Magma
From Wikipedia, the free encyclopedia
Magma (baasal matan kata Yunani Bahari μάγμα (mágma) nang baarti "salap kandal"[1]) adalah bahan alami cair atawa semi-cair nang matan sana samunyaan batuan baku tabantuk.[2] Magma kawa ditamui dibawah parmukaan planét bumi, wan bukti matan magmatisme kawa jua ditamui di planet kabumian wan sapalihan satélit alami.[3] Lain pada batuan cair, magma kadang mangandung kristal tasuspénsi wan galombongan gas.[4]
Magma di diulah matan mantel nang mancair atawa karak di bamacam andak tektonik, nang di bumi tamasuk zona subduksi, zona celah banua,[5] balukuk tangah laut wan titik panas. Mantel wan karak nang lunyut bamigrasi ka atas lewat karak dimana buhannya tadi dianggap tasimpan di kantong magma[6] atawa zona karak paralihan nang sugih matan kristal nang bacampur magma.[7] Hafatan panyimpanan magma di kantong magma di karak, campuran magma tadi bisa tamodifikasi lawan kristalisasi pacahan, takontaminasi lawan lunuhan kristal, pancampuran magma, wan degasifikasi. Imbah magma tadi naik lewat karak bumi, magma kawa masuk kadalam gunung barapi gasan diékstrusi sabagai lava, atawa mangaras di bawah tanah gasan mambantuk intrusi,[8] nang kaya dike barapi atawa sill.
Badasarakan sajarah, sudi masalah magma maandalakan observasi matan magma dalam bantuk aliran lava, magma sudah parnah ditamui atawa dipalajari dalam ilmu bumi wan atmosfer sabanyak tiga kali haratan proyek pamboran geotermal; dua kali di Islandia (itihi Pamakaian gasan mamproduksi énérgi), wan sakali di Hawaii.[9][10]