Тэорыі Вялікага аб’яднання, ТВА (англ.: Grand Unified Theory, GUT) — у фізіцы элементарных часціц група тэарэтычных мадэлей, якія апісваюць адзіным чынам моцнае, слабае і электрамагнітнае ўзаемадзеянні. Мяркуецца, што пры надзвычай высокіх энергіях (вышэй 1014 ГэВ) гэтыя ўзаемадзеянні аб’ядноўваюцца. Зрэшты, многія фізікі-тэарэтыкі лічаць, што аб’ядноўваць гэтыя ўзаемадзеянні без гравітацыі не мае сэнсу, і шлях да «Вялікага аб’яднання» ляжыць праз стварэнне «тэорыі ўсяго», хутчэй за ўсё, на аснове адной з тэорый квантавай гравітацыі.
Фізіка за межамі Стандартнай мадэлі | ||||||||||
Стандартная мадэль
| ||||||||||
Гісторыя
Гістарычна, першая сапраўдная ТВА, заснаваная на простай групе Лі SU(5), была прапанавана Говардам Джорджы і Шэлданам Глэшау ў 1974 годзе[1]. Мадэлі Джорджы — Глэшау папярэднічала мадэль Паці-Салама на аснове паўпростай алгебры Лі , прапанаваная Абдусам Саламам і Джогешам Паці[2], якія ўпершыню прапанавалі ідэю ўніфікацыі калібровачных узаемадзеянняў.
Скарачэнне «ТВА» (англ.: Grand Unified Theory, GUT) было ўпершыню ўведзена ў 1978 годзе даследчыкамі CERN Джонам Элісам , Анджэем Бурасам , Мэры К. Гаяр і Дзімітрыем Нанапуласам , аднак у канчатковым варыянце свайго артыкула[3] яны выбралі іншую абрэвіятуру — «МВА» (Маса Вялікага Аб’яднання, англ.: Grand Unification Mass, GUM). Пазней у тым жа годзе Нанапулас першым выкарыстаў[4] скарачэнне «GUT» у артыкуле[5].
Гл. таксама
- Квантавая гравітацыя
- Стандартная мадэль
- Тэорыя струн
- М-тэорыя
- Суперсіметрыя
- Петлявая квантавая гравітацыя
- Прычынная дынамічная трыангуляцыя
- «Выключна простая тэорыя ўсяго»
- Квантавая тэорыя поля
- Нявырашаныя праблемы сучаснай фізікі
Зноскі
Спасылкі
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.