1905.

1905. (MCMV) je bila uobičajena godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom kalendaru i uobičajena godina koja počinje u subotu po julijanskom kalendaru, 1905. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 905. godina 2. milenija, 5. godina 20. stoljeća i 6. godina decenije 1900-ih. Od početka 1905. godine, gregorijanski kalendar je bio 13 dana ispred julijanskog, koji je ostao u lokalnoj upotrebi do 1923. godine.

Godine: ◄◄ | ◄ | 1901. | 1902. | 1903. | 1904. | 1905. | 1906. | 1907. | 1908. | 1909. | ► | ►►

Decenije: ◄ | 1870-e | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | ►

Vijekovi: ◄ | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | ►

1905. u drugim kalendarima

Gregorijanski kalendar	1905 MCMV
Ab Urbe condita	2658
Asirski kalendar	6655
Bahá'í kalendar	61–62
Bengalski kalendar	1312
Berberski kalendar	2855
Budistički kalendar	2449
Burmanski kalendar	1267
Bizantijski kalendar	7413–7414
Kineski kalendar	甲辰年 (Drveni Zmaj) 4601 ili 4541     — do — 乙巳年 (Drveni Zmija) 4602 ili 4542
Koptski kalendar	1621–1622
Diskordijanski kalendar	3071
Etiopijski kalendar	1897–1898
Hebrejski kalendar	5665–5666
Hinduski kalendari
- Vikram Samvat	1961–1962
- Šaka Samvat	1827–1828
- Kali Juga	5006–5007
Holocenski kalendar	11905
Igbo kalendar	905–906
Iranski kalendar	1283–1284
Islamski kalendar	1322–1323
Julijanski kalendar	Gregorijanski minus 13 dana
Korejski kalendar	4238
Minguo kalendar	7 prije Tajvana 民前7年
Tajlandski solarni kalendar	2447–2448
Ova kutija: pogledaj razgovor uredi

Kako počinje druga godina masovnog rusko-japanskog rata, više od 100.000 poginulo je u najvećim svjetskim bitkama tog doba, a ratni haos dovodi do Ruske revolucije 1905. protiv Nikolaja II od Rusije (Šostakovičeva 11. simfonija ima podnaslov 1905. godine u spomen na to) i početak revolucije u Kraljevini Poljskoj. Kanada i SAD se šire na zapad, s provincijama Alberta i Saskatchewan i osnivanjem Las Vegasa . 1905. je ujedno i godina u kojoj Albert Ajnštajn, trenutno nastanjen u Bernu, objavljuje svoja četiri rada Annus Mirabilis u Annalen der Physik (Leipzig) (18. mart, 11. maj, 30. jun i 27. septembar), postavljajući temelje za više od stoljetne studije teorijske fizike.

Događaji

• 2. april – Otvoren željeznički tunel ispod Alpa "Simplon" kojim su povezane Švicarska i Italija.

"Baby New Year", crtani film Johna T. McCutcheona koji prikazuje novu 1905. godinu koja juri staru 1904. u historijske knjige

• 4. april – U zemljotresu u provinciji Lahore, tada dijelu Britanske Indije, poginulo oko 19000 ljudi.
• 7. juli – Potpisan Sporazum Taft–Katsura između visokih čelnika Japana i Sjedinjenih Država iz 1905. u vezi s pozicijama dvije nacije u široj istočnoazijskoj regiji, posebno u vezi sa statusom Koreje i Filipina nakon pobjede Japana tokom rusko-japanskog rata.

  

  1905 : Einsteinova "čudesna godina"

• 24. juli – Potpisan tajni Sporazum iz Björköa između Vilima II iz Njemačkog Carstva i cara Nikole II iz Rusije.
• 17. novembar – Potpisan Japansko-korejski sporazum kojim je Koreja lišena njenog diplomatskog suvereniteta i koji je Koreju učinio protektoratom carskog Japana.
• 18. novembar – Danski princ Karlo postaje kralj Haakon VII od Norveške.
• 28. novembar – Irski nacionalista Arthur Griffith osnovao u Dablinu partiju "Sinn Féin", čiji je glavni zadatak bila borba za osamostaljenje Irske od Velike Britanije.

1905. u temama

Rođeni

• 19. mart – Albert Speer, njemački arhitekt i nacistički ministar naoružanja
• 21. juni – Jean-Paul Sartre, francuski filozof i književnik
• 29. juli – Dag Hammarskjöld, švedski političar; dobitnik Nobelove nagrade za mir 1961. godine
• 20. august – Hasan Kikić, bosanski književnik
• 18. septembar – Greta Garbo, švedska glumica
• 23. oktobar – Felix Bloch, američki fizičar
• 30. decembar – Danil Harms, ruski književnik
• 31. decembar – Helen Dodson Prince, američka astronomkinja

Umrli

Januar

• 8. januar – Josip Belušić, hrvatski izumitelj
• 14. januar – Ernst Abbe, njemački astronom, matematičar i fizičar

Februar

Mart

April

• 8. april – Josip Juraj Strossmayer, biskup đakovačko-bosanski i srijemski (od 1849.), političar, kulturni djelatnik i pisac

Maj

• 22. maj – Abby Langdon Alger, američka spisateljica i prevoditeljica

Juni

Juli

August

Septembar

Oktobar

Novembar

Decembar

Nobelove nagrade

• Fizika
  • Philipp von Lenard, Njemačka
• Hemija
  • Adolf von Baeyer, Njemačka
• Medicina
  • Robert Koch, Njemačka
• Literatura
  • Henryk Sienkiewicz, Poljska
• Mir
  • Bertha von Suttner, Austrija

Reference

Vanjski linkovi