Пухліна

Пухліна (сін .: новаўтварэнне, неаплазія, неіплазма) — паталагічны працэс, прадстаўлены новастворанай тканкай, у якой змены генетычнага апарата клетак прыводзяць да парушэння рэгуляцыі іх росту і дыферэнцыравання.

Не ўсе пухліны ракавыя; дабраякасная пухліна не распаўсюджваецца на іншыя часткі цела^[1] . Магчымыя аб’ектыўныя і суб’ектыўныя сімптомы ўключаюць: новыя прыпухласці, паталагічны крывацёк, працяглы кашаль, нечаканую страту вагі, змяненне стулу і іншыя^[2]. Гэтыя сімптомы могуць сведчыць пра наяўнасць раку ці таксама вызначацца іншымі прычынамі^[2]. Існуе звыш 100 выяўленых відаў раку, небяспечных для людзей^[1].

Класіфікацыя пухлін

Усе пухліны падпадзяляюць у залежнасці ад іх патэнцый да прагрэсіі і клініка-марфалагічных асаблівасцяў на дзве асноўныя групы:

1. Дабраякасныя пухліны,
2. Злаякасныя пухліны.

Маюцца 5 класічных асаблівасцяў пухлінавай тканкі: атыпізм (тканкавы, клеткавы), арганоіднасць будовы, прагрэсія, адносная аўтаномнасць і неабмежаваны рост.

Дабраякасныя пухліны

Асноўны артыкул: Дабраякасная пухліна

Дабраякасныя (сталыя, гамалагічныя) пухліны складаюцца з клетак, дыферэнцыраваных у такой меры, што можна вызначыць, з якой тканкі яны растуць. Для гэтых пухлін характэрны павольны экспансіўны рост, адсутнасць метастазаў, адсутнасць агульнага ўплыву на арганізм. Дабраякасныя пухліны могуць малігнізавацца (ператварацца ў злаякасныя).

Злаякасныя пухліны

Асноўны артыкул: Злаякасная пухліна

Злаякасныя (няспелыя, гетэралагічныя) пухліны складаюцца з умерана- і маладыферэнцыраваных клетак. Яны могуць страціць падабенства з тканкай, з якой яны паходзяць. Для злаякасных пухлін характэрны хуткі, часцей інфільтруючы, рост, метастазаванне і рэцыдываванне, наяўнасць агульнага ўплыву на арганізм. Для злаякасных пухлін характэрны як клеткавы (патаўшчэнне і атыпізм базальной мембраны, змена суадносін аб’ёмаў цытаплазмы і ядра, змена ядзернай абалонкі, павелічэнне аб’ёму, а часам і колькасці ядзеркаў, павелічэнне колькасці фігур мітозу, атыпізм мітозу і інш.), так і тканкавы атыпізм (парушэнне прасторавых і колькасных суадносін паміж кампанентамі тканкі, напрыклад, стромай і парэнхімай, сасудам і стромай і т. д.). Пухліны галаўнога мозгу, як правіла, з’яўляюцца злаякаснымі.

Зноскі

1. Defining Cancer (нявызн.). National Cancer Institute. Праверана 10 June 2014.
2. Cancer - Signs and symptoms (нявызн.). NHS Choices. Праверана 10 June 2014.