Ігнацы Масціцкі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Масціцкі.

Ігнацы Масціцкі (польск.: Ignacy Mościcki; 1 снежня 1867, Межанова каля г. Плоцк, Польшча — 2 кастрычніка 1946) — польскі палітычны і дзяржаўны дзеяч, вучоны-хімік. Акадэмік Акадэміі навук Польшы ў Кракаве (1928 г.).

Ігнацы Масціцкі
польск.: Ignacy Mościcki
Слепаўрон
Прэзідэнт Польшчы 4 чэрвеня 1926 — 30 верасня 1939
Папярэднік	Станіслаў Вайцяхоўскі
Пераемнік	Уладзіслаў Рачкевіч на эміграцыі
Нараджэнне	1 снежня 1867(1867-12-01) Межанова[d], Цеханоўскі павет[d], Плоцкая губерня, Царства Польскае, Расійская імперыя
Смерць	2 кастрычніка 1946(1946-10-02) (78 гадоў) Версуа[d], Жэнева, Швейцарыя[1]
Месца пахавання	сабор Святога Яна Хрысціцеля ў Варшаве[2]
Род	Масціцкія[d]
Жонка	Міхаліна Масціцкая Марыя Масціцкая
Нацыянальнасць	паляк
Веравызнанне	каталік
Партыя	Пралетарыят[d] Нацыянальна-дзяржаўны саюз[d]
Член у	Польскае навуковае таварыства ў Львове[d] Венгерская акадэмія навук
Адукацыя	Рыжскі тэхнічны ўніверсітэт Рыжскае політэхнічнае вучылішча[d]
Прафесія	хімік
Дзейнасць	палітыка[3] і хімія[3]
Месца працы	Львоўская палітэхніка Варшаўская палітэхніка Львоўскі нацыянальны ўніверсітэт імя Івана Франко
Аўтограф
Узнагароды	Мальтыйскі ордэн Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[d] (30 лістапада 1933) Honorary Medal of the Polish Red Cross[d] (1935) doctor honoris causa from the University of Paris[d] (1929) Doctor honoris causa of the University of Strasbourg[d] (1937)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Скончыў Рыжскі палітэхнікум (1892 г.). У час вучобы удзельнічаў ў польскіх сацыялістычных арганізацыях. У 1892—1897 гг. у эміграцыі ў Вялікабрытаніі і Швейцарыі, дзе пазнаёміўся з Ю.Пілсудскім. У 1912—1922 г. прафесар Львоўскага політэхнічнага інстытута. Пасля ваеннага перавароту ў маі 1926 г. па рэкамендацыі Юзафа Пілсудскага 4 чэрвеня 1926 г. абраны Прэзідэнтам Польскай Рэспублікі, рэалізоўваў яго палітычную лінію, якую падтрымліваў і шэраг дзеячаў нацыянальна-вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі. Быў прыхільнікам памяркоўнага ўмяшання дзяржавы ў эканоміку. У пачатку Другой сусветнай вайны інтэрніраваны ў Румынію (верасень 1939 г.), дзе 30 верасня аб’явіў пра сваю адстаўку. Са снежня 1939 г. у эміграцыі ў Швейцарыі.

Аўтар больш як 60 навуковых прац і патэнтаў у галіне хімічных тэхналогій, арганізатар хімічнай прамысловасці ў Польшчы. Распрацаваў прамысловы метад атрымання азотнай кіслаты з паветра.

Візіт Масціцкага ў Гродна

26 лістапада 1933 года ў Гродне прэзідэнт Масціцкі ўдзельнічаў у святкаванні 400-годдзя караля Стэфана Баторыя. Мерапрыемства адбывалася на плошчы Баторыя (сённяшняя Савецкая плошча) і ў Старым замку. На замку прэзідэнт паўдзельнічаў у адкрыцці памятнай табліцы, пасля чаго адбылося пасяджэнне Камітэту адбудовы замка, які вырашыў правесці рэстаўрацыю палаца да гадавіны смерці Баторыя ў 1936 годзе.

Паводле гарадской легенды, якую пераказваў пісьменнік Аляксей Карпюк, з прэзідэнтам у час візіту пагаварыў выкладчык гімназіі імя Адама Міцкевіча Ян Каханоўскі, у выніку чаго Масціцкі дапамог у пашырэнні гродзенскага заапарка^[4].

Зноскі

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #119251736 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:FormerGraveIgancyMockicki-CimetiereDeVersoix_RomanDeckert03102024-01.jpg Праверана 8 кастрычніка 2024.
3. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
4. У Гродна едзе Пан Прэзідэнт. Не той, што вы падумалі  (бел.). Hrodna.life - навіны Гродна (26 лютага 2024). Праверана 26 лютага 2024.

Спасылкі

• Хрэснікі Масціцкага(недаступная спасылка) // Руслан Равяка, Наша Ніва