Страхаванне

Страхава́нне — сістэма эканамічных адносін, якая ўключае ўтварэнне адмысловага фонду сродкаў (страхавога фонду) і яго выкарыстанне (размеркаванне і пераразмеркаванне) для пераадолення і кампенсацыі розных стратаў і шкоды, выкліканых нешчаслівымі падзеямі (страхавымі выпадкамі) шляхам выплаты страхавой кампенсацыі і страхавых сум.

Удзельнікі працэсу страхавання

У страхаванні абавязковая наяўнасць двух бакоў:

• адмысловай арганізацыі, што займаецца стварэннем і выкарыстаннем адпаведнага фонду — страхоўшчыка
• юрыдычных і фізічных асоб, што ўносяць у фонд усталяваныя плацяжы — страхавальнікаў.

Узаемныя абавязацельствы страхоўшчыкаў і страхавальнікаў рэгламентуюцца дагаворам страхавання ў адпаведнасці з умовамі страхавання. Удзельнікамі страхавых адносін могуць выступаць таксама трэція бакі: застрахаваны або бенефіцыяр — асоба, прызначаная для атрымання страхавой кампенсацыі, напрыклад банк па ўмовах страхавання іпатэкі.^[1]

Класіфікацыя

• маёмаснае страхаванне: аб’ектам страхавання з’яўляюцца матэрыяльныя каштоўнасці
• асабістае страхаванне: аснова эканамічных адносін — падзеі ў жыцці фізічных асоб
• страхаванне адказнасці: прадмет — абавязацельствы страхавальніка па кампенсацыі шкоды трэцім асобам.

Унутры галіны таксама выдзяляюцца розныя віды страхавання.

Па тэрміне дагавор страхавання можа быць:

• бестэрміновай (пажыццёвай)
• часовай:
  • кароткатэрміновай (ад некалькіх месяцаў да году)
  • доўгатэрміновай (ад 1 да 5 гадоў)
  • і іншыя

У свеце

У Еўрапейскім саюзе Трэцяя дырэктыва пра страхаванне, якое не адносіцца да жыцця,^[2] і Трэцяя дырэктыва пра жыццё, якія прыняты ў 1992 годзе і ўступілі ў сілу ў 1994 годзе, стварылі адзіны страхавы рынак у Еўропе і дазволілі страхавым кампаніям прапаноўваць страхоўку ў любым пункце ЕС (пры ўмове дазволу ўлад для галаўнога офіса) і дазволілі спажыўцам страхавых паслуг набываць страхоўку ў любога страхоўшчыка ў ЕС.^[3][4]

Што тычыцца страхавання ў Злучаным Каралеўстве, то Упраўленне фінансавых паслуг пераняло рэгуляванне страхавання ад Савета па агульных стандартах страхавання ў 2005 годзе;^[5][6] прынятыя законы ўключаюць Закон пра страхавыя кампаніі 1973 года і іншы ў 1982 годзе, і рэформы датычна гарантыі і іншых аспектаў, якія абмяркоўваліся станам на 2012 год.

Страхавая галіна ў Кітаі была нацыяналізавана ў 1949 годзе і з таго часу страхаванне прапаноўвала толькі адна дзяржаўная кампанія — Народная страхавая кампаніяй Кітая, дзейнасць якой урэшце прыпынена з прычыны зніжэння попыту пры камуністычным ладзе.^[7] У 1978 годзе рынкавыя рэформы прывялі да росту рынку, і да 1995 года быў прыняты Закон Кітайскай Народнай Рэспублікі пра комплекснае страхаванне.^[8]

У Злучаных Штатах страхаванне рэгулюецца штатамі ў адпаведнасці з Законам Маккарана-Фергюсана з «перыядычнымі прапановамі пра федэральнае ўмяшанне»,^[9] а некамерцыйная кааліцыя дзяржаўных страхавых агенцтваў пад назвай Нацыянальная асацыяцыя страхавых камісараў працуе над гарманізацыяй розных законаў і нарматыўных актаў краіны.^[10] Нацыянальная канферэнцыя заканадаўцаў па страхаванні (NCOIL) таксама працуе над гарманізацыяй законаў розных штатаў.^[11]

Гл. таксама

• Страхаванне жыцця
• Абандон
• Страхавы поліс

Зноскі

1. Страхаванне іпатэкі Архівавана 14 лютага 2019.
2. Non-life insurance: third Directive (нявызн.). eur-lex.europa.eu. Праверана 16 студзеня 2024.
3. Voluntary health insurance in the European Union (нявызн.). policy-centre.com. Праверана 16 студзеня 2024.
4. The Pricing Effects of E ects of European Union Insurance (нявызн.). digitalcommons.iwu.edu. Праверана 16 студзеня 2024.
5. FSA takes on insurance regulation (нявызн.). www.theguardian.com. Праверана 16 студзеня 2024.
6. How our industry is regulated (нявызн.). www.abi.org.uk. Праверана 16 студзеня 2024.
7. Chinese Insurance Markets: Developments And Prospects (нявызн.). www.nber.org. Праверана 16 студзеня 2024.
8. Insurance Law of the People's Republic of China - 1995 (нявызн.). www.lehmanlaw.com. Праверана 16 студзеня 2024.
9. The Hardening of the Insurance Market Today (нявызн.). www.831b.com. Праверана 16 студзеня 2024.
10. National Association of Insurance Commissioners (NAIC) Defined (нявызн.). www.investopedia.com. Праверана 16 студзеня 2024.
11. National Conference of Insurance Legislators Forms Task Force on International Insurance Issues (нявызн.). www.law.com. Праверана 16 студзеня 2024.

Літаратура

• Маслыка Г. А. Страхаванне // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 203. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).