Gornja mezenterna arterija

Gornja mezenterna arterija (SMA) – u anatomiji čovjeka – polazi sa prednje površine trbušne aorte, upravo ispod u odnosu na porijeklo celijačne i opskrbljuje crijeva iz donjeg dijela dvanaestopalačnog crijeva do dvije trećine poprečnog debelog crijeva, kao i pankreasa.

Gornja mezenterna arterija
Ćeoni izgled gornje mezenterne arterije (superior mesenteric artery) i njenih grana a. Veliki sud (plavo) pored SMA je gornja mezenterna vena. Postoji znatan broj različitih obrazaca grananja.
3D prikaz računarske tomografija grana grana trbušne aortne, koja pokazuje izlaz gornje mezenterine arterije između bubrega.
Detalji
Latinski	Arteria mesenterica superior
Prekurzor	Vitelusne arterije
From	Trbušna aorta
To	Donja pankreatikoduodenumska srednja količna desna količna crijevne grane (jejnumske, ilijačne) ileokolična arterija
Vein	Gornja mezenterna venas
Identifikatori
Gray's	p.606
TA	A12.2.12.053
FMA	14749
Anatomska terminologija

Struktura

Kod odraslih osoba, počinje ispred donje granice slabinskog kičmebog pršljena L1. Obično je za 1 cm niže od celijačne. U početku putuje u prednjem/donjemm smjeru, prolazeći iza / ispod vrata gušterače i slezinske vene. Smješteni ispod ovog dijela gornje mezenterne arterije, između nje i aorte, nalaze se:

• lijevo bubrežna vena – prolazi između lijevog bubrega i donje šuplje vene (na ovom mjestu, može se stisnuti između SMA i trbušne aorte, što dovodi do sindroma uklještenja).
• treći dio duodenuma, segmenta tankog crijeva (SMA ga može se komprimirati na ovom mjestu, što dovodi do sindroma gornje mezenterne arterije).
• uncinirani nastavak gušterače – je mali dio gušterače koji se zakači oko SMA.

SMA obično teče lijevo od slično zvane vene, gornja mezenterna vena. Nakon prolaska vrata gušterače počinje se granati.

Grane

Grana	Opskrba
Donja pankreatikoduodenumska arterija	Glava pankreasa i do uzlaznog donjeg dijela duodenuma (proksimalna petlja)
Crijevne arterije	Grane za ileum i jejunum (proksimalna petlja)
Ileokolična arterija	Posljednji dio ileuma, cekum i crvuljak (distalna petlja)
Desna količna arterija	Uzlazni dio debelog crijeva (distalna petlja)
Srednja kolčna arterija	Poprečni dio debelog crijeva (distalna petlja)

Srednja, desna i ileocekumska grana međusobno anastomoziraju i formiraju rubnu arteriju duž unutrašnje granice debelog crijeva. Ovu arteriju zaokružuju grane lijeve kolike, koja je grana donje mezenterne arterije.

Klinički značaj

• U usporedbi s drugim krvnim sudovima slične veličine, SMA je uglavnom pošteđen učinaka ateroskleroze. To je možda zbog zaštitnih hemodinamskih uvjeta.
• Akutna okluzija SMA gotovo uvijek dovodi do ishemije crijeva i često ima razarajuće posljedice, s čak 80% začepljenja SMA koja ima smrtne posljedice.^[1]
• SMA može stisnuti lijevu bubrežnu venu, što dovodi do sindroma uklještenja; i / ili treći (vodoravni) dio duodenuma, što izaziva sindrom gornje mezenterne arterije.

Dodatne slike

• 
  Animirani prikaz zapremine trbušnih i karličnih krvnih sudova .
• 
  Gornja mesenterna arterija
• 
  Disekcija koja pokazuje anatomski odnos između gornje mezenterne arterije i okolnih struktura

Reference

1. Redaelli CA, Schilling MK, Büchler MW (1998). "Intraoperative laser Doppler flowmetry: a predictor of ischemic injury in acute mesenteric infarction". Digestive Surgery. 15 (1): 55–9. doi:10.1159/000018587. ISSN 0253-4886. PMID 9845564. Referenca sadrži prazan nepoznati parametar: |month= (pomoć)

Vanjski linkovi

• SUNY-Anatomy-Figs-39-02-01 - "Branches of the inferior mesenteric artery."
• SUNY-Anatomy-Labs-40-11-01-02 - "Posterior Abdominal Wall: Branches of the Abdominal Aorta"