![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Iskcon_Delhi_Temple.jpg/640px-Iskcon_Delhi_Temple.jpg&w=640&q=50)
Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны
From Wikipedia, the free encyclopedia
Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны (англ.: International Society for Krishna Consciousness, МТСК) таксама вядомае як Рух Харэ Крышна — індуісцкая вайшнаўская рэлігійная арганізацыя,[1][2][3][4][5][6] заснаваная ў 1966 годзе ў Нью-Ёрку Бхакціведантай Свамі Прабхупадай[1][7] з мэтай пропаведзі санатана-дхармы.[8]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Iskcon_Delhi_Temple.jpg/640px-Iskcon_Delhi_Temple.jpg)
Па сваім веравучэнні і духоўным практыкам Рух Харэ Крышна прыналежыць да манатэістычнай традыцыі гаўдыя-вайшнавізма,[2][9][10] якая з'яўляецца адной з галін вайшнавізму - пераважнага кірунку ў індуізме.[11] Паслядоўнікі гаўдыя-вайшнавізму лічаць Крышну вярхоўнай выявай Бога і вядомыя як крышнаіты ці вайшнавы.[11] Філасофія і багаслоўе гаўдыя-вайшнавизма грунтуюцца на такіх святых тэкстах індуізму, як «Бхагавад-гіта» и «Бхагавата-пурана», якія, паводле рэлігійнай традыцыі індуізму, былі напісаны больш 5000 гадоў назад. Канчаткова веравучэнне і практыка, выкарыстоўваная цяпер Рухам Харэ Крышна склалася напачатку XVI стагоддзі ў вучэнні Шры Чайтанні Махапрабху (1486—1534), прызнаванага гаудыя-вайшнавамі на аснове Святых пісанняў - Ведаў, Самім Крышнай. Ён абвясціў, што ўніверсальным духоўным шляхам усіх людзей, незалежна ад веравызнання, паходжанні і нацыянальнасці, з'яўляецца бхакці-ёга, "шлях кахання і адданасці ў служэнні Богу",[7] Асноўным выглядам духоўнай практыкі Чайтання абвясціў калектыўны спеў ведычнай мантры «Харэ Крышна Харэ Крышна Крышна Крышна Харэ Харэ Харэ Рама Харэ Рама Рама Рама Харэ Харэ», з дапамогай якой чалавек навучаецца ўваходзіць ў трансцэндэнтны стан свядомасці ("самадхі"), які прызнаецца Ведамі як самы натуральны стан свядомасці і адчувае абсалютную асалоду і каханне. З дапамогай гэтай маха-мантры (малітвы) вайшнавы просяць Вярхоўнага Бога (Крышну) і Яго ўвасобленую энергію Кахання (Хару - Шры Радху) даць ім магчымасць з каханнем служыць Богу і іншым жывым істотам. Вонкава правільнае апяванне мантры "Харэ Крышна" павінна выявіцца ў адносінах з атачальнымі ў выглядзе павагі, веры, даверы і каханні, асновай чаго з'яўляецца чысціня, літасць, аскетызм (здольнасці ахвяраваць сабой дзеля блізкага) і праўдзівасць у характары.
На сённяшні дзень, Рух Харэ Крышна мае больш 400 храмаў па ўсім свеце, а таксама 60 сельскагаспадарчых абшчын, 50 школ і 60 вегетарыянскіх рэстаранаў. За апошнія два дзесяцігоддзі, Рух Харэ Крышна выпрабаваў найвялікі рост і набыў шмат паслядоўнікаў у краінах Усходняй Еўропы і ў Індыі.[10]
Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны часта выступае аб'ектам акадэмічных даследаванняў. Клаус Клостэрмаэр, нямецка-канадскі релігіявед і індолаг, прафесар Манітобского ўніверсітэта ў Канадзе характарызуе Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны як «самае праўдзіва індуісцкае з усіх шматлікіх індыйскіх рухаў на Захадзе»,[12] а Гэвін Флад, прафесар індуізму і параўнальнага рэлігіязнаўства ў Оксфардскім універсітэце сцвярджае, што «Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны з поўным правам лічыць сябе спадчыннікам сапраўднай ведычнай традыцыі».[13] Навукоўцы адзначаюць, што як у Індыі, так і за яе межамі, Рух Харэ Крышна карыстаецца падтрымкай індуісцкіх культурных і грамадскіх арганізацый,[14] якія шануюць унёсак Руху Харэ Крышна ў распаўсюд індуісцкай рэлігіі і ведычнай культуры.[15][16]
Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны атрымала пахвальныя водгукі ад лідараў Рэспублікі Індыя.[14] Па меркаванні дзявятага прэзідэнта Індыі Шанкара Даял Шармы, Міжнароднае таварыства свядомасці Крышны ўнесла значны ўнёсак у «распаўсюд паслання бхакці па ўсім свеце»,[17] а «дзейнасць Руху Харэ Крышна засяроджана на адраджэнні згубленых ведаў і ўсведамленні нашымі людзьмі сваёй вялікай духоўнай і культурнай спадчыны…»[18] Паводле Ш. Д. Шарме, заснавальнік Міжнароднага таварыства свядомасці Крышны Бхакціведанта Свамі Прабхупада, «вынікаючы прыкладу Шры Чайтаньі Махапрабху з рашучасцю і адданасцю прапаведаваў пасланне свету і гармоніі…»[18] і яго праца «прынесла новы сэнс у жыцці тысяч людзей».[18] У 1998 годзе тагачасны прэм'ер-міністр Індыі Атал Біхары Ваджпаі назваў вандраванне Бхакціведанты Свамі Прабхупады ў 1965 годзе з Індыі ў ЗША і заснаванне ім Міжнароднага таварыства свядомасці Крышны «адным з найвялікіх духоўных падзей XX стагоддзі».
Рух Харэ Крышна часта падвяргаецца крытыцы расійскага праваслаўнага антыкульціста А. Л. Дворкіна.