Семятычы

Семяты́чы^[2] (падляшск.: Simjatyčy, польск.: Siemiatycze) традыцыйная беларуская назва Сямя́цічы — горад у Польшчы, адміністрацыйны цэнтр Семятыцкага павета Падляскага ваяводства. Утварае гарадскую гміну, таксама з'яўляецца сядзібай вясковай гміны Семятычы.

Горад Семятычы польск.: Siemiatycze Герб Сцяг Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі Краіна  Польшча Ваяводства Падляскае Павет Семятыцкі Каардынаты 52°25′38″ пн. ш. 22°51′45″ у. д.HGЯO Плошча 36,25 км² Насельніцтва 14 725[1] чалавек (2015) Шчыльнасць 406 чал./км² Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код +48 85 Паштовы індэкс 17-300 Аўтамабільны код BSI TERC 2010011 Афіцыйны сайт http://www.siemiatycze-u… (польск.) Семятычы на карце Польшчы ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Размешчаны на поўдзень ад Беластока, на Драгічынскім узвышшы, на рацэ Каменка (правы прыток Буга), ля паўднёва-заходняй мяжы этнічнай тэрыторыі беларусаў. Колькасць насельніцтва — 14,7 тыс. чал. (2015). Прадпрыемствы харчовай прамысловасці, вытворчасць будаўнічых матэрыялаў.

Гісторыя

У 1542 годзе горад атрымаў магдэбургскае права. Вялікую шкоду нанесла гораду Трынаццацігадовая вайна. У 1750 Сямяцічы перайшлі ва ўладанне княгіні Ганны Ябланоўскай. Заняпалае мястэчка пад яе панаваннем пераўтварылася ў значны гандлёвы і культурны цэнтр. За ўласны кошт Ябланоўская пабудавала тут і ўтрымлівала раддом для сялянак, акушэрскую школу ды багадзельню. Акрамя гэтага, княгіня пабудавала ў Сямяцічах неіснуючыя ўжо ратушу і друкарню. Менавіта ў гэтай друкарні на працягу 1783-1785 гадоў княгіня Ябланоўская выдавала напісаны ёю шматтомны эканамічны трактат «Усеагульныя пастановы для кіраўнікоў маіх маёнткаў» (па-польску: Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców), які выклікаў вялікую цікавасць у краіне і хутка быў перадрукаваны ў Варшаве^[3].

У 1777 княгіня пачала будаваць у Сямяцічах сваю сядзібу. Ганна Ябланоўская была вядомая як калекцыянерка, у яе палацы знаходзіліся, між іншым, багатыя батанічная і заалагічная калекцыі, велізарная калекцыя манет і медалёў, а таксама мінералагічны музей (які на той час быў адным з найлепшых у Еўропе). У сямятыцкі палац княгіні з'яжджаліся знатныя госцi, у тым ліку кароль Станіслаў Аўгуст Панятоўскі, Станіслаў Сташыц, Гуга Калантай^[4].

У 1795 годзе горад увайшоў у склад Прусіі. Пасля 1807 года паводле Тыльзіцкага мірнага дагавора быў уключаны ў склад Расійскай імперыі. У 1931 годзе ў горадзе жыло амаль 7000 жыхароў (65 % насельніцтва складалі яўрэі, 26 % — палякі, 8 % — беларусы). У час Другой Сусветнай вайны быў часткай Беларускай ССР. З 1941 года акупаваны нямецкімі войскамі, якія нішчаць яўрэйскае насельніцтва горада. Пасля вызвалення ў горадзе жыло толькі 3000 жыхароў. У 1975—1998 гадах Семятычы знаходзіліся ў складзе Беластоцкага ваяводства.

Паводле стану на 1 студзеня 2015 у горадзе пражывала 14 725 жыхароў, сярод якіх 30-40 % праваслаўныя. Дзейнічаюць дзве праваслаўныя царквы, і два каталіцкія касцёлы. У Семятычах і ваколіцах горада акрамя палякаў жывуць беларусы. У 10 кіламетрах ад горада знаходзіцца Святая Гара Грабарка, важны рэлігійны цэнтр праваслаўя.

Галерэя

• 
  Царква Пятра і Паўла
• 
  Царква
• 

Вядомыя асобы

• Францішак Яшчалд

Гл. таксама

• Падляшша

Зноскі

1. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2015 roku / Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2015. С. 124
2. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 236-2010 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Рэспублікі Польшча на беларускую мову». Гл. польска-беларускую практычную транскрыпцыю.
3. • Жанчыны, найбольш знакамітыя ў гісторыі Беларусі / Ірына Масляніцына, Мікола Багадзяж - Мінск, 2008. ISBN 978-985-6802-28-0.
4. Józef Maroszek. Siemiatycze jako ośrodek dóbr ziemskich w XV-XVIII w. // Studia i materiały do dziejów Siemiatycz / рэд. Henryk Majecki — Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989. С. 29-41

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Семятычы
• Афіцыйная старонка Архівавана 22 ліпеня 2009.