1905.
godina From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
1905. (MCMV) je bila uobičajena godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom kalendaru i uobičajena godina koja počinje u subotu po julijanskom kalendaru, 1905. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 905. godina 2. milenija, 5. godina 20. stoljeća i 6. godina decenije 1900-ih. Od početka 1905. godine, gregorijanski kalendar je bio 13 dana ispred julijanskog, koji je ostao u lokalnoj upotrebi do 1923. godine.
| Godine:
◄◄ | ◄ | 1901. | 1902. | 1903. | 1904. | 1905. | 1906. | 1907. | 1908. | 1909. | ► | ►► |
| Decenije:
◄ | 1870-e | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | ► |
| Vijekovi: |
Remove ads
Kako počinje druga godina masovnog rusko-japanskog rata, više od 100.000 poginulo je u najvećim svjetskim bitkama tog doba, a ratni haos dovodi do Ruske revolucije 1905. protiv Nikolaja II od Rusije (Šostakovičeva 11. simfonija ima podnaslov 1905. godine u spomen na to) i početak revolucije u Kraljevini Poljskoj. Kanada i SAD se šire na zapad, s provincijama Alberta i Saskatchewan i osnivanjem Las Vegasa . 1905. je ujedno i godina u kojoj Albert Ajnštajn, trenutno nastanjen u Bernu, objavljuje svoja četiri rada Annus Mirabilis u Annalen der Physik (Leipzig) (18. mart, 11. maj, 30. jun i 27. septembar), postavljajući temelje za više od stoljetne studije teorijske fizike.
Remove ads
Događaji
- 4. april – U zemljotresu u provinciji Lahore, tada dijelu Britanske Indije, poginulo oko 19000 ljudi.
- 7. juli – Potpisan Sporazum Taft–Katsura između visokih čelnika Japana i Sjedinjenih Država iz 1905. u vezi s pozicijama dvije nacije u široj istočnoazijskoj regiji, posebno u vezi sa statusom Koreje i Filipina nakon pobjede Japana tokom rusko-japanskog rata.
1905 : Einsteinova "čudesna godina" - 24. juli – Potpisan tajni Sporazum iz Björköa između Vilima II iz Njemačkog Carstva i cara Nikole II iz Rusije.
- 17. novembar – Potpisan Japansko-korejski sporazum kojim je Koreja lišena njenog diplomatskog suvereniteta i koji je Koreju učinio protektoratom carskog Japana.
- 18. novembar – Danski princ Karlo postaje kralj Haakon VII od Norveške.
- 28. novembar – Irski nacionalista Arthur Griffith osnovao u Dablinu partiju "Sinn Féin", čiji je glavni zadatak bila borba za osamostaljenje Irske od Velike Britanije.
Remove ads
1905. u temama
![[icon]](#/media/Datoteka:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Ovaj odlomak potrebno je proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Rođeni
- 6. mart – Mladen Pozajić, bosanskohercegovački i hrvatski kompozitor, dirigent i muzički pedagog
- 19. mart – Albert Speer, njemački arhitekt i nacistički ministar naoružanja
- 21. juni – Jean-Paul Sartre, francuski filozof i književnik
- 22. juni – Vladimir Antolek, hrvatski i bosanskohercegovački violončelist
- 29. juli – Dag Hammarskjöld, švedski političar; dobitnik Nobelove nagrade za mir 1961. godine
- 20. august – Hasan Kikić, bosanski književnik
- 18. septembar – Greta Garbo, švedska glumica
- 23. oktobar – Felix Bloch, američki fizičar
- 30. decembar – Danil Harms, ruski književnik
- 31. decembar – Helen Dodson Prince, američka astronomkinja
Umrli
Januar
- 8. januar – Josip Belušić, hrvatski izumitelj
- 14. januar – Ernst Abbe, njemački astronom, matematičar i fizičar
Februar
Mart
April
- 8. april – Josip Juraj Strossmayer, biskup đakovačko-bosanski i srijemski (od 1849.), političar, kulturni djelatnik i pisac
Maj
- 22. maj – Abby Langdon Alger, američka spisateljica i prevoditeljica
Juni
Juli
August
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
Nobelove nagrade
Reference
Vanjski linkovi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads