Safranbolu

Safranbolu je grad u provinciji Karabük u crnomorskoj regiji Turske. Grad je sjedište istoimenog okruga.^[1] Prema podacima iz 2022. godine u gradu je živjelo 52.999 stanovnika.^[2] Nalazi se oko 9 kilometara sjeverno od grada Karabüka, 200 km sjeverno od glavnog grada Ankare i oko 100 km južno od obale Crnog mora. Grad se nalazi na nadmorskoj visini od 508 m.^[3]

Ime grada potiče od termina šafran i grčke riječi polis što znači grad,^[4]^[5] budući da je Safranbolu tokom historije bio trgovačko mjesto i centar za uzgoj šafrana.^[4]^[5] Danas se šafran još uvijek uzgaja u selu Davutobası istočno od Safranbolua, na udaljenosti od 22 kilometra.^[4]^[5]

Historijski nazivi grada na grčkom bili su: Teodorupolis (Θεοδωρούπολις, tj. grad Teodorisa ili Teodore) i kasnije Saframpolis (Σαφράμπολις). Nekadašnji nazivi na turskom bili su i Zalifre i Taraklıborlu.

Bio je dio pokrajine Kastamonu do 1923. godine i pokrajine Zonguldak između 1923. i 1995. godine. Prema osmanlijskom općem popisu stanovništva iz 1881/82-1893, kadiluk Safranbolu imao je ukupno 52.523 stanovnika, od kojih je 49.197 muslimana i 3.326 Grka.^[6]

Safranbolu je 1994. godine uvršten na listu UNESCO-ve svjetske baštine zbog svojih dobro očuvanih kuća i arhitekture iz osmanlijskog doba.^[7]

Stari grad čuva mnoge historijske građevine, sa 1008 registrovanih historijskih artefakata. Između ostalog tu su: privatni muzej, 25 džamija, 5 grobnica, 8 historijskih fontana, 5 turskih kupatila, 3 karavan-saraja, hstorijska kula sa satom, sunčani sat i stotine kuća i vila. Tu su i humke antičkih naselja, grobnica u stijeni i historijskih mostova. Stari dio grada nalazi se u dubokoj uvali, u prilično suhom području, u sjeni planina. Noviji dio grad se nalazi na platou, oko dva kilometra zapadno od Starog grada.