From Wikipedia, the free encyclopedia
Дробная маторыка — сукупнасць скаардынаваных дзеянняў нервовай, цягліцавай і касцявой сістэм, часта ў спалучэнні са зрокавай сістэмай у выкананні дробных і дакладных рухаў кісцямі і пальцамі рук і ног. Ва ўжыванні да маторных навыкаў рукі і пальцаў часта выкарыстоўваецца тэрмін спрытнасць.
Да вобласці дробнай маторыкі ставіцца вялікая колькасць разнастайных рухаў: ад прымітыўных жэстаў, такіх як захоп аб'ектаў, да вельмі дробных рухаў, ад якіх, напрыклад, залежыць почырк чалавека.
Навукоўцы даказалі, што з анатамічнага пункта гледжання, каля траціны ўсёй плошчы рухальнай праекцыі кары галаўнога мозгу займае праекцыя кісці рукі, размешчаная вельмі блізка ад маўленчай зоны[1], таму развіццё гаворкі дзіцяці непарыўна злучана з развіццём дробнай маторыкі.
Сувязь пальцавай маторыкі і маўленчай функцыі была пацверджана даследнікамі Інстытута фізіялогіі дзяцей і падлеткаў. У ліку даследчыкаў можна назваць А. В. Антакову-Фаміну, М. І. Кальцову, Е. І. Ісеніну[2].
У побыце чалавеку штохвілінна патрабуецца здзяйсняць якія-небудзь дзеянні дробнай маторыкі: засцёгванне гузікаў, маніпуляванне дробнымі прадметамі, пісьмо, маляванне і т. д., таму ад яе развіцця прама залежыць яго якасць жыцця.
Дробная маторыка развіваецца натуральным шляхам пачынальна з дзіцячага ўзросту на базе агульнай маторыкі. Спачатку дзіця вучыцца хапаць прадмет, пасля з'яўляюцца навыкі перакладання з рукі ў руку, так званы «пінцэтны захоп» і г. д., да двух гадоў ён ужо здольны маляваць, правільна трымаць пэндзлік і лыжку. У дашкольным і раннім школьным узросце маторныя навыкі становяцца больш разнастайнымі і складанымі. Павялічваецца дзель дзеянняў, якія патрабуюць узгодненых дзеянняў абедзвюх рук.
Фарміраванне рухаў у кісці цесна звязана з паспяваннем рухальнага аналізатара, развіццём зрокавага і слыхавога аналізатара, а таксама каардынацыяй рухаў, прасторавай арыентоўкі[3].
Можна паскорыць развіццё дробнай моторики рознымі спосабамі, напрыклад, такімі:
Існуе тры асноўных тыпы парушэнняў дробнай маторыкі:
Таксама парушэнні дробнай маторыкі могуць назірацца пры сіндроме дэфіцыту ўвагі і гіперактыўнасці[4], [5], пры парушеннях зроку[6], дызартрыі[7], аўтызме[8], спінацэрэберальнай атаксіі і інш.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.