Linguistik
From Wikipedia, the free encyclopedia
Linguistik (IPA: /liŋuistik/) atawa ilmu basa adalah ilmu nang mampalajari manganai basa. Bagantung lawan sudut pandang wan pamarakan saikung panaliti, linguistik rancak dimasukakan ka dalam wadah nang sama kaya ilmu kognitif, psikologi, wan antropologi.
Ada tiga buting aspek luas panalitian, nang maliputi bantuk, basa, makna basa, wan basa dalam konteks.[1] Pamulaan kagiatan nang dipinandui dalam gambaran basa hudah dikaitakan lawan Pāṇini sakitar 500 SM lawan analisisnya matan basa Sanskerta di Ashtadhyayi.[2]
Basa kawa dipahami sabagai suatu interaksi bunyi wan makna.[3] Disiplin nang mampalajari bunyi basa disambat lawan ngaran fonetik, nang bakaitan lawan sipat sabujurnya matan bunyi sambatan wan lain bunyi sambatan kayapa buhannya ngitu dihasilakan wan dirasaakan. Studi manganai makna basa, di wadah lain, bahubungan lawan kayapa basa mamakai logika wan referensi dunia bujur hagan manyampaiakan, mamprusis, wan manatapakan makna sarta hagan mambujuri wan manuntungakan ambiguitas. Hal ngini pada gilirannya mancakup studi semantik (makna disimpulakan matan kata-kata wan kunsip) wan pragmatik (makna disimpulakan matan konteks).[4]
Ada sistim aturan (dipinandui lawan tata basa) nang maatur pamandiran antara angguta suatu masyarakat tutur tartantu. Tata basa dipangaruhi ulih suara wan makna, tamasuk morfologi (paulahan wan komposisi kata-kata), wan fonologi (sistim bunyi).[5] Malalui linguistik korpus, potongan ganal teks kawa dianalisi hagan kamungkinan kajadia bantuk linguistik tartantu wan pola gaya dalam wacana tartulis atawa lisan.[6]