Aragón ili Aragonija (katalonski: Aragó) jest španska autonomna zajednica, nekadašnja je historijska regija i kraljevina, koja zauzima središnji dio doline rijeke Ebro. Smještena na sjeveru Španije, graniči s autonomnim zajednicama Kastilja-La Manchom, Kastiljom i Leónom, Katalonijom, La Riojom, Navarom i Valensijskom Zajednicom, te s Francuskom.
Aragonija
Aragón | |
|---|---|
 Zastava  Grb | |
.png) Geografski položaj Aragonije u Španiji | |
| Država |  Španija |
| Glavni grad | Zaragoza |
| Vlada | |
| • Predsjednik | Luisa Ubeda |
| Površina | |
| • Ukupno | 47.719 km2 |
| Mjesto po površini | 4. |
| Stanovništvo (2006) | |
| • Ukupno | 1.277.471 [1] |
| • Rang | 11. |
| • Gustoća | 26,77 /km2 |
| ISO 3166 kod | ES-AR |
| Statut usvojen | 16. august 1982. |
| Broj predstavnika u kongresu | 13 |
| Broj predstavnika u senatu | 12 |
| Veb-sajt | www |
Glavni grad je Zaragoza. Oblast današnje autonomne pokrajine odgovara nekadašnjem kraljevstvu Aragon u užem smislu, koje je svoje ime dobilo po rijeci Aragón.
Historija
Područje današnjeg Aragóna je do 415. godine pripadalo rimskoj provinciji Tarraconensis. Međutim, iste godine pada pod vlast Vizigota. 812. godine Aragón postaje slobodan, te se na čelu sa grofom Aznarom osniva grofovija. Nakon smrti posljednjeg grofa početkom 10. vijeka pada pod vlast Sancha III, kralja Navare.
Nakon smrti Sancha III 1035. godine, Aragón je naslijedio njegov sin Ramiro I sa namjerom da stvori svoju kraljevinu. Ramiro I je proširio svoju oblast kojom je vladao i koja se prostirala do Haketanije. Njegovi sljedbenici Sancho Ramirez (1063-1094) i Pedro I (1094-1104) vodili su uspješan rat protiv Maura. Pod vodstvom Alfonsa I (1104-1134), vojska je 1118. godine osvojila Zaragozu i proglasila je glavnim gradom Aragóna.
Politika
Od 2011. godine, Luisa Ubeda je predsjednik Aragóna.
Jezici
U Aragónu se uglavnom govori španski, koji je službeni jezik. U nekim sredinama govori se fabla i chapurriau ili orijentalni aragonski:
- španski, službeni je jezik i govori se na cijeloj teritoriji Aragóna, pomješan sa specifičnim posebnostima. Te posebnosti su ostaci aragonskog, koji se gubi nakon XV vijeka širenjem španskog.
- aragonski (također zvan fabla), govori se u manjim mjestima Huesca, a također su ostali tragovi u govoru u mjestima sjevernije od Zaragoze.
- katalonski se govori u nekim selima na istoku Aragóna.
Administrativna podjela
 ARAGÓN | |||
| Provincije | Županije | Gradovi | |
|---|---|---|---|
 |
Provincija Huesca | Alto Gállego, Bajo Cinca, Cinca Medio, Hoya de Huesca, La Jacetania, La Litera, Los Monegros, La Ribagorza, Sobrarbe, Somontano de Barbastro. |
 Huesca |
 |
Provincija Teruel | Bajo Martín, Jiloca, Cuencas Mineras, Andorra-Sierra de Arcos, Bajo Aragón, Comunidad de Teruel, Maestrazgo, Sierra de Albarracín, Gúdar-Javalambre, Matarraña. |
 Teruel |
 |
Provincija Zaragoza | Aranda, Bajo Aragón-Caspe, Campo de Belchite, Campo de Borja, Campo de Cariñena, Campo de Daroca, Cinco Villas, Comunidad de Calatayud, Ribera Alta del Ebro, Ribera Baja del Ebro, Tarazona y el Moncayo, Valdejalón, Zaragoza |
 Zaragoza |
Reference
Vanjski linkovi
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
