5. Hrvoje Vukčić Hrvatinić i splitska komuna, Prilozi Instituta za istoriju XXII/23, Sarajevo, 1987, 37-45.
6. Jelena Nelipčić, splitska vojvotkinja i bosanska kraljica, Radovi 20, Zagreb, 1987, 183-193.
7. Istočni Jadran u odnosima između Hrvoja Vukčića i Sandalja Hranića na prelazu iz XIV. u XV. stoljeće, Glasnik arhiva i Društva arhivskih radnika BiH 27, Sarajevo, 1987, 55-66.
8. Uticaj Ugarske na odnos Crkve i države u srednjovjekovnoj Bosni, "Sedam stoljeća bosanskih franjevaca 1291.-1991.", (zbornik radova), FTS, Samobor, 1994, 37-93.
9. Srednjovjekovna Evropa. Definiranje pojmova, utvrđivanje sadržaja, omeđivanje prostora, Radovi 27, Zagreb, 1994, 289-302.
10. Bosanski mitovi, Erasmvs 18, Zagreb, 1996, 26-37.
11. Bosansko-humski mramorovi – stećci, Bosna Franciscana V/7, Sarajevo, 1997, 94-139.
12. Na ishodištu srednjovjekovne bosanske etno-politogeneze, Bosna Franciscana VI/9, Sarajevo, 1998, 85-125.
13. Bosansko srednjovjekovlje u svjetlu kristijanizacije vladarske ideologije (Na trećem putu tzv. "monarhijske pobožnosti"), Bosna Franciscana V/8, Sarajevo, 1998, 156-193.
14. Proglašenje Bosne kraljevstvom (Pokušaj revalorizacije), Forum Bosnae 3-4, Sarajevo, 1999, 227-287.
15. Srednjovjekovna Bosna i srednjoeuropska kultura (Prožimanja i akulturacija), Forum Bosnae 5, Sarajevo, 1999, 177-206.
16. Vitez, herceg i pataren (Ideološki stereotipi i životna stvarnost), Forum Bosnae 7-8, Sarajevo, 2000, 257-294; “Zbornik radova sa Znanstvenog skupa u povodu 500. obljetnice smrti Fra Anđela Zvizdovića”, FTS-Franjevački samostan Fojnica, Sarajevo-Fojnica, 2000, 21-59.
17. Hrvoje Vukčić Hrvatinić i srednjodalmatinske komune (1398.-1413.), Zbornik radova Jajce 1396-1996, Jajce, 2002, 31-51.
18. Tri etnonacionalna pogleda u bosansko srednjovjekovlje, Forum Bosnae, 18, Sarajevo, 2002.
19. Fojnički grbovnik, ilirska heraldika i bosansko srednjovjekovlje, Bosna Franciscana XII/21, Sarajevo, 2004, 172-202.
20. Središte bez središta (povratak iz unutrašnjeg izgnanstva), Status 3, Mostar, 2004, 95-97.
21. Modeli ideološkog isključivanja: Ugarska i Bosna kao ideološki protivnici na osnovu različitih konfesija kršćanstva, Prilozi Instituta za istoriju 33, Sarajevo, 2004, 9-57.
22. Bošnjačka recepcija bosanskog srednjovjekovlja, Zeničke sveske – Časopis za društvenu fenomenologiju i kulturnu dijalogiku, br. 02/05, Zenica, decembar 2005, 241-290.
23. Duž balkanskih historiografskih transverzala, Zeničke sveske – Časopis za društvenu fenomenologiju i kulturnu dijalogiku, br. 03/06, Zenica, 2006, 11-20.
24. O historiografiji iz Prokrustove postelje (Kako se i zašto kali(o) bogumilski mit), Status 10, Mostar, 2006, 256-286.
25. Krist i donator: Kotromanići između vjere rimske i vjere bosanske – II. – (Konfesionalne posljedice jednog lokalnog crkvenog raskola), “Tristota obljetnica stradanja samostana i crkve u Olovu (1704-2004)”, Zbornik radova sa Znanstvenog skupa, Znanstveni skup u povodu 300. obljetnice stradanja samostana i crkve u Olovu (1704-2004), Sarajevo, 15. i 16. listopada 2004. (Predgovor: Marko Karamatić), Franjevačka teologija Sarajevo, Sarajevo 2008, 17-54.
26. Ugarsko-bosanski odnsoi i konfesionalna povijest srednjovjekovne Bosne u djelu Lajosa Thallóczya, Bosna franciscana XVI/29, Sarajevo 2008, 77-89.
27. Profani teror – sveta retorika. (Kako je bosanski vojvoda Radosav Pavlović postao opaki pataren, bič katoličke vjere), Bosna franciscana XVII/31, Sarajevo 2009, 129-187.
28. Profani teror - Sveta retorika (Kako je bosanski vojvoda Radosav Pavlović postao opaki pataren, bič katoličke vjere), Spomenica akademika Marka Šunjića (1927-1998), Filozofski fakultet, Sarajevo 2010, 103-160.
29. Translatio sedis i uspostava novog konfesionalnog identiteta u srednjovjekovnoj Bosni - I, Franjevački samostan u Gučoj Gori, Zbornik radova sa znantvenog skupa u povodu 150. obljetnice samostana u Gučoj Gori održanog 25. i 26. rujna 2009. u Gučoj Gori, Guča Gora - Sarajevo 2010, 113-125.
30. Bosanski Jeremija u novom izdanju: uz reprint izdanje Kratke povijesti kralja bosanskih (Dubrovnik, 1884, 1886, 1887) fra Antuna Kneževića, Bosna franciscana XVII/30, Sarajevo 2009, 241-251.
31. Јелена Мргић, Северна Бoсна 13 – 16. век, Посебна издања, књига 55, Историјски институт, Београд, 2008., Bosna franciscana XVII/31, Sarajevo 2009, 356-361.

