Чарнасоценцы
From Wikipedia, the free encyclopedia
Чарнасоценцы — зборная назва прадстаўнікоў правых арганізацый у Расіі ў 1905–1917 гг., якія выступалі пад лозунгамі манархізму, вялікадзяржаўнага шавінізму і антысемітызму[1].
Спачатку яны звалі сябе «сапраўды рускімі», «патрыётамі» і «манархістамі», але потым (праз Грынгмута) хутка адаптавалі гэту мянушку, узвядучы яе паходжанне да ніжагародскіх «чорных (нізавым) сотням» Кузьмы Мініна, якія вывелі Расію са стану Смутнага часу[2].
Чарнасоценны рух не ўяўляў сабою адзінага цэлага і быў прадстаўлены рознымі з'яднаннямі, такімі, у прыватнасці, як «Руская манархічная партыя», «Чорныя Сотні», «Саюз рускага народа» (Дубровіна), «Саюз Міхаіла Архангела» і інш.[3][4].
У 1905—1907 годах тэрмін «чорная сотня» ўвайшоў у шырокі ўжытак у значэнні ўльтраправых палітыкаў і антысемітаў. У «Малым тлумачальным слоўніку рускай мовы» П. Я. Стогна (Пг., 1915) чарнасотнік ці чарнасоценец — «рускі манархіст, кансерватар, саюзнік».
Сацыяльны грунт гэтых арганізацый складалі разнастайныя элементы: абшарнікі, прадстаўнікі духавенства, буйнай і дробнай гарадской буржуазіі, купцы, сяляне, працоўныя, мяшчане, рамеснікі, казакі, паліцэйскія чыны, што выступалі за захаванне непахіснасці самадзяржаўя на падставе ўвараўскай формулы «Праваслаўе, Самадзяржаўе, Народнасць». Перыяд адменнай актыўнасці чарнасоценцаў давёўся на 1905—1914 гады.