Джавані Ларэнца Берніні

Джавані Ларэнца Берніні, Джан Ларэнца Берніні (італ.: Giovanni Lorenzo Bernini; 7 снежня 1598, Неапаль — 28 лістапада 1680, Рым) — італьянскі архітэктар і скульптар, самы значны прадстаўнік рымскага і ўсяго італьянскага барока, вучань свайго бацькі П’етра Берніні. Творчасць Джавані Берніні можа служыць эталонам эстэтыкі барока, для яе характэрны «павышаная эмацыйнасць, тэатральнасць, актыўнае проціборства прасторы і масы, спалучэнне рэлігійнай афектацыі з падкрэсленай пачуццёвасцю»^[6].

Джавані Ларэнца Берніні
Аўтапартрэт
Дата нараджэння	7 снежня 1598(1598-12-07)[1][2][…]
Месца нараджэння	Неапаль, Неапалітанскае каралеўства[3][4]
Дата смерці	28 лістапада 1680(1680-11-28)[1][2][…] (81 год)
Месца смерці	Рым, Папская вобласць[4]
Месца пахавання	Санта-Марыя-Маджорэ
Грамадзянства	Італія
Бацька	П'етра Берніні[5]
Жонка	Caterina Tezio[d]
Дзеці	Даменіка Берніні[d]
Род дзейнасці	скульптар, дзеяч мастацтваў, мастак, архітэктар, архітэктурны чарцёжнік, дызайнер
Жанр	скульптура, архітэктура
Мастацкі кірунак	барока
Заступнікі	Шыпіёнэ Баргезэ
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Творчасць

Яго архітэктурныя пабудовы вылучаюцца прасторавым размахам і пышнасцю дэкору, дынамікай формаў, перспектыўнымі і светлавымі эфектамі, цэласным сінтэзам мастацтваў (ансамбль плошчы Святога Пятра, 1657—63, і царква Сант-Андрэа, 1653—58, фантан на П’яцца Навона, 1648—51, у Рыме). Арганічна спалучаў архітэктуру і скульптуру, выкарыстоўваў розныя матэрыялы, размалёўку, пазалоту (інтэр’еры сабора Святога Пятра, 1657—66).

Скульптуры Берніні ўласцівыя імклівасць руху, спалучэнне рэлігійнай афектацыі і экзальтацыі пачуццяў («Апалон і Дафна», 1622—25; «Экстаз святой Тэрэзы», 1644—52; капэла Карнара ў царкве Санта-Марыя дэла Віторыя, усе ў Рыме). У творчасці Берніні сфарміраваўся тып параднага партрэта барока з яго рэалістычнай дакладнасцю, псіхалагічнай вастрынёй і дэкар. пышнасцю («Людовік XIV»).

Яго творчасць зрабіла вялікі ўплыў на еўрапейскае мастацтва XVII—XVIII стагоддзяў.

Творы

Ключовыя творы:

• Апалон і Дафна (1622—1625) — мармур, 243 см, галерэя Баргезэ, Рым.
• Кафедра Святога Пятра (1624) — бронза, Ватыкан.
• Фантан Трытона (1624—1643) — п'яцца Барберыні, Рым
• Экстаз Святой Тэрэзы (1647—1652) — мармур, Санта-Марыя-дэла-Віторыа, Рым
• Фантан Чатырох рэк (1648—1651) — мармур і траверцін, п'яцца Навона, Рым
• Экстаз Блажэннай Людавікі Альбертоні (1671—1674) — мармур, Сан-Франчэска-а-Рыпа, Рым
• Нептун і Трытон

• 
  П'яцца Сан-П'етра, Рым.
• 
  Купал храма ў Кастэль-Гандальфа.
• 
  «Апалон і Дафна» — маніфест барочнай эстэтыкі.
• 
  «Слон Мінервы» перад Санта-Марыя-сопра-Мінерва
• 
  Бюст Людовіка XIV у Версалі.
• 
  «Выкраданне Празерпіны» Галерэя Баргезэ - 1621-1622

У масавай культуры

• «Анёлы і дэманы» — раман, героі якога разгадваюць загадкі, пакінутыя Берніні.

Зноскі

1. Giovanni Lorenzo Bernini

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Gian Lorenzo Bernini // Kunstindeks Danmark Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3362041'></a>
3. Hibbard H. Gian Lorenzo Bernini // Encyclopædia Britannica

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. RKDartists

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
5. http://www.wissen-digital.de/index.php?title=Gian_Lorenzo_Bernini&galerie%5B2477_0%5D=0
6. БСЭ

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

Спасылкі

• Джавані Ларэнца Берніні (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
• Джавані Ларэнца Берніні. Творы Архівавана 19 ліпеня 2013.
• Джавані Ларэнца Берніні. Біяграфія Архівавана 13 сакавіка 2014.