Сафія Дацкая

Сафія Дацкая (Сафія Эрыксдотэр; шведск.: Sofia Eriksdotter av Danmark; 1241—1286, Данія) — каралева-кансорт Швецыі як жонка Вальдэмара Біргерсана.

Сафія Дацкая
дацк.: Sofie Eriksdatter af Danmark
Каралева-кансорт Швецыі 1260 — 22 ліпеня 1275
Папярэднік	Катарына Сунесдотэр
Пераемнік	Хельвіг Гольштэйнская
Нараджэнне	1241
Смерць	1286[1] Данія, Каралеўства Данія
Род	Эстрыдсены
Імя пры нараджэнні	дацк.: Sofie Eriksdatter af Danmark
Бацька	Эрык IV Плужны Грош
Маці	Юта Саксонская[d]
Муж	Вальдэмар I Біргерсан[2]
Дзеці	Інгеборга Шведская, Марына Шведская[d], Рыкса Шведская, Катарына[d], Маргарэта[d] і Эрык[d]
Веравызнанне	хрысціянства
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Сафія была старэйшай дачкой караля Даніі Эрыка IV і Юты Саксонскай. Яе бацька быў забіты ў 1250 годзе, калі яна і яе малодшыя сёстры Агнэса і Юта былі зусім маленькімі. Паколькі ён не пакінуў спадчынніка, браты Эрыка IV, Абель, а затым Крыстафер I займалі Дацкі пасад.

Сафія выйшла замуж за караля Швецыі Вальдэмара I у 1261 годзе. Шлюб быў заключаны ў рамках мірнай палітыкі ярла Біргера паміж скандынаўскімі каралеўствамі. Калі ёй паведамілі пра шлюб па дамоўленасці, яна выйшла з пакоя, адправілася ў свае пакоі і папрасіла Госпада: «Дай мне шчасце з ім, а ён са мной»^[3]. Сафія была дасціпнай прыгажуняй, зацікаўленай у палітыцы. Яна таксама была вядомая сваім захапленнем шахматамі.

У 1269 годзе Сафія наведала магілу свайго бацькі ў Даніі, а таксама наведала сваіх сясцёр Агнэсу і Юту, якія жылі ў манастыры Агнэсклострэт у Роскіле. У 1272 годзе сястра Сафіі Юта наведала Швецыю і стала палюбоўніцай Вальдэмара. Гэта прывяло да нараджэння пазашлюбнага дзіцяці ў 1273 годзе. У наступным годзе Юту зноў адправілі ў манастыр, а Вальдэмар быў вымушаны здзейсніць паломніцтва ў Рым, каб папрасіць у папы адпушчэнне грахоў. Паводле легенды, каралева Сафія сказала: «Я ніколі не апраўлюся ад гэтага смутку. Пракляніце дзень, калі мая сястра ўбачыла каралеўства Швецыя»^[3].

У 1275 годзе Вальдэмар быў скінуты з пасады сваім малодшым братам Магнусам у выніку бітвы пры Хове. Калі гэтая навіна дасягнула каралевы, яна гуляла ў шахматы^[3]. Шмат гісторый звязана з яе вострым языком. Яна скардзілася на братоў свайго мужа, называючы іх «Магнусам Казытуном» і «Эрыкам Усё і Ўся». У 1277 годзе Сафія рассталася са сваім мужам і вярнулася ў Данію. Яе муж адкрыта жыў з палюбоўніцамі ў сваёй ўтульнай турме да самай сваёй смерці ў 1302 годзе. У 1283 годзе былая каралева аддала свой даход ад рыбалкі ў Норчэпінге абацтву Сен-Мартэн у Сканінге. Гэта першы дакумент, у якім згадваецца горад Норчэпінг. Яна памерла ў 1286 годзе.

Дзеці

У Сафіі было шасцёра дзяцей:

1. Інгеборга Вальдэмарсдотэр (1263—1292), графіня Гольдштэйна, замужам за Герхардам II, графам Гальштэйн-Плёна.
2. Эрык Вальдэмарсан (1272—1330), рыксрод, прэтэндэнт на трон Даніі ў 1328—1329 гадах.
3. Марына Вальдэмарсдотэр, з 1285 года замужам за Рудольфам, графам Дзіпхольца.
4. Рыкса Вальдэмарсдотэр (пам. каля 1292), каралева Польшчы, з 1285 года замужам за Пшэмыслам II.
5. Катарына Вальдэмарсдотэр (пам. 1283)
6. Маргарыта Вальдэмарсдотэр (пам. пасля 1288), манашка у манастыры Шэнінгу з 1288 года.

Продкі

Зноскі

1. Sophia — 1917.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971'></a>
2. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
3. Christer Öhman (Swedish): Helgon, bönder och krigare. Berättelser ur den svenska historien (Saints, farmers and warriors. Stories from the history of Sweden)

Літаратура

• Christer Öhman (па-шведску): Helgon, bönder och krigare. Berättelser ur den svenska historien [Saints, farmers and warriors. Stories from the history of Sweden]