Literatura

• Adnan Buturović, Tragedija Bosne jeste što se historijska svijest izražava kao mitska svijest!, (Intervju: Dr. Dubravko Lovrenović), Slobodna Bosna IV/105, Sarajevo 1998, 38-39, 46.
• Nerzuk Ćurak , Intervju Dana: Dubravko Lovrenović, Dani 74, Sarajevo 27. 04. 1998, 8-12.
• Marko Hrskanović, Prof. Dubravko Lovrenović, “Marko Hrskanović, Odgojitelji, profesori i studenti Vrhbosanske bogoslovije Travnik-Sarajevo 1890.-1990., ‘Vrhbosanska katolička bogoslovija 1890.-1990. Zbornik radova znanstvenog simpozija održanog u Sarajevu 3. i 4. srpnja 1991. godine prigodom obilježavanja stote obljetnice postojanja Bogoslovije”, SV 5, Sarajevo-Bol 1993, 456.
• Ivan Lučić, U traženju izgubljene domovine (Interview), Matica 50/8, Zagreb 2000., 28-30.
• Lejla Sarajlić, Interview: Dubravko Lovrenović, povjesničar, Krijesnica VI/16-17, Zenica 1999, 4-9.
• Angelina Šimić, Refleksije istorije (Bosna u europskom srednjem vijeku na “Napretkovoj” tribini, Dubravko Lovrenović), Oslobođenje 51/16530, Sarajevo 12.6. 1994, 10.
• ... Dubravko Lovrenović, “Filozofski fakultet Univerziteta u Sarajevu, Spomenica (1950-1980)”, FF, Sarajevo 1980, 42.
• ... Vlada Federacije nikada ništa nije uradila da se stećci u Radimlji zaštite! (Dubravko Lovrenović), Slobodna Bosna VI/191, Sarajevo 2000, 66.

Reference

1. "U 61. godini preminuo profesor Dubravko Lovrenović". Klix.ba. Pristupljeno 17. 1. 2017.

Vanjski linkovi

• Dubravko Lovrenović: Na klizištu povijesti
• Dubravko Lovrenović: Stećci- bosansko i humsko mramorje srednjeg vijeka^{[mrtav link]}
• Prikaz knjige "Na klizištu povijesti"
• Prikaz knjige "Stecci - Bosansko i humsko mramorje srednjeg vijeka"
• "Bosanska kvadratura kruga"