Alfonso X Kastilha

Alfonso X Kastilha, lesanvet el Sabio (ar Fur) ivez an Astrologour^[1], ganet e 1221 e Toledo, ha marvet e 1284 e Sevilla, a voe roue Kastilha ha León etre 1252 ha 1284, ha Roue ar Romaned (1257-1273). Brudet e oa e zeskadurezh. Krouiñ a reas Skol Troourien Toledo. Sevel a reas Las Siete Partidas, dastumad lezennoù, e 1260, taolennoù steredoniel, anvet Alphonsines, bet embannet evit ar wech kentañ e Venezia e 1483^[1], levrioù echedouriezh, ha barzhonegoù e galizeg anvet Cantigas de Santa Maria.

Alfonso X Kastilha

Mab e oa da Fernando III Kastilha lesanvet «el Santo», (1199-1252), ha d'e bried Beatriz de Suabia.

Pa varvas e dad Fernando III ec'h adstagas ar brezel ouzh ar vuzulmaned, e kemeras Jerez (1253), e tistrujas porzh Rabat, Salé (1260) hag e kemeras Cádiz (c. 1262). En 1264, en em savas mudéjares Murcia ha lezioù ar Guadalquivir. Evel mab da Beatriz Suabia, e klaskas mont war gador an Impalaeriezh Santel, hag e-pad an hanter eus e vuhez e klaskas kas ar mennad-se da benn-vat, met kazeg a reas.

Diskaret eo bet gant e vab Sancho IV e 1282. Mervel e reas, glac'haret, e Sevilla e 1284

Dimezioù

A-raok dimeziñ da Violante Aragon (1236-1301) e oa bet kaoz, div wech, d'e zimeziñ pa oa krennard.

• En 1234 d'an infantez Blanca de Champaña, merc'h da Tepot Iañ, Roue Navarra; dimezet e voe da Dug Breizh ken ar fin.
• Goude da Felipa de Ponthieu, c'hoar d'e lezvamm, ar rouanez Juana/Janed, ma voe ezhomm da gaout asant ar pab, roet d'an 31 a viz Eost 1237.

Ne droas ket da vat an daou bromesa-se avat.

E 1240 e oa bet skoulmet an emglev evit e zimeziñ da Violante, hervez testamant Jaime Iañ el Conquistador, roue Aragon, graet d'ar 1añ a viz Genver 1241, ma lenner Ioles, coniugi Alfonsi, primogeniti illustris regis Castellae.

Meur a vastard en doe a-raok e eured, ha setu o anvioù:^[2]

• Gant María Alfonso de León, e voereb, bastardez ar roue Alfonso IX Leon ha Teresa Gil de Soverosa, en devoe :
  • Berenguela Alfonso (c. 1241–¿?). dimezet goude 1264, da Pedro Núñez de Guzmán, marvet yaouank ha divugel .
• Gant Elvira Rodríguez de Villada, merc'h da Rodrigo Fernández de Villada :
  • Alfonso Fernández el Niño (1242–1281), aotrou Molina y Mesa goude dimeziñ da Blanca Alfonso de Molina, bisnieta Alfonso IX León.
• Gant Mayor Guillén de Guzmán, Iañ itron Alcocer, Cifuentes, Viana de Mondéjar, Palazuelos, Salmerón ha Vadesliras, merc'h da Guillén Pérez de Guzmán ha María González Girón :
  • Beatriz (c.1242/1244–1303), a zegouezhas dezhi domanioù he mamm hag a voe rouanez Portugal dre zimeziñ da Afonso III.
• D'ar 26 a viz Kerzu 1246, en Colegiata Valladolid da Violante de Aragón, merc'h da Jaime Iañ el Conquistador, roue Aragon , ha meur a vugel o devoe :
• Berenguela (1253–1300). Anvet da bennhêrez en 1254, ken na voe ganet he breur Fernando. Prometet e oa bet he dorn da Loeiz Bro-C'hall, mab pennhêr Loeiz IX, met ne voe graet an eured rak mervel a reas mab ar roue gall en 1260. Ne voe nemeti, a-douez e vugale hervez lezenn, a chomas a-du gant ar roue pa emsavas an infant Sancho.
• Beatriz (1254–1280). Dimezet d'ar markiz Guillermo VII de Montferrato (vicario de Alfonso X en el Imperio) en 1271, en Murcia.
• Fernando de la Cerda (1255–1275), pennhêr, dimezet en 1269 da Blanca de Francia, merc'h da Loeiz IX, ha bugale dezho. Hogen mervel a reas da 20 vloaz, ha setu penaos e c'hallas e vreur Sancho mont da roue.
• Leonor (1256–1275).
• Sancho IV el Bravo (1258–1295), roue Kastilha goude marv e dad Alfonso X.
• Constanza (1259–1280), leanez en Monasterio de Santa María la Real de Las Huelgas ha beziet eno.
• Pedro (1260–1283), dimezet da Margarita de Narbona.
• Juan (1262^[3]–1319).
• Isabel de Castilla (1263–1264). Marvet en bugel.
• Violante de Castilla (1265–¿?), dimezet da Diego López V de Haro, aotrou Bizkaia.
• Jaime de Castilla (1267–1284), aotrou los Cameros.

Ouzhpenn-se en devoe bugale all, tra ma oa dimezet, gant maouezed all dianav, minored a oad da goulz testamant o zad e Genver 1284 :

• Martín Alfonso, abad en Valladolid, meneget evel breur da Urraca Alfonso en dibenn testamant ar roue.
• Urraca Alfonso, meneget ivez e testamant Alfonso X, a erbedas d'e verc'h vastard Beatriz dimeziñ anezhi en un doare enoruse. Dimezién a eure da Pedro Núñez de Guzmán, adelantado mayor Kastilha, aotrou Derruña ha San Román, ha bugale dezho.

Goude e varv

E vab Sancho IV a renas war e lerc'h.