Mur (kumun)

Mur a oa ur gumun e Breizh, e Bro-Gernev hag e departamant Aodoù-an-Arvor. Pennlec'h kanton e oa. Bodet e oa bet gant Sant-Wenn d'ar 1añ a viz Genver 2017 d'ober ur gumun nevez : Gwerledan.

Mur
An ti-kêr.
Anv gallek (ofisiel)	Mûr-de-Bretagne
Bro istorel	Bro-Gerne
Melestradurezh
Departamant	Aodoù-an-Arvor
Arondisamant	Gwengamp
Kanton	Mur (pennlec'h)
Kod kumun	22158
Kod post	22530
Maer Amzer gefridi	Hervé Le Lu[1] 2014-2020
Etrekumuniezh	Pondi Kumuniezh
Bro velestradurel	Bro Pondi
Lec'hienn Web	(fr)Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	2 049 ann. (2014)[2]
Stankter	85 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 12′ 03″ Norzh 2° 59′ 05″ Kornôg
Uhelderioù	bihanañ 69 m — brasañ 290 m
Gorread	29,80 km²
Mur
kemmañ

Douaroniezh

• Lenn Gwerledan.

Dezougen

• 
  Porzh-houarn Rouedad Breizh e Mur.

• War al linenn hent-houarn Karaez Loudieg, serret, emañ Mur.

Anv

• Erwan Vallerie (1995) ː Mur, 1283, 1368, 1516; Meur, 1630

Ardamezioù

En glazur e groaz koñchek en aour, e gonk kentañ gwriet en gul e beder mailhenn en argant.

Istor

XIX^vet kantved

Brezel 1870-1871

• Mervel a reas tri soudard eus ar gumun^[3].

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• Mervel a reas 131 gwaz (eleze 6,43 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911 hervez monumant ar re varv er gumun e Santez Suzanna), met 117 hepken hervez monumant Santez-Anna-Wened, abalamour d'ar brezel^[4]; pevar anezhe a varvas e Belgia e miz Eost 1914: unan e Fosses-la-Ville d’an 21, letanant e oa^[5], daou d’an 22, unan e Maissin, soudard e oa er 19vet Rujumant Troadegiezh^[6], an hini all en Ham-sur-Sambre, serjant e oa er 48vet Rujumant Troadegiezh e oa^[7]hag unan e Rossignol d’ar 24, soudard e oa en 2vet Rujumant Troadegiezh Trevadennel^[8]; lazhet e voe e Boezinge e Flandrez Belgia d’an 22 a viz Ebrel 1915 ur soudard eus er 74vet Rujumant Troadegiezh Tiriadel^[9].

Eil brezel-bed

• Distrujet-razh e voe ar greizenn dredan d'ar 26 a viz Eost 1943 gant ar Royal Air Force; taolet e voe war-dro 40 bombezenn^[10].
• Bombezet e voe ar greizenn dredan en-dro d'an 3 a viz Here 1943^[10] gant daouzek Douglas Boston eus ar Squadron Niv. 342 eus ar Royal Air Force (Nerzhioù Frañs Dieub (FFL) - Free French)^[11].
• Mervel a reas naontek den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[3].

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Indez-Sina

• Lazhet e voe ur serjant eus ar gumun d’ar 4 a viz Meurzh 1951 e Song Tong Ha en Annam er Viêtnam^[12].

Brezel Aljeria

• Mervel a reas ur soudard eus ar gumun d’ar 17 a viz Kerzu 1956^[3].

Monumantoù ha traoù heverk

• 
  Santez Suzanna. Talbenn war mervent.

• Iliz katolik Sant Pêr.
• Chapel Santez Suzanna.
• Monumant ar re varv e-tal an iliz katolik, luc’hskeudenn ha kartenn-bost ^[13]. D’ar 25 a viz Gouhere 1923 e voe dioueliet^[14].
• Plakennoù ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn^[15].

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Melestradurezh

Roll maered ar gumun
Mare		Anv	Strollad	Karg
1809	1815	Guillaume Michel Fraboullet
-	-	Raymond Hinault	-	-
Even 1995	Meurzh 2008	Alain Auffret	digostezenn	Labourer-douar
Meurzh 2008	Ebrel 2014	Georges Tilly	digostezenn	Retredad, Kadoriad ar gumuniezh kumunioù
2014	2020	Hervé Le Lu	digostezenn
N'eo ket anavezet c'hoazh an holl fedoù.

Tud

• Ernest ar Barzhig a voe skolaer e Mur. Tremen a reas e vugaleaj er Roc'h-Derrien ha kemer a reas an anv-pluenn: "Roc'h-Vur".

Ardamezeg ar familhoù

de Beaucours Aotrounez Kermorvan

En gul e zri sparfel en argant, pigoset, iziliet ha grizilhonnet en aour

Sport

Darvoudoù-sport a bep seurt

• 5 a viz Gouere 2011 : 4^e tennad-hent Tro Bro-C'hall 2011 etre an Oriant ha Mur; trec'h eo Cadel Evans (Aostralia).
• 11 a viz Gouere 2015 : 8^vet tennad-hent Tro Bro-C'hall 2015 etre Roazhon ha Mur; trec'h eo Alexis Vuillermoz (Bro-C'hall).

Gevelliñ

• Galiza : Sarria (1998)

Brezhoneg

• E Gouere 2016 e oa kaoz eus digeriñ ur c'hlas brezhoneg e Mur^[16].

Levrlennadur

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Mur (kumun)

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (fr) Lec'hienn ofisiel kêr